De stoommachine

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Startklaar

       

      Telefoon in het zakkie 

      Laptop dicht op tafel 
       Map en pen op tafel

       

      

Statement of Inquiry:

De krachten van de aarde vormen de oppervlakte en creëren unieke kenmerken zoals gebergtes, vulkanen. We leren hoe de aarde is opgebouwd en hoe deze kenmerken ontstaan zijn.

Unit: Waar we zijn in plaats en tijd

Learner Profile: Onderzoekend en deskundig zijn.

ATL: Goede aantekeningen kunnen opschrijven tijdens de les.

Related concepts: Oorzaak en gevolg.

Key concept: Wereldwijde interactie, verandering, tijd, plaats en ruimte.

Global context: Het ontstaan van de landschappen.

Programma

• Voorkennis
• Leerdoelen opstellen
• Instructie
• Aan de slag
• Reflectie en leerdoelen check

Overzicht periode #

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4
De aarde van binnen en buiten	De opbouw van de aarde	Vulkanisme	Natuurlandschappen

Week 5	Week 6	Week 7	Week 8
Cultuurlandschappen	Wereldbevolking	Kaartvaardigheden	Gebergten in de wereld

Welke soorten krachten werken op de aardkorst in?

Welke typen vulkanen zijn er en wat zijn de verschillen daartussen?

Wat heeft platentektoniek met aardbevingen te maken?

Leerdoelen

Aan het eind van deze week kunnen we 

• het verschil uitleggen tussen een natuurlandschap en een cultuurlandschap.
• minimaal 2 kenmerken noemen van de toendra en het tropisch regenwoud.
• uitleggen wat de boomgrens is.

 
 

Intro: Natuurlandschappen

In eerdere lessen hebben we geleerd welke krachten ervoor zorgen dat de aardkorst van binnen en van buiten voortdurend verandert. Als je om je heen kijkt, zie je daar misschien weinig van; de kans dat er plotseling een vulkaan in jouw straat omhoog komt, is bijzonder klein. Maar jouw straat is ook een stukje van de aarde. Net als jullie huis en de andere huizen in de stad waar je woont. En het park in de buurt, de school en het bos 2 kilometer verderop. Al die dingen bevinden zich ook op de aardkorst, maar ze zijn ook door mensen gemaakt, niet door de natuur. Naast endogene en exogene krachten wordt de aardkorst ook voortdurend door mensen veranderd.

Aantekeningen

Schrijf de belangrijkste sleutelwoorden op je aantekenpapier:

Instructie concepten

Lees blz 57 over het CULTUURLANDSCHAP.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Tekenopdracht

Kleur Nederland in op de wereldkaart!

En doe dat ook met het land waar je

bent geboren!

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische, herkenbare voorbeelden die aansluiten bij de Global Context, waardoor leerlingen deze kunnen relateren aan hun eigen leefwereld en ervaringen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Kijkopdracht

Welke sporen van menselijk ingrijpen zie je op de foto?

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische, herkenbare voorbeelden die aansluiten bij de Global Context, waardoor leerlingen deze kunnen relateren aan hun eigen leefwereld en ervaringen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Instructie concepten

Lees blz 58 over het NATUURLANDSCHAP.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Doe net zo mooi en netjes als het

voorbeeld hiernaast:

Schrijf de definitie van een cultuurlandschap

en een natuurlandschap op in je schrift of op

je aantekenblad.

SCHRIJFOPDRACHT:

Schrijf bij de samenvatting de volgende zin over en maak af:

Nederland heeft geen natuurlandschap meer, omdat ...

De evenaar, het noordelijk halfrond en het zuidelijk halfrond...

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische, herkenbare voorbeelden die aansluiten bij de Global Context, waardoor leerlingen deze kunnen relateren aan hun eigen leefwereld en ervaringen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Lees opdracht

Lees samen met de meester over natuurlandschappen:

1. De evenaar (blz 59)
2. De Noordpool (blz 60/61

Schrijf belangrijke begrippen op je aantekeningenblad.  

Schrijf de betekenis ernaast. 

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische, herkenbare voorbeelden die aansluiten bij de Global Context, waardoor leerlingen deze kunnen relateren aan hun eigen leefwereld en ervaringen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Tekenopdracht

Teken de evenaar op de wereldkaart!

Teken de Noordpool en markeer het 

noordpoolgebied daaromheen!

TIP! Kijk goed op blz 60 + 61

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische, herkenbare voorbeelden die aansluiten bij de Global Context, waardoor leerlingen deze kunnen relateren aan hun eigen leefwereld en ervaringen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Doe net zo mooi en netjes als het

voorbeeld hiernaast:

Schrijf de definitie van een toendra op in je

schrift of op je aantekenblad.

Waarom is het zo koud op de Noordpool?

