anesthesie en longfunctie onderzoek

• AFP
• MBO
• Studiejaar 2

Anesthesie

Boek chirurgie hoofdstuk 2.1

Operatiekamer

• operatietafel en anesthesie apparatuur
• alleen de mensen die nodig zijn
• patiënt in juiste houding: inleiden bij voorkeur op ok
• operatie assistent als 1e steriel
• chirurg en 1e assistent aan tafel
• operatie gebied steriel
• ligeren: afbinden
• coaguleren: dicht branden
• omloop: geeft spullen aan, telt gazen en instrumenten

Verkoeverkamer

• uitleiden op ok
• zodra wakker: mayotube verwijderen
• check vitale functies 

Intensive care

• na langdurige operatie of peroperatieve complicaties
• na sommige ok's standaard
• continue controle vitale functies 

Afdeling

regelmatige check vitale functies etc:

•  pols
• RR
• AH
• bewustzijn: NB delier
• infuus
• wond & drains
• pijnbestrijding/pijnscore

Post operatieve complicaties

korte termijn

• longprobelemen: intubatie, niet goed door ademen
• mictieproblemen: negatieve vochtbalans of niet voelen
• bloeding of hematoom
• cardiale problemen: angina pectoralis, infarct, decompensatio cordis
• temperatuur stijging?

lange termijn

• wondinfectie: 5 dagen, vaak staphylococcus aureus of E.coli
• trombose of embolie: activatie stolling tijdens ok en stil liggen
• decubitis: slechte conditie, lang liggen, slechte circulatie

Anesthesie

• algehele anesthesie: narcose
• regionale anesthesie

1. perifere zenuwblokkade
2. plexus anesthesie
3. epidurale en spinale anesthesie

• lokale anesthesie

1. oppervlakte anesthesie
2. infiltratie anesthesie 

Algeheel

• pijnbestrijding
• bewustzijnsdaling
• onderdrukking vegetatieve reflexen
•  spierverslapping: bijvoorbeeld nodig bij laparotomie

Inleiding: preoxygenatie, intraveneus hypotonicum, intubatie

Regionaal

Voortgeleiding van pijnprikkels wordt onderbroken voordat het CZS bereikt wordt.

perifere zenuwblokkade

oberstanesthesie: de basis een zenuw wordt verdoofd

plexus anesthesie

zenuwplexus wordt verdoofd

Epidurale en spinale anesthesie

• epiduraal: anestheticum wordt buiten de dura gedeponeerd 
• spinaal: anestheticum wordt binnen de durazak gespoten

• epiduraal duurt iets langer om in te werken, werkt alleen in het gebied waar het ingespoten is
• spinaal werkt sneller in en werkt voor het gehele deel vanaf waar ingespoten naar beneden. (ook tafel vaak in anti Trendelenburg)

Oppervlakte anesthesie

druppelvorm/spray op bijv slijmvliezen

zalf op de huid (emla of lidocaïne zalf)

kortdurende gevoelloosheid

Infiltratie anesthesie

bij kleine lokale ingrepen, vaak gecombineerd met een vaat vernauwer als adrenaline

Longfunctie onderzoek

spirometrisch onderzoek

Spirometrisch onderzoek

Hoe?

- Blazen op een apparaat (spirometer)

- Neus afgeknepen (alle lucht komt dus vanuit de mond richting het apparaat)

- NB: Een longfunctieonderzoek kan door het vaak erg diep en krachtig moeten in- en uitademen erg vermoeiend zijn voor patiënten.

Wat?

- Expiratoire piekstroom (PEF)

- Maximale luchtstroomsnelheid als iemand na een maximale inademing zo snel en krachtig mogelijk uitademt

- PEF wordt binnen 0,1 seconde bereikt

- Wordt uitgedrukt in L/Min

- Zegt iets over doorgankelijkheid van de grote vertakkingen van bronchiën, niet over kleinere vertakkingen

- Door kans op grote verschillen door andere uitvoering/meetapparaat bij voorkeur altijd door zelfde persoon met zelfde apparaat de meting uitvoeren

- Vitale capaciteit (VC)

- Hoeveelheid lucht die na maximale uitademing weer kan worden ingeademd

- Lage VC kan wijzen op restrictieve aandoening (kleinere longinhoud, verminderde bewegelijkheid van de thorax) of obstructieve aandoening (vernauwing van luchtwegen)

- Geforceerde expiratoire één-seconde-waarde (FEV1)

- Volume wat wordt uitgeblazen in de eerste seconde van een maximaal krachtige uitademing na een maximale inademing

- Langere tijd dus meer lucht dan bij de PEF, hierdoor ook meting van kleinere vertakkingen (bronchioli)

- Stroomvolumecurve

- De luchtstroom bij een maximale krachtige uit- en inademing in een curve.

- Vorm van de curve kan een indruk geven van de aandoening

- Curve kan veel duidelijk maken, maar vergt veel kennis en ervaring om correct te interpreteren.

Wie?

- Patiënten met longaandoeningen (meten van ernst en beloop van ziekte en effectiviteit van medicatie)

- Preoperatieve screening bij patiënten met kortademigheid

- Test van longfunctie bij bepaalde beroepen, sport, etc. (duikers, brandweermannen)

- Soms bij verdenking van longaandoening (diagnostiek)

Bloedgasanalyse (Astrup)

Hoe?

- Bloedafname uit slagader (astrupbepaling)

- Meestal uit de a. radialis in de pols, soms ook de a. femoralis in de lies

- NB: De prik is vaak erg pijnlijk voor patiënt

Wat?

- Ph (zuurtegraad)

(Te lage Ph? à bloed te zuur à acidose)

(Te hoge Ph? à bloed te basisch à alkalose)

- O2 (zuurstof)

- Voldoende zuurstof in het bloed?

- Te lage O2 à hypoxemie

-CO2 (kooldioxide)

- Te veel CO2? à hypercapnie (te weinig ademhaling, verstoorde gaswisseling)

- Geeft klachten als versnelde ademhaling, paradoxale ademhaling (buik gaat omhoog bij uitademen), hoofdpijn, sufheid)

- Bij hoge CO2 verzuring van het bloed à acidose

- Te weinig CO2? à Hypocapnie (Te snelle of diepe ademhaling, hyperventilatie)

- Geeft klachten als tintelende vingers, abnormale hartslag, duizeligheid, flauwvallen

- Bij lage CO2 stijging van het Ph van het bloed à alkalose

- HCO3 (bicarbonaat)

- Vorm van CO2

- Belangrijk bij Ph-regulatie

- Belangrijk bij het vaststellen van type alkalose/acidose

 

Uitkomsten

Respiratoire acidose

- Lage Ph + Hoge CO2 + Normale HCO3

Metabole acidose

- Lage Ph + lage/normale CO2 + Lage HCO3

Respiratoire alkalose

- Hoge Ph + Lage CO2 + normale HCO3

Metabole alkalose

- Hoge Ph + normale CO2 + hoge HCO3 

Wie?

Ademhalingsproblemen. Afwijkende waarden worden vooral gezien bij:

- COPD

- Astma bronchiale

- Astma cardiale