les 10 - abolitionisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Thema 4

Het slavernijverleden van Nederland

Abolitionisme

Les 9

Wat staat er onder dit vlak?

Wat gaan we doen?

1. Inleiding (algedaan)
2. Hoofdvraag
3. Uitleg
4. Opdracht
5. Nabespreking
6. Afsluiting

Hoofdvraag

Waarom kreeg abolitionisme weinig voet aan de grond in Nederland?

Uitleg

De Verlichting

vanaf ±1700

• Een periode waarin mensen hun kennis (willen) vergroten, door steeds meer uit te gaan van het verstand (rede, ratio)
• Door gebruik te maken van het verstand maken mensen een einde aan de 'duisternis' van domheid, bijgeloof en onverdraagzaamheid.

De Verlichting

vanaf ±1700

• optimisme (alle problemen oplossen met logisch nadenken = beter leven)
• verspreiden van kennis (verstand kun je alleen gebruiken als je kennis hebt)
• vrijheid (vrijheid om te kunnen denken wat je wilt)
• gelijkheid (alle mensen worden gelijk geboren, maar door achtergrond en opvoeding wordt status bepaald)

In discussiegenootschappen sprak men over hoe deze idealen uitgevoerd konden worden.

Conclusie:

slavernij gaat niet samen met Verlichting

 In plaats van je te richten op het ontbreken van een verbod in de Bijbel, moet je je richten op de ‘Geest des Christendoms’. Die geest laat zich wat Beets betreft goed samenvatten in het gebod je naaste lief te hebben (Leviticus 19:18), en een ander niet aan te doen wat je zelf niet zou willen (de gulden regel, Mattheüs 7:12/Lucas 6:31). Op basis daarvan móét je wel concluderen dat slavernij niet past in een christelijke samenleving.

(1857) 

Ook binnen de protestantse kerk groeide het bezwaar tegen de slavernij

DomineeNicolaas Beets

In de 18e eeuw ontstonden er bewegingen die ijverden voor de afschaffing van de slavernij. Eerst in Frankrijk en Engeland. Later ook in andere landen. 

De abolitionisten gingen campagne voeren om hun standpunt over te brengen. 

Opdracht

Maar in Nederland hadden de abolitionisten maar zeer beperkt succes. Hoe kan dat?

Stelling: Nederland verdiende te veel aan de slavernij om het op te willen geven. 

Stelling: Nederland verdiende te veel aan de slavernij om het op te willen geven. 

Opdracht

Stelling: Nederland verdiende te veel aan de slavernij om het op te willen geven. 

Wat zegt Emmer, wat zeggen Fatah-Black/van Rossum? 

Waar

Niet waar

Lees stuk 9 (blz. 101-102) en zoek zo veel mogelijk argumenten voor beide kanten. 

waar:

- niet alleen directe opbrengst maar ook de kosten bepalen de economische impact

niet waar: (Emmer)

- 1636: handel buiten europa was max 10%, max 2% atlantische handel, maar 30 van de 4000 schepen: slavernij, 1000-2000 werkzaam op de 44500.

- 1800: maar 3% nationaal inkomen

Nabespreken

Fatah-Black / Van Rossum	Emmer
niet alleen directe opbrengst maar ook de kosten bepalen de economische impact . . . .	1636: handel buiten Europa was max 10%, max 2% atlantische handel, maar 30 van de 4000 schepen: slavernij, 1000-2000 1800: 3% van nationaal inkomen

Stelling: Nederland verdiende te veel aan de slavernij om het op te willen geven. 

beargumenteer, na aanleiding van dat wat je net hebt gelezen én wat de afgelopen weken voorbij is gekomen, wat jij vindt. 

Hoofdvraag

Waarom kreeg abolitionisme weinig voet aan de grond in Nederland?

Afsluiting

• Wat heb je vandaag geleerd?
• Zijn er nog vragen?

Huiswerk

lees stuk 9 (blz. 101-102)

Maak vraag 33 t/m 37 (blz 84, verwerking)