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische, herkenbare voorbeelden die aansluiten bij de Global Context, waardoor leerlingen deze kunnen relateren aan hun eigen leefwereld en ervaringen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Lees opdracht

Lees samen met de meester verder over natuurlandschappen:

• Waarom is het zo koud op de Noordpool?

Schrijf belangrijke begrippen op je aantekeningenblad.  

Schrijf de betekenis ernaast. 

Lees opdracht

Lees samen met de meester verder

over natuurlandschappen:

• Tropische regenwouden (blz 63)

Schrijf belangrijke begrippen op je 

aantekeningenblad.  

Schrijf de betekenis ernaast. 

Tekenopdracht

Teken/kleur de gebieden met een tropisch regenwoudklimaat op de wereldkaart!

TIP! Kijk goed op blz 63!

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische, herkenbare voorbeelden die aansluiten bij de Global Context, waardoor leerlingen deze kunnen relateren aan hun eigen leefwereld en ervaringen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Kijkopdracht

Waarom zijn er wel tropische regenwouden rond de evenaar, maar niet in Nederland?

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische, herkenbare voorbeelden die aansluiten bij de Global Context, waardoor leerlingen deze kunnen relateren aan hun eigen leefwereld en ervaringen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Doe net zo mooi en netjes als het

voorbeeld hiernaast:

Schrijf de definitie van een tropisch

regenwoud op in je schrift of op je

aantekenblad.

Lees opdracht

Lees samen met de meester verder

over natuurlandschappen:

• Berglandschappen (blz 64)

Schrijf belangrijke begrippen op je 

aantekeningenblad.  

Schrijf de betekenis ernaast. 

Tekenopdracht

Teken/kleur de Andes en Equador op de wereldkaart!

TIP! Kijk goed op blz 65!

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische, herkenbare voorbeelden die aansluiten bij de Global Context, waardoor leerlingen deze kunnen relateren aan hun eigen leefwereld en ervaringen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Lees opdracht

Lees samen met de meester verder

over natuurlandschappen:

• De boomgrens (blz 66)

Schrijf belangrijke begrippen op je 

aantekeningenblad.  

Schrijf de betekenis ernaast. 

Doe net zo mooi en netjes als het

voorbeeld hiernaast:

Schrijf de definitie van de boomgrens op 

in je schrift of op je aantekenblad.

Als de mens niet heeft ingegrepen in het landschap, spreken we van een ...... landschap.

1. stedelijk
2. natuur
3. cultuur
4. dorps

Een landschap dat is ingericht door mensen noem je een ...... landschap.

1. stedelijk
2. natuur
3. cultuur
4. dorps

"Het is er koud en ruig en er valt heel weinig neerslag. Het grenst aan een poolgebied en er groeien alleen mossen, grassen en (kleine) dwergstruiken."
Over welk natuurlandschap gaat dit stukje?

1. toendra
2. tropisch regenwoud
3. woestijn
4. berglandschap

"De biodiversiteit is hier heel groot. Dat betekent dat er heel veel verschillende bomen, planten en dieren zijn. Verder regent het hier heel veel en zijn er hoge temperaturen."
Over welk natuurlandschap gaat dit stukje?

1. toendra
2. tropisch regenwoud
3. woestijn
4. berglandschap

Welke 2 woorden passen het beste bij natuurlandschap?
Leg daarna uit waarom...

1. Menselijk ingrijpen
2. Nederland
3. Poolstreken
4. Zuid-Amerika

In welke zin is het concept "natuurlandschap" juist toegepast?
Leg daarna uit waarom (niet)...

1. Hoe meer mensen er zijn, hoe minder natuurlandschap er zal zijn.
2. Toen er nog geen mensen waren, was er alleen maar natuurlandschap.
3. Omdat Nederland zo dichtbevolkt is en zo klein, vind je hier geen natuurlandschap meer.
4. Hoe minder mensen er zijn, hoe meer natuurlandschap er zal zijn.

Reflectie

Pak je aantekeningen blad erbij. Staan de volgende woorden omschreven?

Welke extra woorden heb jij opgeschreven?

Welke woorden heeft je buurman/buurvrouw opgeschreven?

Cultuurlandschap

Natuurlandschap

Tropisch regenwoud

Toendra

Boomgrens

8. Afsluiting

De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende Unit. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag op basis van het Learner Profile en de ATL-skills. Dit wordt vastgelegd in Toddle. Samen blikken docent en leerlingen vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Leerdoel:
Ik kan het verschil uitleggen tussen een natuurlandschap en een cultuur landschap.

Ja

Nee

Een beetje

Ik kan 2 kenmerken noemen van een toendra én een tropisch regenwoud.

Ja

Nee

Van de een wel, van de ander niet.

Ik kan maar 1 kenmerk noemen.

Ik kan uitleggen wat de boomgrens is.

ja

nee

een beetje