Afsluitende les groep 9 19-02

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Hoe voel je je vandaag?

😒🙁😐🙂😃

Planning 

- Nieuwsquiz

- Herhaling 'komma'

- Uitleg 'dubbele punt'

- Uitleg 'aanhalingstekens'

- Oefenen!

Doel: 

1. Komma's correct gebruiken

2. Dubbele punt en aanhalingstekens gebruiken bij citaten

Week 7

Waarvoor maakte de Europese Unie excuses?

1. Het beleid met de Brexit
2. Het beleid met coronavaccins
3. Het beleid met corruptie
4. Het beleid met nepnieuws

Over welke zangeres kwam een onthullende documentaire uit?

1. Britney Spears
2. Lady Gaga
3. Beyoncé
4. Shakira

Wat heeft minister Slob besloten over de centrale eindexamens?

1. De eindexamens gaan niet door
2. De eindexamens gaan wel door
3. De eindexamens worden in september gehouden
4. Alleen de kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde gaan door

Hoe kwam de zanger Marilyn Manson in het nieuws?

1. Hij ligt op de intensive care met corona
2. Hij wordt beschuldigd van seksueel wangedrag
3. Hij wordt minister in het kabinet van Joe Biden
4. Hij wil zich laten transformeren tot vrouw

De oudste vrouw van Europa overleefde corona. Hoe oud is deze Franse non?

1. 107 jaar
2. 112 jaar
3. 117 jaar
4. 122 jaar

In welk land ontdekten media dat wetenschappers mensen misschien onnodig bang voor corona maakten?

1. China
2. Duitsland
3. Italië
4. Frankrijk

Welke voetbalkeeper is een jaar geschorst wegens vermeend dopinggebruik?

1. Justin Bijlow (Feyenoord)
2. Marco Bizot (AZ)
3. André Onana (Ajax)
4. Lars Unnerstall (PSV)

Wat besloot de politiek over de avondklok?

1. Wordt gestopt, werkt niet
2. Wordt verlengd, werkt heel goed
3. Wordt verlaat naar 23:00 uur
4. Wordt verlengd, maar effect is onbekend

Wat was de koudste temperatuur die afgelopen week werd gemeten?

1. - 15 graden
2. - 20 graden
3. - 25 graden
4. - 30 graden

Wie worden thuis opgezocht door coronademonstranten?

1. Politici
2. Artsen
3. Politieagenten
4. Coronapatiënten

Waarmee stopt het kabinet voorlopig per direct?

1. Optredens van ministers in de media
2. Het organiseren van verkiezingen
3. Het houden van persconferenties
4. Adopties uit het buitenland

Wanneer gebruik je een komma?

Komma

Je gebruikt een komma om een zin beter leesbaar te maken. Je zet een komma:

- Tussen twee persoonsvormen:

Als jij de wortels snijdt, schil ik de appels.

- Tussen de delen van een opsomming (maar niet voor en):

 Lars bestelde twee kroketten, een frikadel en een patatje. 

- Tussen een naam of een uitroep en de rest van de zin:
Hé, kun je even op me wachten, Rama?

- Voor maar, doordat, nadat, omdat, terwijl, voordat, want, zodat, zodra:

Teun is dol op sporten, maar zijn zusje heeft er een hekel aan. 

Neem de tekst over in je schrift. Plaats komma's, punten, vraagtekens, uitroeptekens, apostroffen en hoofdletters. 

alweer te laat

hijgend werp ik een blik op mijn horloge huh nu al half 9 ik ga over mijn stuur hangen en trap zo hard als ik kan met knalrode wangen en een verwilderde haardos scheur ik nét het schoolplein op als de bel gaat shit weer te laat wie mij een beetje kent weet dat op tijd komen niet helemaal mijn ding is sterker nog ik ben een regelrechte ramp op het gebied van deadlines afspraken en tijdschemas op de basisschool ging ik altijd pas van huis weg wanneer ik de bel in de verte al hoorde gaan

Correctiemodel

Alweer te laat

Hijgend werp ik een blik op mijn horloge. Huh, nu al half 9? Ik ga over mijn stuur hangen en trap zo hard als ik kan. Met knalrode wangen en een verwilderde haardos (,) scheur ik nét het schoolplein op als de bel gaat. Shit, weer te laat! 

