grammatica les 1 1MA

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Grammatica

zelfstandig werkwoord

hulpwerkwoord

Wat is een werkwoord?

ZELFSTANDIG WERKWOORD

(ZWW)

- is het belangrijkste werkwoord in een zin

- geeft aan wat er gebeurt in de zin

- is een werkwoord met betekenis

- een zin kan niet zonder een zelfstandig werkwoord

ZWW

Wanneer een werkwoord de handeling / actie aangeeft, 

spreek je van een zelfstandig werkwoord. (zww)

Er staat altijd maar één zelfstandig werkwoord in een zin.

Welk werkwoord heeft betekenis?
(zww)
Ik heb heel lekker gegeten.

1. heb
2. gegeten

Welk werkwoord heeft betekenis?
(zww)
Wij mochten in het zwembad zwemmen.

1. mochten
2. zwemmen

Welk werkwoord heeft betekenis?
(zww)
Wij kunnen de weg vragen aan de meneer.

1. kunnen
2. vragen

Welk werkwoord heeft betekenis?
(zww)
Hans en Grietje werden achtergelaten in het bos.

1. werden
2. achtergelaten

HULPWERKWOORD

(HWW)

- helpt mee om een goede zin te maken

- er kunnen meerdere hulpwerkwoorden in een zin staan

- bij twee of meer werkwoorden is de pv een hulpwerkwoord

- een hulpwerkwoord heeft geen duidelijke betekenis

Wat zijn de werkwoorden in de zin:
De bekritiseerde scheidsrechter mag in Nederland blijven fluiten.

De bekritiseerde scheidsrechter mag in Nederland blijven fluiten.

Drie werkwoorden = gezegde

mag blijven fluiten

Drie werkwoorden = gezegde

mag blijven fluiten

- meerdere werkwoorden in een zin

- mag (pv) is hww

- fluiten heeft betekenis en is zww 

- blijven is ook hww

Een kettingbotsing kan veel schade veroorzaken
- kan -

1. hww
2. zww

Een kettingbotsing kan veel schade veroorzaken
- veroorzaken -

1. hww
2. zww

Een 8-jarige jongen is met zijn been klem komen te zitten in een put
- is -

1. hww
2. zww

Een 8-jarige jongen is met zijn been klem komen te zitten in een put
- komen -

1. hww
2. zww

Een 8-jarige jongen is met zijn been klem komen te zitten in een put
- zitten -

1. hww
2. zww

Een amateurvoetballer heeft tijdens een sliding zijn been gebroken
- heeft -

1. hww
2. zww

Een amateurvoetballer heeft tijdens een sliding zijn been gebroken
- gebroken -

1. hww
2. zww

Ik heb altijd dierenarts willen worden
- heb -

1. hww
2. zww

Ik heb altijd dierenarts willen worden
- willen -

1. hww
2. zww

Ik heb altijd dierenarts willen worden
- worden -

1. hww
2. zww

In Madame Tussauds in Londen staat sinds 2013 een wassenbeeld van zangeres Adele.

1. staat = hww
2. staat = zww

Aan de zuidkust van Florida zijn om nog onbekende redenen tientallen dode grienden aangespoeld.

1. zijn = hww aangespoeld = hww
2. staat = zww aangespoeld = hww
3. zijn = hww aangespoeld = zww
4. zijn = zww aangespoeld = zww

Een postbode heeft maandenlang post achtergehouden.

1. heeft = hww achtergehouden = hww
2. heeft = zww achtergehouden = hww
3. heeft = hww achtergehouden = zww
4. heeft = zww achtergehouden = zww

De meteorietinslag in Rusland had ook in Nederland kunnen gebeuren.

1. had - kunnen = hww gebeuren = zww
2. had - gebeuren = hww kunnen = zww
3. had - kunnen = zww gebeuren = hww