Grammatica H1 Woordsoorten

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Grammatica H1 woordsoorten

Wat voor soorten woorden zijn er en hoe noemen we die?

Voorbeeld zin: 

Vorige week maakte hij tijdens de les een ontzettend mooie tekening van zijn lieve kat. 

Wat zijn *werkwoorden* en welke verschillende vormen zijn er?

Wat zijn werkwoorden?

Werkwoorden (ww) zijn woorden die aangeven dat er iets gebeurt. Iets of iemand doet iets, of iemand overkomt iets. 

zwemmen, denken, voelen

zijn, worden, moeten (betekenis minder duidelijk)

Mijn buurvrouw fietst altijd naar het werk. 

Soorten werkwoorden 

1. Persoonsvorm 

2. Infinitief

3. Voltooid deelwoord 

4. Tegenwoordig deelwoord

Persoonsvorm (pv)

1. Is een werkwoord die je van tijd kan veranderen. 

- bijv. van  tegenwoordige tijd naar verleden tijd etc. 

2. De vorm wordt bepaald door het onderwerp. 

Mijn buurvrouw fietst altijd naar haar werk. 

     (onderwerp)  (pv, fietste)                                                 

Verander de zin van tijd:
Het salaris wordt later uitbetaald, want de salarisadministratie heeft een computerstoring.

Dus...

Hoe vind je de persoonsvorm?

Door de zin van tijd te veranderen 

(en te kijken naar het onderwerp). 

• Er zit altijd een pv in een volledige zin. 

Het salaris wordt later uitbetaald, want de salarisadministratie heeft een computerstoring. 

- werd, had 

Infinitief (inf)

Morgen ga ik de plant verpotten.

De infinitief is het hele werkwoord. 

Roos gaat om 12 uur lunchen. 

Is het een persoonsvorm meervoud of infinitief?
1. Wij *pakken* morgen de trein.
2. De jongens gaan morgen de trein *pakken*.
3. Ik wil daar niet aan *denken*.
4. Wij *denken* daar niet aan.

Is het een persoonsvorm meervoud of infinitief?

Wij pakken morgen de trein.

- persoonsvorm

De jongens gaan morgen de trein pakken.

- gaan: persoonsvorm

- pakken: infinitief

Ik wil daar niet aan denken.

- wil: pv

- denken: infinitief

Wij denken daar niet aan.

- persoonsvorm

Voltooid deelwoord (vd)

Robin had de opdracht die hij van zijn collega kreeg niet goed begrepen.

Een voltooid deelwoord geeft aan dat iets eerder is gebeurd. 

- vaak te herkennen aan spelling (ge/ver/be -d/t/en)

- samen met een pv (t.t. of v.t.) in een zin (natuurlijk)

Judith heeft deze zomer een cursus Spaans gevolgd.

Bedenk een zin met een voltooid deelwoord! (dus, iets dat gebeurd is).

Tegenwoordig deelwoord (td)

Een tegenwoordig deelwoord geeft meestal aan dat iets gelijk met iets anders gebeurt. 

- Siska houdt haar presentatie altijd het liefst staand. 

Wat doet Siska terwijl ze haar presentatie houdt? staan. 

- Lachend rende ze mijn slaapkamer binnen om het goede nieuws te vertellen. 

- spelling: stam + -(e)nd(e)

Maak drie zinnen met het werkwoord: werken.
Gebruik het ww in elke zin op een andere manier, dus persoonsvorm, infinitief, voltooid deelwoord.

Bijvoorbeeld: 

1. persoonsvorm: 

Ik werk vandaag thuis. 

2. infinitief: 

 Ik ga morgen werken. 

3. voltooid deelwoord:

Ik had gisteren heel hard gewerkt.  

Welke soort werkwoorden kan je vinden?
1. Robin had de opdracht die hij van zijn collega kreeg niet goed begrepen.
2. Jij wilt zeker langskomen om over je vakantie te vertellen.

Antwoorden: 

1. Robin had de opdracht die hij van zijn collega kreeg niet goed begrepen.

2. Jij wilt zeker langskomen om iets over je vakantie te vertellen.

1. Had: pv

Kreeg: pv

Begrepen: vd

2. Wilt: pv

Langskomen: if

Vertellen: if

Vorige week maakte hij tijdens de les een ontzettend mooie tekening van zijn lieve kat. 

H1.2 Woordsoorten 

Hoe herken je bijvoeglijk naamwoorden, zelfstandig naamwoorden en lidwoorden?

Zelfstandig naamwoord (zn)

Bijvoorbeeld: afspraak, beleid, opdracht, ei, student, trein, vriendschap, naaimachine, Grote Markt 

1 . Je kan er de, het of een voor zetten

2. Je kan ze meestal in meervoud zetten

één afspraak, twee afspraken

3. Je kan er vaak een verkleinwoord van maken

de afspraak, het afspraakje

+ denk ook aan eigennamen: Marloes, Amsterdam, Rijksuniversiteit Leiden

Wat zijn de zelfstandig naamwoorden?
- Vorige week maakte hij tijdens de les een ontzettend mooie tekening van zijn lieve kat.

Vorige week maakte hij tijdens de les een ontzettend mooie tekening van zijn lieve kat. 

Bijvoeglijk naamwoord (bn)

Het bijvoeglijk naamwoord (bn) geeft extra informatie over een zelfstandig naamwoord.

een interessante vacature, de beste film

Het staat: 

1. voor het zn

2. soms meerdere achter elkaar, met een komma: 

een verplicht, moeilijk vak. 

3. soms achter het zn:

Mijn zusje is heel erg behulpzaam. 

4. of vorm van een ww: 

 mijn behulpzame zusje

het gebroken glas 

bijvoeglijk nw - trappen van vergelijking toepassen: 

Stoffelijke bijvoeglijk naamwoorden

Zegt van welk materiaal iets is gemaakt. 

- Een gouden armband, een plastic tas 

Wat zijn de bijvoeglijk naamwoorden?
- Vorige week maakte hij tijdens de les een ontzettend mooie tekening van zijn lieve kat.

Vorige week maakte hij tijdens de les een ontzettend mooie tekening van zijn lieve kat. 

Lidwoorden (lw)

De, het, een 

de nieuwe medewerkster

het bedrijfsplan 

de opleiding 

Vorige week maakte hij tijdens de les een ontzettend mooie tekening van zijn lieve kat.