10,4 esters

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

10,4 Esters

Wat gaan we doen vandaag?

- Even herhalen; doormiddel van MC opgaves over structuren en naamgeving 

- esters (10,4) + demo het tweede uur

- Toets bespreken H8 en 14

- oefenen 

Aan het einde van de les kun je

- De estergroep tekenen

- De estergroep een naamgeven 

- De reactievergelijking van een ester vorming opstellen

- ontdekken uit welk zuur en alcohol de ester groep is ontstaan 

1. ethoxybutaan
2. ethoxymethylpropaan
3. 3-ethoxybutaan
4. 2-ethoxybutaan

1. propaanon
2. pentaan-3-al
3. pentaal-3-on
4. pentaanal

1. 3-methylbutaanal
2. 2-methylbutaanal
3. 2-ethylpropaanal
4. 2-methylbutaan-1-al

1. but-2-eenzuur
2. trans-but-2-eenzuur
3. cis-but-2-eenzuur
4. cis-but-2-eenal

1. 1,2-dimethylcyclohexaan
2. trans-1,2-methylcyclohexaan
3. cis-1,2-methylcyclohexaan
4. trans-1,2-dimethylcyclohexaan

1. 2-ethoxy-3,3-chloorbutaan
2. butoxychloromethaan
3. 2-methoxy-3,3-dichloorbutaan
4. 2,2-dichloor-3-methoxy butaan

Esters

kenmerkend voor geur en smaak stoffen (denk maar aan de haribo snoepjes) 

gevormd door een zuur + een alcohol groep 

noemen we een condensatiereactie

En er is ook een bijproduct

Bouw met me mee

Bouw: ethanol en propaanzuur 

Bouw met me mee

Bouw: ethanol en propaanzuur 

Bouw met me mee

Laat deze moleculen nu ''reageren'' tot een molecuul met een ester groep,

Wat is je bijproduct?

Teken de reactie ook in je schrift in structuurformules 

Reactievergelijking (evenwicht)

Naamgeving 

Alkylalkanoaat 

Het alcohol deel wordt het alkyl deel --> kijk naar hoeveel C's de keten met de alcohol groep had (2) = ethyl 

Naamgeving 

Alkylalkanoaat 

Het alcohol deel wordt het alkyl deel --> kijk naar hoeveel C's de keten met de alcohol groep had (2) = ethyl 

Het zuur gedeelte wordt het oaat deel --> kijk naar hoeveel C's de keten met de zuurgroep had (3) = propanoaat 

Naamgeving 

Het alcohol deel wordt het alkyl deel --> kijk naar hoeveel C's de keten met de alcohol groep had (2) = ethyl

Het zuur gedeelte wordt het oaat deel --> kijk naar hoeveel C's de keten met de zuurgroep had (3) = propanoaat 

plak aan elkaar = ethylpropanoaat 

wat nou als de naamgeving complexer wordt?

Bijvoorbeeld

De ester van propaan-2-ol en methaanzuur 

wat nou als de naamgeving complexer wordt?

Bijvoorbeeld

De ester van propaan-2-ol en methaanzuur 

wat nou als de naamgeving complexer wordt?

Bijvoorbeeld

De ester van propaan-2-ol en methaanzuur 

propylmethanoaat mag hier niet want 

propyl is niet 1 rechte keten. 

In dat geval mag je zeggen; de ester van

propaan-2-ol en methaanzuur :) 

Teken de ester en geef ook de naam

1. Ethaanzuur met methanol

2. Hexaanzuur met butaan-1-ol

3. Pentaanzuur met pentaal-3-ol 

Geef de naam en vanuit welke alcohol en welk zuur ze zijn ontstaan

Weektaak deel 1

Weektaak (2 van 2):

- Bestuderen Hoofdstuk 10, Paragraaf 4 uit het boek (blz 101 t/m 103)

- Maken opdracht 35, 36 en 38 uit het boek (blz102&103) of in de online omgeving.