2.2 Zuivere stoffen en mengsels

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

2.2 Zuivere stoffen en mengsels

Programma

-Formatieve check	10 min
-Oefeningen nakijken	10 min
-Zuivere stoffen en mengsels	20 min
-Oplossingen extraheren en filtreren	20 min
-Oefenen	20 min

Formatieve check

Klik op de link om naar een nieuwe les te gaan, hierbij kan je zelf feedback geven op je leerdoelen:

Checks voor 2.2 Zuivere stoffen en mengsels

De laatste slide sla je voor nu over, deze is voor het einde van de les!

Oefeningen nakijken

Ik loop langs om te controleren of je je spullen bij je hebt en of de oefeningen gemaakt zijn.

De antwoorden staan in het eerste tabblad van de Studiewijzer in Magister.

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je kunt het verschil aangeven tussen zuivere stoffen en mengsels.
  
• Je kunt uitleggen wat een molecuul is en uitleggen uit welke soorten moleculen zuivere stoffen en mengsels bestaan.
  
• Je kunt oplossingen en suspensies onderscheiden.
  
• Je kunt beschrijven hoe je stoffen kunt scheiden door middel van extraheren of filtreren.

Macroniveau

Macro = Griekse woord voor groot

Op macroniveau = op groot niveau

Alles wat je met het oog kan zien = macroniveau

Microniveau

Micro = Griekse woord voor klein

Op microniveau = op klein niveau

Veel in het universum is gemaakt uit moleculen.

Niet met het blote oog te zien.

Moleculen liggen op microniveau.

Moleculen

Er bestaan miljoenen soorten moleculen.

Ze verschillen van vorm, grootte en bestanddelen.

Elke soort deeltje vormt een soort stof op macroniveau:

Watermolecuul = 2,82 pm = 0,0000000282 cm

Hoeveel watermoleculen zitten er in een druppel water?

Zuivere stoffen

De meeste stoffen zijn opgebouwd uit moleculen.

Zuivere stoffen = 1 soort molecuul

Bedenk een zuivere stof.

Mengsels

De meeste stoffen zijn opgebouwd uit moleculen.

Mengsel = 2 of meer soorten moleculen

Bedenk een mengsel.

Zijn de volgende stoffen zuiver of een mengsel?

Zuivere stof

Mengsel

Zijn de volgende stoffen zuiver of een mengsel?

Zuivere stof

Mengsel

Oplossingen

Oplossing:

(vloeistof in vloeistof) (vaste stof in vloeistof)

Helder mengsel (soms gekleurd), stoffen zijn helemaal erin opgelost.

Voorbeelden:

Suikerwater, thee, limonade

Suspensies

Suspensie:

(vaste stof in vloeistof)

• Troebel mengsel
  
• Vaste stof die zweeft in een vloeistof
  
• Na een tijdje zakt de vaste stof naar beneden, dit noem je bezinken.
  

Voorbeelden:

Sinaasappelsap, zand in water, krijtpoeder in water

Geef een ander voorbeeld van een oplossing en van een suspensie.

Mengsels scheiden

Het is mogelijk om mengsels te scheiden zodat je de zuivere stoffen krijgt.

2 manieren om sommige mengsels te scheiden zijn:

• Extraheren
• Filtreren

Extraheren

Scheidingsmethode op basis van oplosbaarheid.

Bij extraheren voeg je een oplosmiddel toe aan het mengsel, vaak is dat water.

Mengsel kan bestaan uit zowel vaste stoffen als vloeistoffen.

Voorbeelden extraheren

Het zetten van thee:

• Theezakje, mengsel van geurstoffen, kleurstoffen, smaakstoffen en vaste stoffen.
  
• In warm water (extractiemiddel) worden de geur, kleur en smaakstoffen geëxtraheerd uit het theezakje.
  

Zout en zand:

• Zout lost op in water, zand niet.
  
• Voeg water toe (extractiemiddel), zout wordt gescheiden van het zand.

Filtreren

Filtreren:

• Je kunt een suspensie filtreren
  
• Benodigdheden: filter, trechter, reageerbuis
  
• Wat in filter achterblijft → residu
  
• Wat door filter heen gaat → filtraat
  
• filtraat is vaak een oplossing
  
• Kan heel goed met zand en water
  

Noem een mengsel dat je goed kan scheiden met filtreren.

Proefje

Open pagina 65 in je boek.

Oefeningen

Ga aan de slag met de volgende oefeningen:

Hoofdstuk 2 Paragraaf 2:

1 t/m 8

Welke leerdoelen beheers je?

Klik op de link, deze opent weer de check. Vul nu de laatste slide in:

Checks voor 2.2 Zuivere stoffen en mengsels