Zinsontleding

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

N E D E R L A N D S

Taalverzorging

Terug naar de basis van grammatica en spelling

Programma 

- Instaptoetsen gemaakt. Van onder 1F - 3F wordt beheerst.

- Theorie aanleren d.m.v. opdracht 

- Gezamenlijke oefening

- Zelfstandige opdracht

- Bespreken

- Terugblik lesdoelen, afsluiting les

Doel voor het eind van de les:

- Je weet het verschil tussen taalkundig en redekundig ontleden. 

- Je kent verschillende woordsoorten.

- Je kunt woordsoorten benoemen in een zin.

Taalverzorging

Basis van spelling & grammatica

Wat weet jij hier al van?

woordsoorten benoemen

zinsontleding (ow, pv, gez, lv, mv)

hoofdzinnen en bijzinnen

werkwoordspelling

meervoudsvormen

interpunctie

enz.

Zinsontleding kan op twee manieren:

- taalkundig [woordsoorten benoemen]

- redekundig [functie in de zin benoemen]

Zinsontleding kan op twee manieren:

- taalkundig [woordsoorten benoemen]

lidwoord, werkwoord, voornaamwoord, voorzetsel, telwoord, bijvoeglijk naamwoord, bijwoord  enz.

- redekundig [functie in de zin benoemen]

onderwerp, persoonsvorm, gezegde, lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp   enz.

Zinsontleding (2 manieren)

- taalkundig     [woordsoorten benoemen]

- redekundig    [functie in de zin benoemen]

Bijv:        Hij     koopt    een      huis  

               vnw    ww       lw        znw      [taalkundig]

               Hij     koopt    een       huis
               ow      pv                lv             [redekundig] 

De kalkoenfilet snijdt hij eerst in plakjes.
Het onderwerp is ...

1. de kalkoenfilet
2. snijdt
3. hij
4. plakjes

Restaurant 'De Molen' opent 24 september haar deuren.
ow =

1. Restaurant 'De Molen'
2. De Molen
3. Restaurant
4. opent

Daar hoopt men lekker te eten.
persoonsvorm =

1. Daar
2. hoopt
3. men
4. lekker te eten

Eva heeft de reiskosten snel gedeclareerd.
pv =

1. Eva
2. heeft
3. gedeclareerd
4. heeft gedeclareerd

Op school berg ik de boeken op in mijn kluis.
Wat is waar?

1. ow = op school
2. pv = ik
3. lv = de boeken
4. gez = op in mijn kluis

Theorie aanleren d.m.v. opdracht 

Groepjes maken (zoek zelf een plekje)

'Expert' worden van jullie onderwerp

Onderwerp presenteren/aan elkaar uitleggen

Expert worden van jouw onderwerp:

- begrijpen waar het over gaat

- dit kunnen uitleggen

-2x  voorbeeldzin (voor bij de uitleg)

- 1x oefenzin (voor de klas)

Begrijp ik het?

Taalkundig ontleden:

1. Sinds een paar weken werkt Saïd als medewerker in het ziekenhuis.

2. Ik oriënteer me op een vervolgstudie in het hbo.

Begrijp ik het?

Zinsdeelproef: wat past er allemaal voor de persoonsvorm?

Redekundig ontleden:

1. Emma legt haar boeken in haar kluisje. 

2. Ellen's vriend heeft gisteren gesolliciteerd naar de functie van assistent-leidinggevende.

Volgorde zinsontleding(!)

1.  persoonsvorm

2. zinsdeelproef

3. (ww/nw) gezegde

4. onderwerp

5. lijdend voorwerp

6. meewerkend voorwerp

Aan de slag!

Maak het volgende:

op blz. 203 > opdracht 2 en 3
op blz. 209 > opdracht 1 > alle woorden hier benoemen!

Doel voor het eind van de les:

- Je weet het verschil tussen taalkundig en redekundig ontleden. 

- Je kent verschillende woordsoorten en woordfuncties.

- Je kunt woordsoorten en woordfuncties benoemen in een zin.

Hoe kijk jij terug op de lesdoelen?
Wel/niet behaald? Wat gaat goed? Wat vind je lastig? Vul in!