Naar een veilig Leer- en werkklimaat

• LOB
• MBO
• Studiejaar 4

31 maart 2025

Naar een veilig Leer- en werkklimaat

Doelstelling 

In de lessen:

• Creëren van een veilige leer- en werkklimaat->
• Structuur en orde verbeteren->
• Optimaliseren van het leerproces 

Programma 

1. Doelstelling (9:00)

2. Rollen v/d docent/ rollen Slb'er (9:10)

3. Aanleiding (9:40)

10:00-10:15 koffie/ thee

4. Cruciale succesfactoren (10:15)

5. Consequenties (10:45)

6. Casussen (11:15- 11:45)

7. Vaststellen 5 regels (11:45- 12:00)

8. Vervolg (12:00-12:15)

  

12:15 - 13:00 Lunch 

Rol van de docent/ slb'er

Docent

- 7 competenties van de docent

- 6 rollen van de docent

 

7 competenties    

Interpersoonlijk competent.

Pedagogisch competent.

Vakinhoudelijk en didactisch competent.

Organisatorisch competent.

Competent in het samenwerken met collega's.

Competent in het samenwerken met de omgeving.

Competent in reflecteren en ontwikkelen.

De 6 rollen van de docent

1. Gastheer

Rol: Contact maken en zorgen dat leerlingen startklaar zijn.

Tip: Begin elke les met een positieve begroeting bij de deur. Dit helpt om een welkom en veilig klimaat te scheppen.

Competentie: Interpersoonlijk competent - Je bouwt een band op met leerlingen en creëert een positieve sfeer.

2. De Presentator

Rol: De aandacht van leerlingen vangen en structuur aanbrengen.

Tip: Gebruik een interactieve opening, zoals een prikkelende vraag of een korte anekdote, om leerlingen te betrekken.

Competentie: Vakinhoudelijk en didactisch competent - Je presenteert de lesstof helder en boeiend.

3. De Didacticus

Rol: Leerproces activeren en uitleg geven op een heldere manier.

Tip:

· Wissel tussen verschillende werkvormen (bijv. samenwerkend leren, experimenten) om verschillende leerstijlen te bedienen.

· Gebruik visuele hulpmiddelen zoals schema’s en infographics om complexe concepten te verduidelijken.

Competentie: Vakinhoudelijk en didactisch competent - Je stemt je didactiek af op de behoeften van de leerlingen.

4. De Pedagoog

Rol: Een veilig en stimulerend leerklimaat creëren.

Tip: Geef regelmatig positieve bekrachtiging en toon empathie bij uitdagingen van leerlingen.

Competentie: Pedagogisch competent - Je helpt leerlingen zich sociaal en emotioneel te ontwikkelen.

5. De Afsluiter

Rol: De les samenvatten en reflecteren op het leerproces.

Tip: Gebruik exit-tickets waarbij leerlingen in één zin opschrijven wat ze hebben geleerd.

Competentie: Reflectief competent - Je helpt leerlingen hun leerproces kritisch te bekijken en bij te sturen.

Nieuw! 6. De Leercoach

Rol: Leerlingen ondersteunen richting zelfregulerend leren.

Tip:

· Leer leerlingen reflecteren op hun leerproces door regelmatig korte zelfevaluaties of peer-feedbackmomenten in te bouwen.

· Werk met persoonlijke leerdoelen en laat leerlingen hun voortgang bijhouden in een logboek.

Competentie: Organisatorisch competent - Je helpt leerlingen hun leerproces effectief te plannen en evalueren.

In welke rol van de docent blink jij uit?

In welke rol van de docent wil jij je ontwikkelen?

Complimenten uitdelen

Aanleiding

Gedragssignalen tijdens lessen

Gevolg: onveilig leer- en werkklimaat

Studenten gedrag:

bijvoorbeeld:

1. Student komt zonder leermiddelen naar de les.

2. Student blijft de mobiele telefoon gebruiken nadat er gevraagd is om deze weg te doen.

3. Student komt regelmatig te laat.

Welke gedragingen van studenten zijn je opgevallen die kunnen leiden tot een onveilig leer- en/of werkklimaat?

Aanleiding

Gedragssignalen tijdens lessen

Gevolg: onveilig leer- en werkklimaat

Docenten gedrag:

bijvoorbeeld:

1. Wij hanteren verschillende regels in de klas.

2. Wij wijzigen lestijden zonder communicatie met het team.

3. Wij maken geen gebruik van verschillende werkvormen in de lessen.

Welke gedragingen van ons (docenten) zijn je opgevallen die kunnen leiden tot een onveilig leer- en/of werkklimaat?

Cruciale succesfactoren

Werken aan Structuur en Orde.

Studenten:

• Leermiddelen in orde
  
• Aanwezigheid en inzet
• Duidelijke regels

Welke cruciale succesfactoren zou jij zelf nog kunnen toevoegen aan de lijst m.b.t. het gedrag van onze studenten:

Cruciale succesfactoren

Werken aan Structuur en Orde

Docent:

• Duidelijke regels handhaven
  
• Eenduidige communicatie met studenten.
• Duidelijke en efficiënte lesplanning/ lesinhoud; Studenten moeten voelen dat ze belangrijke stof missen als ze niet opletten; afwezig zijn.

Welke cruciale succesfactoren zou jij zelf nog kunnen toevoegen aan de lijst m.b.t. onze klassenmanagement?

Wanneer stuur je een student uit je les rekening houdend met een veilig leer- en werkklimaat?

Casussen

Casus 1: Een student blijft consequent op zijn telefoon kijken tijdens de les en negeert herhaalde verzoeken om deze weg te leggen. 

Casus 2: Een student komt te laat en lijkt zich hier niets van aan te trekken. 

Casus 3: Een student weigert een opdracht te maken en reageert brutaal op een docent die hem hierop aanspreekt. 

Casus 4: Een student blijft na meerdere waarschuwingen gamen tijdens de les.

Casus 5: Tijdens een les ontstaat er een conflict tussen een docent en een student, waarbij de student scheldt en een middelvinger opsteekt. 

Casus 6: Het is 1 oktober en een student heeft zijn leermiddelen niet op orde. 

per groep

1. Bespreek de casus.

2. Welke regel kan er geformuleerd worden om dit gedrag te voorkomen? Schrijf deze op in de LessonUp.

3. Formuleer wat deze regel betekent voor het team en schrijf deze betekenis op in de LessonUp. 

Beantwoord deze vraag door het opschrijven van de geformuleerde regel binnen je groep.

VervolgKomende 2 weken:

Slb'ers

- Tot 7 april studenten bevragen, analyse

opbrengt van vandaag

- 7 april terugkoppeling aan Team

- Vanaf 7 april studenten informeren - Per P4 implementatie 5 basisregels

Evaluatie momenten

- Einde Periode 4: eerste moment

2025/2026

- Einde van elke lesperiode

- Onderdeel van programma basismaand