Les 5 + 6 Argumenteren 3 + 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Leesvaardigheid VWO4

Argumenteren hoofdstuk 3

Welke argumentatiestructuren hebben we woensdag behandeld?

Vandaag

Argumentatie schema's

Opdracht met alles tot nu toe.

Verschil argumentatiestructuur en -schema

Een argumentatiestructuur is hoe de argumenten gestructureerd zijn in de tekst.

Een argumentatieschema is het geheel van standpunt en argumenten: de redenering

Argumentatieschema's

Argumentatie op basis van oorzaak en gevolg

“Mikael zal zich wel goed in zijn eentje kunnen vermaken (gevolg en standpunt). Hij is immers alleen door zijn moeder op een eiland opgevoed (oorzaak en argument).”

Argumentatieschema's

Argumentatie op basis van kenmerk of eigenschap

“Dictatoriale leiders zijn het niet gewend om kritisch bejegend te worden (argument). Geen wonder dat zij veel moeite hebben met kritiek die zij vanuit het buitenland krijgen (standpunt).”

Argumentatieschema's

Argumentatie op basis van voor- en nadelen

“Als iemand een tussenjaar neemt, is hij misschien wel meer gemotiveerd voor zijn vervolgstudie. Ook is een jaartje uitrusten natuurlijk niet zo gek (voordelen: argumenten voor). Daar staat tegenover dat zo iemand wel helemaal uit zijn studieritme raakrt en daar misschien ook nooit meer echt goed in raakt, met alle gevolgen van dien (nadelen: argumenten tegen). Een tussenjaar nemen is niet altijd verstandig (standpunt).”

Argumentatieschema's

Argumentatie op basis van voorbeelden

“Ik denk dat hij zich nauwelijks betrokken voelt bij het bedrijf en zijn collega’s (standpunt). Zo heeft hij zich gisteren ziek gemeld, terwijl hij ‘s middags wel in de sportschool was en met het bedrijfsuitje ging hij ook al niet mee (voorbeelden).”

Argumentatieschema's

Argumentatie op basis van vergelijking

“Ik vrees dat de leerkrachten in het basisonderwijs de zo gewenste loonsverhoging niet zullen krijgen(standpunt); de docenten in het voortgezet onderwijs kregen laatst immers ook niet meer salaris(argument -vergelijking).”

Argumentatieschema's

Argumentatie op basis van autoriteit

“Het is de hoogste tijd dat de lonen van Nederlanders omhooggaan (standpunt). De president van De Nederlandsche Bank heeft dat laatst in een interview ook gezegd (autoriteit-argument).”

Opdracht

Van welk argumentatieschema is hier sprake?

1. Autoriteit
2. Voorbeeld
3. Oorzaak en gevolg
4. Vergelijking

1. Autoriteit
2. Voorbeeld
3. Oorzaak en gevolg
4. Vergelijking

1. Autoriteit
2. Voorbeeld
3. Oorzaak en gevolg
4. Vergelijking

1. Autoriteit
2. Voorbeeld
3. Oorzaak en gevolg
4. Vergelijking

1. Autoriteit
2. Voor- en nadelen
3. Oorzaak en gevolg
4. Vergelijking

1. Autoriteit
2. Voor- en nadelen
3. Oorzaak en gevolg
4. Vergelijking

1. Autoriteit
2. Voor- en nadelen
3. Oorzaak en gevolg
4. Vergelijking

1. Autoriteit
2. Voor- en nadelen
3. Oorzaak en gevolg
4. Vergelijking

1. Autoriteit
2. Voor- en nadelen
3. Oorzaak en gevolg
4. Vergelijking

1. Autoriteit
2. Kenmerk of eigenschap
3. Vergelijking
4. Voorbeeld(en)

1. Autoriteit
2. Kenmerk of eigenschap
3. Vergelijking
4. Voorbeeld(en)

1. Autoriteit
2. Kenmerk of eigenschap
3. Vergelijking
4. Voorbeeld(en)

1. Autoriteit
2. Kenmerk of eigenschap
3. Vergelijking
4. Voorbeeld(en)

1. Autoriteit
2. Kenmerk of eigenschap
3. Vergelijking
4. Voorbeeld(en)

Maak opdracht 4

Hoofdstuk 3, blz. 18

Drogredenen

Wat is dat?

