6.1 Strijd om geloof en centralisatie H4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

6.1 De Opstand in Europees perspectief

Strijd om geloof en centralisatie

1. Katholiek
2. Protestant

1. Katholiek
2. Protestant

1. Katholiek
2. Protestant

Katholiek

Protestants

Beelden in de kerk

Verering van Heiligen

Geen heiligen

Kerkdienst eigen taal

Veel aandacht voor de bijbel

Kerk is arm

Paus is de baas

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen waarom tijdens de Nederlandse Opstand de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden ontstond.

16e eeuw (1500 - 1600)

Veel oorlogen:

Om geloof

• Katholicisme vs protestantisme (Reformatie)

Om politiek

• Centraal bestuur (koning wilt dat alle macht bij hem ligt) vs  decentraal bestuur (lokale vorst wil lokale macht behouden)

Frankrijk

• Meerdere godsdienstoorlogen tussen de katholieken en de hugenoten (= Franse calvinisten)
  
  
• Rust met het Edict van Nantes (1598): hugenoten kregen enige vrijheid van godsdienst

Tijdens de Bartholomeusnacht in 1572, ook wel de Parijse bloedbruiloft genoemd, werden Franse hugenoten op bloedige wijze vermoord

Red Wedding Game of Thrones

Duitsland

• Karel V was keizer van heel Duitsland
  
  
• Macht onderverdeeld aan lokale vorsten en geestelijken
  
  
• Lokale machthebbers gingen steeds minder naar Karel luisteren
  
  
• 1648: Vrede van Westfalen: decentrale vorsten mochten hun macht behouden én ze mogen zelf kiezen welk geloof (ook voor de inwoners!)

Zelf aan de slag!

Lezen: ; De Nederlanden in opstand' van paragraaf 6.1

Opdracht Google Classroom: Nederland in Opstand

Opdracht 6

a Minimaal drie van de volgende antwoorden:

- verlangen naar vrijheid van godsdienst (de mogelijkheid om het calvinisme te kunnen belijden);

- verzet tegen de vervolgingen en terechtstellingen van ketters;

- verlangen naar zo veel mogelijk zelfbestuur;

- verzet tegen centralisatie van het gezag;

- ontevredenheid bij de adel over het verlies van macht en privileges.

Opdracht 6

b De Spaanse vorst streefde naar eenheid van gezag en eenheid van godsdienst. In beide werd hij gedwarsboomd.

Opdracht 7

De opstandelingen streefden niet naar een eigen staat, maar naar behoud van bestuurlijke zelfstandigheid binnen het rijk. Pas nadat de Spanjaarden keihard hadden ingegrepen, richtten de noordelijke gewesten in reactie de Unie van Utrecht op en kwamen ze tot het besluit de Spaanse vorst af te zweren. Toen vervolgens de zoektocht naar een nieuwe vorst mislukte, kwam de Republiek tot stand.