Zinsdelen Entree

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Waarom zinsdelen

Ik had gisteren een voetbaltraining met mijn vrienden

Ik | had | gisteren | een voetbaltraining | met mijn vrienden.

Zinsdelen

Stap 1) Persoonsvorm

Wat is een werkwoord?

Persoonsvorm

1. Lisa liep snel naar de bushalte.

     Lopen komt in een andere tijd te staan, dus lopen is de persoonsvorm.

2. De zin vragend maken kan ook, maar er kunnen meerdere persoonsvormen in langere zinnen zijn.

(en/,) 

3. Lisa en Joep lopen snel naar de bushaltes.

     Lopen verandert in de zin, lopen is het enige werkwoord dat verandert, lopen is dus de persoonsvorm.

     

De persoonsvorm is een werkwoord. In iedere zin staat een persoonsvorm.

Je kunt de persoonsvorm het beste op deze manier vinden:

Verander de zin van tijd. 

Lisa loopt snel naar de bushalte.

Alles voor het zinsdeel persoonsvorm is een apart zinsdeel

Had Lisa haast en liep ze daarom zo snel naar de bushalte?

Noem een of meer persoonsvormen

1. Had
2. Had liep
3. Liep
4. Bushalte

Noem een of meer persoonsvormen:
Claudia's zangleraar vindt dat zij talent heeft.

Zinsdelen

Stap 2) Gezegde

Werkwoordelijk gezegde

Geeft aan wat het onderwerp doet in de zin. 

Het bestaat uit alle werkwoorden in de zin. Het werkwoordelijk gezegde bevat altijd een zelfstandig werkwoord, en mogelijk een of meer hulpwerkwoorden.

    Milou eet twee boterhammen.
    Eelko heeft een grote pizza gegeten.

Noteer het werkwoordelijk gezegde:
Gisteren heb ik mijn broer met een gratis etentje verrast

Noteer het werkwoordelijk gezegde:
Hij is de beste voetballer van Spanje

Zinsdelen

Stap 3) Onderwerp en lijdend voorwerp

Onderwerp

Jan heeft drop gekregen

Jan en Rita hebben dropjes gekregen

De persoonsvorm verandert in de zin, dit is een werkwoord. Het onderwerp verandert mee.

Als je de zin vragend maakt, komt het onderwerp altijd achter de persoonsvorm.

Het onderwerp doet iets of is iets.

   -Wie (soms wat)+gezegde

-Meervoudsproef 

(Ow verandert mee)

-Vragend maken

Lijdend voorwerp

Lijdend voorwerp 'ondergaat' het werkwoordelijk gezegde

wat (soms wie) + werkwoordelijk gezegde + onderwerp

Ik wil drop eten

Ik heb hem gezien

Wat is het onderwerp in deze zin?

De straatnaam Lijsterbes vind je vaak in nieuwbouwwijken.

Aan de bezoekers = meewerkend voorwerp

Wat is het lijdend voorwerp in dezelfde zin?

De straatnaam Lijsterbes vind je vaak in nieuwbouwwijken.

Aan de bezoekers = meewerkend voorwerp

Hij heeft een mooie brief geschreven.

Dan (ruimen) hij mijn rotzooi een week op, als straf.

1. Ruimen
2. Ruim
3. Ruimt
4. Ruimt, straf

Wij maken een powerpoint, die presenteren wij dan.

1. maken
2. presenteren
3. maken, presenteren
4. powerpoint

Zelf oefenen: Zinsdelen

Opdrachtenblad maken