Wie mij een beetje kent, weet dat op tijd zijn niet helemaal mijn ding is. Sterker nog, ik ben een regelrechte ramp op het gebied van deadlines, afspraken en tijdschema's. Op de basisschool ging ik altijd pas van huis weg wanneer ik de bel al in de verte hoorde gaan

Dubbele punt

Je schrijft een dubbele punt als je iets aankondigt, bijvoorbeeld:

- een opsomming: Julie is dol zoetigheid: snoep, ijs en gebak.

- een toelichting: Ik eet elke dag groenten: dat is gezond. 

- een citaat: Lucas zei: 'Ik zal de barbecue aansteken.'

Directe en indirecte rede

Directe en indirecte rede

Er zijn in taal twee manieren om een uitspraak van iemand anders weer te geven.

De eerste manier is de zogenaamde directe rede, die met aanhalingstekens werkt. 

De tweede manier is de indirecte rede: in het Nederlands werkt deze met het voegwoord dat.

Voorbeelden

Directe rede (bij een citaat)

- Merijn zei: "Gym is mijn lievelingsvak."

- "Gym is mijn lievelingsvak", zei Merijn.

Indirecte rede
- Merijn zei dat gym zijn lievelingsvak is.

Joep zei dat hij moe was

1. directe rede
2. indirecte rede

De leraar vertelde: "Volgende week hebben wij een proefwerk."

1. directe rede
2. indirecte rede

Dave zei: "Ik ben verliefd!"

1. directe rede
2. indirecte rede

"Ik moet eerst mijn schaatsen laten slijpen", zei mijn moeder.

1. directe rede
2. indirecte rede

"Hij is bang", zegt hij.

1. directe rede
2. indirecte rede

Jan vertelde gisteren dat hij naar de tandarts moest.

1. Directe rede
2. Indirecte rede

"Ik heb de hele dag ziek in bed gelegen", zei Jelle.

1. directe rede
2. indirecte rede

Aanhalingstekens

Je gebruikt aanhalingstekens als je de directe rede gebruikt. Je geeft dan iemands woorden letterlijk weer (citeren). Om het citaat zelf zet je aanhalingstekens.

Als je eindigt met het citaat, kondig je dit aan met een dubbele punt.
Lars zei gisteren: "Ik ben zo blij met mijn nieuwe bureaulamp."

Als je begint met het citaat, gebruik je geen dubbele punt.  

"Ik ben zo blij met mijn nieuwe bureaulamp", zei Lars gisteren. 

Regel: Als de zin eindigt met een citaat, komt de punt ...

1. binnen de aanhalingstekens
2. buiten de aanhalingstekens

Alle leestekens (dubbele punt, aanhalingstekens en punt) staan goed in deze zin:

Milan vertelt thuis: ''dat hij weer een lolly heeft gewonnen.''

1. waar
2. niet waar fout = dubbele punt
3. niet waar fout = aanhalingstekens
4. niet waar fout = dubbele punt + aanhalingstekens

Welke leestekens missen in de onderstaande zin?

Ik kijk het hele jaar al uit naar dat festival
zegt mijn oudere zus ieder jaar opnieuw.

1. Een komma na 'festival' en aanhalingstekens voor 'Ik'
2. Een komma na 'festival', aanhalingstekens na die komma en aanhalingstekens voor 'Ik'
3. Een uitroepteken na 'festival' en aanhalingstekens voor 'Ik'
4. Een uitroepteken na 'festival', aanhalingstekens na dat uitroepteken en aanhalingstekens voor 'Ik'

Hoeveel heb je geleerd deze les?

3100

Fijne vakantie