Argumentatieschema's en drogredenen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Welkom v5!

Programma

1. Kleine terugblik en vooruitblik
2. Communicatie 21
3. Communicatie 22
4. Afsluiting en vooruitblik

Komende tijd

Volgende week dinsdag: leesvaardigheid en debat

Donderdag: debatten!

Week 24: voorbereiding toetsweek

Week 25: geen les

Toetsweek: Leesvaardigheid (par. 2 t/m 7, 19 t/m 22 en 32) 

Argumentatieschema's

Autoriteit

Je moet minimaal twee keer per dag je tanden poetsen 

want dat zegt de tandarts

Autoriteit

Je mag niet door rood rijden

want dat staat in de wet.

Vergelijking

Je kunt best een voldoende halen voor deze toets 

want Johan is het ook gelukt

Vergelijking

Nederland moet meer investeren in duurzaamheid

want Duitsland doet dat ook.

Voorbeeld

Een topfunctie is haalbaar voor Nederlandse vrouwen 

want Neelie Smit Kroes is jarenlang Eurocommissaris geweest.

Kenmerk of eigenschap

Dat is een goede zanger

want hij zingt altijd zuiver.

Oorzaak - gevolg

Hij heeft een onvoldoende gehaald 

want hij heeft niet geleerd 

Oorzaak - gevolg

Dit is een gevaarlijke kruising 

want er gebeuren hier veel ongelukken 

Voordelen-nadelen

Je moet je huiswerk maken 

want anders zul je nooit een voldoende halen

Voordelen-nadelen

Laten we deze zomer op vakantie naar Frankrijk gaan 

want dan hebben we de grootste kans op mooi weer

Wat is het verschil tussen een argumentatiestructuur en een argumentatieschema?

1. Er is geen verschil.
2. Een argumentatiestructuur maakt duidelijk hoe het standpunt en de argumenten zijn geordend t.o.v. elkaar
3. Een argumentatiestructuur maakt samenhang duidelijk aan de hand van 6 mogelijke schema's, zoals vergelijking, kenmerk, voor- nadelen, etc.

hoe noem je dit argumentatieschema?

1. enkelvoudige argumentatie
2. onderschikkende argumentatie
3. onafhankelijke argumentatie
4. afhankelijke argumentatie

geen nevenschikking, het standpunt wordt met 1 argument onderbouwd.

Doel: Je leert verschillende drogredenen herkennen.

Drogredenen

Drogredenen zijn fouten in argumentatie. 

Er zijn twee soorten drogredenen:

• Fout in argumentatieschema
• Discussieregel wordt overtreden

Fout in argumentatie-schema

Overtreding discussieregel

Overdrijven (voordelen-nadelen)

Als jij je kamer nou eens opruimt, dan ben je nooit meer je sokken kwijt en kun je voortaan een kwartier langer slapen.

Vals dilemma (voor- en nadelen)

NSB-propaganda uit de jaren '30

Overhaaste generalisatie

'Mijn opa kan echt niets met een mobieltje. 

Alle bejaarden zijn digibeet.'

Drogreden valse vergelijking

Je mag dat boek niet dubbelvouwen! 

Ik vouw jouw rug toch ook niet dubbel!

Drogreden van autoriteit

Zijn vader is de muziekleraar. Hij is dus de beste optie voor onze band om de zanger te worden.

Persoonlijke aanval

Je gelooft die pedagoog toch niet? 

Die kan zijn eigen kinderen niet eens opvoeden!

Ontduiken bewijslast

"Bewijs jij dan maar eens dat het niet zo is!"

Vertekenen standpunt

"Dat heb je misschien niet zo slim aangepakt."

"Dus jij zegt dat ik dom ben?"

Bespelen van het publiek

"Jullie zijn natuurlijk allemaal slim genoeg 

om mijn standpunt te begrijpen."

Cirkelredenering

"Ik vind vrijheid van meningsuiting erg belangrijk, omdat ik vind dat iedereen moet kunnen zeggen wat hij of zij denkt."

"Ik vind dit een mooi boek, omdat ik het leuk vind."

Man: Ik vind vrouwen soms erg snel geïrriteerd.
Vrouw: Dus jij vindt dat ik een kort lontje heb?

1. de persoonlijke aanval
2. het ontduiken bewijslast
3. de cirkelredenering
4. het vertekenen van het standpunt

Geschiedenislessen zijn helemaal niet belangrijk. Oude kleren gooi je toch ook gewoon weg?

1. het autoriteitsargument
2. vals dilemma
3. overhaaste generalisatie
4. verkeerde vergelijking

Ik vind vrijheid van meningsuiting erg belangrijk, want iedereen moet kunnen zeggen wat hij of zij denkt.

1. de persoonlijke aanval
2. het ontduiken bewijslast
3. de cirkelredenering
4. het vertekenen van het standpunt

De wetenschap kan het ontstaan van graancirkels niet goed verklaren, dus graancirkels zijn het werk van aliens.

1. het autoriteitsargument
2. vals dilemma
3. overhaaste generalisatie
4. verkeerde vergelijking

Die wiskundetoets was veel te moeilijk, dat zei de docent Nederlands ook.

1. het autoriteitsargument
2. vals dilemma
3. overhaaste generalisatie
4. verkeerde vergelijking

Als jij niet naar Spanje op vakantie wil, dan gaan we gewoon helemaal niet op vakantie.

1. het autoriteitsargument
2. vals dilemma
3. overhaaste generalisatie
4. verkeerde vergelijking

Als je me niet gelooft, bewijs dan maar eens dat het niet zo is!

1. de persoonlijke aanval
2. het ontduiken bewijslast
3. de cirkelredenering
4. het vertekenen van het standpunt

Het is de afgelopen drie jaar erg warm geweest, dus het klimaat verandert.

1. het autoriteitsargument
2. vals dilemma
3. overhaaste generalisatie
4. verkeerde vergelijking

Jij weet helemaal niks over gezond en gevarieerd eten, je bent zelf veel te zwaar!

1. de persoonlijke aanval
2. het ontduiken bewijslast
3. de cirkelredenering
4. het vertekenen van het standpunt

Een kritische lezer zou in alinea 1 een drogreden kunnen herkennen. Noteer de zin waar de drogreden in staat.

Welke drogreden?

1. het autoriteitsargument
2. vals dilemma
3. verkeerde vergelijking
4. de cirkelredenering

Oefenen met drogredenen

Oefening 4

Oefening 5

Oefening 6

Afsluiting en vooruitblik

Volgende les: dinsdag 4 juni

• Huiswerk: Neem alle LessonUps door via Teams en bereid het debat voor!
• Meenemen: laptop
• Programma: Leesvaardigheid en debat