Samenstellingen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Terugblik vorige week

- Hoofdletters en leestekens

- Samenstellingen met werkwoorden en zelfstandige naamwoorden 

Nieuw: 

- Samenstellingen met tussenletter -e, -en of -s

Samenstellingen

• Woorden die één ding of begrip vormen schrijf je aan elkaar

Platte grond is niet hetzelfde als een plattegrond.
'Er is een weeralarm' is wat anders dan 'er is weer alarm'.

In sommige gevallen maakt het verkeerd schrijven van een samenstelling echt wel verschil...

Aan elkaar of los

Wat is inhoudelijk het verschil tussen:

lange afstandsloper / langeafstandsloper

Langeafstandsloper

(iemand die lange afstanden loopt)

Lange afstandsloper

(zegt iets over lengte van de loper)

Wat is inhoudelijk het verschil tussen:
Rook worst / Rookworst

Rookworst

Rook worst

Tussenklanken

-en / -e / -s

Boek + week = boekenweek

Zon + schijn = zonneschijn

Station + straat = stationsstraat

Maar waarom?

Tussenklanken

-en

Je schrijft een tussen -en als:

• Het eerste deel een zelfstandig naamwoord is én een meervoud heeft op -en

Boek + kast= boekenkast (boek is een zelfst. nw. en meervoud op -en)

Tussenklanken

Je schrijft een tussen -en als:

• Het eerste deel een zelfstandig naamwoord is én een meervoud heeft op -en

Fiets + stalling = fietsenstalling

Kat + bak = kattenbak

Pan + koek = pannenkoek

Tussenklanken

Je schrijft een tussen -e als het eerste deel:

• Geen zelfstandig naamwoord is
• Een meervoud heeft op -s of een dubbel meervoud heeft
• Geen meervoud heeft
• Uniek is
• Een versterkende betekenis heeft 

Tussenklanken

Zon + straal = zonnestraal (zon is uniek)

Gedachte + gang = gedachtegang (meervoud op s)

Beer + sterk = beresterk (beer is een versterkende betekenis )

Tarwe + brood = tarwebrood (tarwe heeft geen meervoud)

Knars + tanden = knarsetanden (knars is geen zelfst. nw) 

Tekst

Tussenklanken

Je schrijft een tussen s als je een tussen -s hoort.

Landing + baan = landingsbaan

Station + gebouw = stationsgebouw

Als je twijfelt kan je het tweede deel vervangen voor een ander woord. station+ hal = stationshal

Klant + service =

1. Klanteservice
2. Klantenservice

Tijd + verschil =

1. Tijdenverschil
2. Tijdsverschil

Zon + bloem =

1. Zonnebloem
2. Zonnenbloem

Fiets + maker =

1. fietsenmaker
2. Fietsmaker

Gebruiker + naam =

1. Gebruikersnaam
2. Gebruikernaam

Blind + darm =

1. Blindendarm
2. Blindedarm