Verwijswoorden

Verwijswoorden

Woorden die terugwijzen naar een eerder genoemd woord of vooruitwijzen naar een woord verderop in een zin. 

De man die mij gisteren een cadeau gaf. 

Dat leuke meisje kijkt naar het bord. 

Hij, zij (ze) of het? 

• De: Mannelijke en vrouwelijke woorden. Hij / zij / hem / haar
• Het: onzijdig. Het / zijn 

Bij twijfel: check woordenboek of woordenlijst.org 

Voorbeelden

• Omdat de boom van binnen verrot was, moest hij worden omgezaagd
  
• De commissie heeft besloten haar opdracht terug te geven, omdat ze door de directie wordt tegengewerkt. 
  
• Utrecht is trots op zijn Domtoren.
  

Die of dat / deze of dit? 

Bij de-woorden: die en deze

Bij het-woorden: dat en dit

De oude molen die in Leiden staat, wordt volgend jaar gesloopt. 

Dit pand staat al maanden te koop, maar dat verderop in de straat was binnen enkele maanden verkocht. 

Dat of wat? 

Dat: verwijzen naar een het-woord 

Wat: verwijzen naar: 

• overtreffende trap (het grootste, mooiste)
  
• onbepaald voornaamwoord (alles, iets, niets)
  
•  een hele zin 
  

Voorbeelden

• Het spectaculairste wat ik ooit heb meegemaakt...
  
• Alles wat we van deze zaak weten, is...
  
• Deze leerlingen hebben nog niet betaald, wat tot veel jaloezie leidt. 
  

 

De docent gaf mij strafwerk dat ik heel vervelend vond

De docent gaf mij strafwerk, wat ik heel vervelend vond. 

Wie of waar?

Voorzetsel + wie: personen

waar + voorzetsel: zaken of dieren 

De stelling waarover we debatteren. 

De leerling over wie we vergaderen. 

Hen of hun? 

- Hun NOOIT als onderwerp

- Hen na een voorzetsel

- Hen als lijdend voorwerp (wie/wat + gezegde + ow?)

- Hun alleen als meewerkend voorwerp (kun je er 'aan' voor denken?) 

Voorbeelden

• De leerlingen waren aardig, daarom wilde de docent hen (lv) helpen. 
  
• Ik heb de toets naar (vz) hen opgestuurd. 
  
• De directie bood hun (mv) een feestmaal aan. 
• Wij mogen hier huiswerk maken, want hun doen dat ook. 

Huiswerk

Oefening 4 t/m 8, pagina 215