Waarom moeten jullie ze kennen?

Drogredenen

Er zijn twee soorten drogredenen: er wordt een argumentatieschema onjuist gebruikt of er wordt een discussieregel overtreden.

Onjuist beroep op het oorzaak-gevolgschema: onjuist beroep op causaliteit

3 soorten:

- argument bij de oorzaak niet voldoende om tot het gevolg te leiden

- genoemde gevolg kan andere oorzaken hebben dan de oorzaak die genoemd wordt

- er is geen vastgestelde oorzaak-gevolgrelatie 

Onjuist beroep op kenmerk of eigenschapsschema

Wanneer er aan een bepaald kenmerk veel betekenis wordt toegekend terwijl andere kenmerken worden genegeerd

Dat meisje draagt alleen maar grijze kleren, zij is vast totaal niet creatief.

Onjuist beroep op het voor- en nadelenschema: overdrijven van voor- of nadelen

Wanneer de gevolgen heel erg worden overdreven of nadelen/voordelen  worden niet genoemd

Scholen zouden een uur eerder moeten beginnen, omdat zowel de leerlingen als de docenten dan langer van hun middag kunnen genieten, meer tijd hebben voor huiswerk of het nakijken van toetsen en een gezond ochtendritme ontwikkelen

Onjuist beroep op voor- of nadelenschema: vals dilemma

Er wordt gedaan alsof er maar twee, elkaar uitsluitende, mogelijkheden zijn, terwijl er veel meer mogelijkheden zijn.

De wetenschap kan het ontstaan van graancirkels niet goed verklaren, dus graancirkels zijn het werk van aliens.

Onjuist beroep op het voorbeeldschema: overhaaste generalisatie

Onjuist beroep op het vergelijkingsschema: verkeerde vergelijking

Geschiedenislessen zijn helemaal niet belangrijk. Oude kleren gooi je toch ook gewoon weg?

Onjuist beroep op het op het autoriteitsschema

Zich beroepen op een onbetrouwbare autoriteit (bijvoorbeeld door belangen of omdat deze persoon geen autoriteit is op dit vlak)

De economie is alleen nog te redden als de Nederlandse staat eigenaar wordt van alle banken. Gordon zei dit gisteren nog op tv!

Opdracht

Geef aan van welke drogreden er sprake is

1. Onjuist beroep op kenmerk- of eigenschapsschema
2. Onjuist beroep op oorzaak-gevolgschema
3. Verkeerde vergelijking
4. Overhaaste generalisatie

1. Onjuist beroep op kenmerk- of eigenschapsschema
2. Onjuist beroep op oorzaak-gevolgschema
3. Verkeerde vergelijking
4. Overhaaste generalisatie

1. Onjuist beroep op kenmerk- of eigenschapsschema
2. Onjuist beroep op oorzaak-gevolgschema
3. Verkeerde vergelijking
4. Overhaaste generalisatie

1. Onjuist beroep op kenmerk- of eigenschapsschema
2. Onjuist beroep op oorzaak-gevolgschema
3. Verkeerde vergelijking
4. Overhaaste generalisatie

1. Onjuist beroep op autoriteitsschema
2. Onjuist beroep op oorzaak-gevolgschema
3. Overdrijven van voor- of nadelen
4. Vals dilemma

1. Onjuist beroep op autoriteitsschema
2. Onjuist beroep op oorzaak-gevolgschema
3. Overdrijven van voor- of nadelen
4. Vals dilemma

1. Onjuist beroep op autoriteitsschema
2. Onjuist beroep op oorzaak-gevolgschema
3. Overdrijven van voor- of nadelen
4. Vals dilemma

1. Onjuist beroep op autoriteitsschema
2. Onjuist beroep op oorzaak-gevolgschema
3. Overdrijven van voor- of nadelen
4. Vals dilemma

Maak opdracht 4

Hoofdstuk 4, blz. 23