Uitzuigen en complicaties Tracheotomie, tracheostoma

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Goedemorgen 

Tracheotomie en tracheostoma

   Anatomie ademhalingsstelsel

   Tracheotomie en tracheostoma + materiaal

- Complicaties en uitzuigen

Wat wil jij leren tijdens deze les?

Wat heeft de voorkeur?

1. ademen via de neus
2. ademen via de mond

Onder je adamsappel voel je de luchtpijp zitten, daarachter ligt de slokdarm

1. juist
2. onjuist

Tracheotomie is eindstandig en dus blijvend

1. Juist
2. Onjuist

Tracheostoma (eindstandig)

Tracheotomie (niet - eindstandig) 

Tracheotomie

Openen van de trachea via de hals

reversibel

Dreigende verstikking doordat de larynx dicht zit

Langdurige beademing

Farynx en larynx zijn nog intact

 

Tracheostoma (eindstandige tracheotomie)

Blijvende verbinding in de hals doordat de trachea in de huid van de hals wordt gehecht

irreversibel

Na een laryngectomie, bijv. bij strottenhoofdkanker

Geen stembanden meer doordat de larynx is verwijderd epiglottis en stembanden onderdeel van larynx, door uitgeademde lucht worden de stembanden in trilling gebracht)

wat zullen mogelijke complicaties zijn bij het verzorgen van een tracheostoma of tracheotomie?

Wat is een verpleegkundige interventie wanneer een zorgvrager met tracheostoma / tracheotomie last heeft van taai slijm?

1. 1 a 2 keer per dag druppelen met NaCl 0,9%
2. 1 a 2 keer per dag druppelen met steriel water (H2O)
3. Controleer of canulebandje niet te los of te strak zit
4. Blaas de cuff iets harder op

Wat is een verpleegkundige interventie wanneer een zorgvrager met tracheostoma / tracheotomie spoortjes bloed ophoest en/of korsten bij het slijm heeft zitten?

1. Leer goede hoest technieken aan
2. Doe een filter/ kunstneus voor
3. controleer of het canulebandje niet te los of te strak zit
4. Blaas de cuff iets harder op

Bronchiaal toilet: gaat dieper dan de lengte van de canule. Alleen door ICU vpk, speciaal opgeleide fysiotherapeuten en artsen.

De nervus vagus is een zenuw die uit de hersenen komt en naar organen in de borstkas en buik gaat. De mens heeft een linker en een rechter nervus vagus die beiden vooral informatie doorgeven in de richting van het lichaam naar de hersenen.

De volgende aandachtspunten gelden voor ‘gewoon’ uitzuigen en voor uitzuigen via een tracheacanule of een tracheostoma.

Draag handschoenen en gebruik andere persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals een schort, een bril en een mondneusmasker of een face-shield, wanneer er risico is op contact met excreta;

Uitzuigen kan voor een cliënt een benauwde en soms angstige ervaring zijn. Spreek een stopteken af met de cliënt;

Breng de uitzuigkatheter niet- zuigend, tijdens een inademing in;

Trek de uitzuigkatheter, met een draaiende beweging, met de vinger op de vacuümbreker terug zodra er luchtverplaatsing is in de uitzuigkatheter of als de cliënt een hoestprikkel krijgt;

Zuig bij voorkeur uit voor het eten of voor het toedienen van sondevoeding;

Zuig ook niet uit vlak nadat de cliënt gegeten heeft en stop sondevoeding bij risico op misselijkheid en aspiratie (pneumonie);

Gebruik een zo laag mogelijke druk om het sputum te verwijderen, 80 – 100 mm Hg bij volwassenen1 . Drukken van 150 mmHg worden aanbevolen bij kinderen2 ;

De totale zuigduur mag niet langer zijn dan 15 seconden: zuigduur 3 seconden zuigen, 2 seconden rust, maximaal 3 keer herhalen3 ;

Let tijdens het uitzuigen op reacties van de cliënt: klinisch beeld, hartritme, saturatie, bloeddruk, het mogelijke optreden van bronchospasmen of braakneigingen;

Trek bij het voelen van weerstand bij het inbrengen van de uitzuigkatheter, de uitzuigkatheter iets terug en oefen een lichte naar beneden gerichte druk uit bij het opnieuw inbrengen van de uitzuigkatheter;

Wees alert op verschijnselen van pneumonie: verandering van kleur en consistentie van het sputum, koorts en toename kortademigheid.

Bradycardie

Soms treedt tijdens het uitzuigen een verlaging van de hartslag (bradycardie) op. De hartslag is lager dan 60 slagen per minuut. Oorzaak is prikkeling van de Nervus Vagus, die zowel de luchtwegen als het hart innerveren (overbrengen van zenuwimpulsen). Dit is normaal en heeft verder geen ernstige gevolgen. Voel de pols wanneer de cliënt tijdens het uitzuigen ‘wit’ wegtrekt of plotseling transpireert. Laat de cliënt dan even liggen. Neem zo nodig extra voorzorgsmaatregelen (volgens afspraak):

de aanwezigheid van benodigdheden om zo nodig snel zuurstof toe te kunnen dienen;

de aanwezigheid van een bloeddrukmeter en een saturatiemeter om de toestand van de cliënt te observeren en monitoren;

afspraken in het zorgleefplan wanneer en hoe de arts ingeschakeld wordt.

Bij het uitzuigen van een tracheotomie en/of tracheostoma breng je de canule zuigend in.

1. juist
2. onjuist

Wanneer zou 'de cuff iets harder opblazen' de juiste actie zijn?

1. Wanneer de zorgvrager last heeft van roodheid van de huis
2. wanneer de zorgvrager veel helder en dun sputum ophoest
3. wanneer de zorgvrager drank- en etensresten ophoest
4. wanneer de zorgvrager moeite heeft met ophoesten

We zijn klaar!