les 26/3: samentrekking

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Aan het eind van deze week:

- kun je verschillende soorten samentrekkingen herkennen en gebruiken;

- kun je een onbepaald voornaamwoord herkennen;

- maak je het bouwplan voor je uiteenzetting.

Let op: volgende week dinsdag (2 april) lever je het bouwplan voor je uiteenzetting in. Zorg er dus voor dat je deze zo veel mogelijk af maakt tijdens de lessen

Deze les: uitleg en oefenen met de samentrekking. Daarna huiswerk maken!

Samentrekking

Samentrekking: een woorddeel, woord of een zinsdeel wordt weggelaten, omdat het ook elders in de zin voorkomt. Door (een deel van) het woord of zinsdelen weg te laten, kun je korter formuleren. 

Samentrekking

• voorwaartse samentrekking: het gemeenschappelijke woord blijft in het eerste deel van de samentrekking staan (een antieke lamp en een moderne)
• achterwaartse samentrekking: het gemeenschappelijke woord wordt genoemd in het laatste deel van de samentrekking en daarvoor weggelaten (binnen- en buitenland)

Samentrekking

Samentrekkingen komen voor op drie niveaus:

• woordniveau: zon- en feestdagen (streepje)
  
• woordgroepsniveau: dure auto's en huizen (geen streepje)
  
• zinsniveau: Iris volleybalt op zaterdag Peter op zondag.

een goedkope armband en een dure

1. voorwaartse
2. achterwaartse

in voor- en tegenspoed

1. voorwaartse
2. achterwaartse

kleine en grote landen

1. voorwaartse
2. achterwaartse

feestmutsen en -neuzen

1. voorwaartse
2. achterwaartse

keukenstoel en -tafel

1. woordniveau
2. woordgroepsniveau
3. zinsniveau

hoge en lage bergen

1. woordniveau
2. woordgroepsniveau
3. zinsniveau

De jongen schreeuwt en rent.

1. woordniveau
2. woordgroepsniveau
3. zinsniveau

Weet je nu:

- hoe je verschillende soorten samentrekkingen kunt herkennen en gebruiken?

- hoe je een onbepaald voornaamwoord herkent? 

- hoe je aan de slag gaat met het bouwplan van je uiteenzetting? 

Huiswerk

Grammatica zinsdelen H2: 

• opdr. 1 t/m 4 

Grammatica woordsoorten H2

• opdr. 1 + 2 + 3