2ta, 2tb, 2tc Cursus Taal §4

CURSUS 4: Taal   
paragraaf 1
Cursus 4: TAAL


  • Open alvast je boek op blz. 92-93.
  • Log alvast in op LessonUp
    (de code staat  linksonder in beeld).
§4 Voor- en achtervoegsels
1 / 27
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvmbo k, tLeerjaar 2

This lesson contains 27 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

CURSUS 4: Taal   
paragraaf 1
Cursus 4: TAAL


  • Open alvast je boek op blz. 92-93.
  • Log alvast in op LessonUp
    (de code staat  linksonder in beeld).
§4 Voor- en achtervoegsels

Slide 1 - Slide

  • Je kunt uitleggen hoe onze taal verandert.
  • Je weet wat neologismen zijn en hoe die ontstaan.
  • Je weet hoe een woord met een voor- of achtervoegsel wordt gevormd.
Lesdoelen

Slide 2 - Slide

In deze les gaan we:
  • Terugblikken op de vorige lessen;
  • verder met Cursus 4: Taal, paragraaf 4 en 5;
  • in gesprek over de begrippen taalveranderingneologismen en  voor - en achtervoegsels.

Slide 3 - Slide

  • Geen telefoons.
  • Gebruik je iPad alleen als dat nodig is.
  • Als de docent aan het woord is, is de rest van de klas stil.
  • Als een klasgenoot aan het woord is,
    is de rest van de klas stil.
  • Kortom, we luisteren naar elkaar en weten wanneer we mogen praten.
De regels tijdens de lessen Nederlands

Slide 4 - Slide

Nieuwe woorden noem je ook wel neologismen.
A
Waar
B
Niet waar

Slide 5 - Quiz

Hoe komen wij eigenlijk aan neologismen?
Noem één manier.

Slide 6 - Open question

Wanneer is een 'nieuw woord' niet meer 'nieuw'?
Probeer dit in je eigen woorden uit te leggen.

Slide 7 - Open question

  • Ontlening. We nemen een woord volledig over uit een andere taal.
  • Samenstelling. Twee woorden worden samengevoegd tot één.
  • Een hele nieuwe vorm. Dit komt niet
    heel vaak meer voor. 
Hoe ontstaan nieuwe woorden dan?

Slide 8 - Slide

Dat betekent dat mensen de nieuwe woorden maar voor een korte periode gebruiken. Wordt het woord wel langer gebruikt? Dan komt het woord in het woordenboek. Denk maar eens aan de woorden die tijdens covid zijn ontstaan:
raamvisite, hoestschaamte, 
Neologismen zijn trendgevoelig

Slide 9 - Slide

Ook jongerentaal levert nieuwe woorden op. Denk aan matties, rwina of herres. In jongerentaal ontstaan nieuwe woorden vaak door ontlening: woorden worden geleend uit Surinaams, Turks of Engels
Jongerentaal

Slide 10 - Slide

Disrespectvol?

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Link

Is een stukje dat voor een woord wordt geplakt om een nieuw woord te maken. 

  • Anti, her, mini, non, wan, inter.
    ver- : verbouwen, verkopen
    on- : ongunstig, oneerlijk
    ont- : ontmoedigen, onteigenen
    her– : herexamen, heroverwegen
Een voorvoegsel

Slide 13 - Slide

Koppel de voorvoegsels aan het juiste woord.
bouwen
koppelen
rekenen
vriendin
vijand
ver-
ont-
be-
ex-
aarts-

Slide 14 - Drag question

Is een stukje dat achter een woord wordt geplakt om een nieuw woord te maken. 

  • -baar, -heid, -ing, -loos.
    -heid : schoonheid, traagheid
    -lijk :
    koninklijk, hoofdzakelijk
    -loog, -logie :
    technoloog, psychologie
    –rijk: belangrijk, omvangrijk
Een achtervoegsel

Slide 15 - Slide

Koppel de achtervoegsels aan het juiste woord.
twee
schoon
ruim
psycho
twijfel
-ling
-heid
-te
-loog
-achtig

Slide 16 - Drag question

Slide 17 - Link

Soms loopt het gebruik van voor- en achtervoegsels uit de hand. Er onstaan dan woorden die eigenlijk helemaal niet bestaan, maar best vaak worden gebruikt. 
Hoe veel woorden uit het filmpje gebruik jij wel eens?
Vol = vol

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Link

Wat?
Cursus 7, paragraaf 4: Voor- en achtervoegsels.
Opdracht 1 (blz. 92-93).
Hoe?
Klassikaal
Hulp
Steek je vinger op als je een vraag hebt.
Tijd
10 minuten.

Klaar?
Je gaat straks opdracht 2 en 3 nog maken.
Opdracht 1 (klassikaal)
timer
10:00

Slide 20 - Slide

Wat?
Cursus 7, paragraaf 4: Voor- en achtervoegsels.
Opdracht 2 en 3 (blz. 92-93).
Hoe?
Zelfstandig. De eerste vijf minuten in stilte, daarna overleggen.
Hulp
Steek je vinger op als je een vraag hebt.
Tijd
10 minuten.

Klaar?
Maak puzzel 10 (blz. 259).
Opdracht 2 en 3 (individueel)
timer
10:00

Slide 21 - Slide

Verandert de Nederlandse taal vaak? Wat denk jij?
A
De taal verandert vaak
B
De taal verandert nu al een tijdje niet meer
C
De taal verandert nooit

Slide 22 - Quiz

  • Je kunt uitleggen hoe onze taal verandert.
  • Je weet wat neologismen zijn en hoe die ontstaan.
  • Je weet hoe een woord met een voor- of achtervoegsel wordt gevormd.
Lesdoelen

Slide 23 - Slide

Wat is de functie van voor- en achtervoegsels?
Leg uit in je eigen woroden.

Slide 24 - Open question

Wat vind je tot nu toe goed gaan
tijdens de lessen Nederlands?

Slide 25 - Mind map

Wat kan nog beter tijdens
de lessen Nederlands?

Slide 26 - Mind map

Wie heeft nog een vraag over wat we vandaag hebben behandeld?

Slide 27 - Slide