5.7 Bijwoordelijke bepaling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

5.7 Grammatica zinsdelen

Bijwoordelijke bepaling

Leerdoelen:

• Na deze les weet ik wat de bijwoordelijke bepaling is
• Ik kan de bijwoordelijke bepaling aanwijzen in de zin 

Ontleedvolgorde

(uitgebreid overzicht in Classroom)

1. PV

2. | zinsdeelstrepen | 

3. WG of NG 

4. O

5. LV of NG

6. MV

7. BWB (bijwoordelijke bepaling)

Bijwoordelijke bepaling

We noemen de bijwoordelijke bepaling ook wel de ‘prullenbak’. Alles wat je overhoudt, noem je bijwoordelijke bepaling.

Welke vra(a)g(en) stel je om de bijwoordelijke bepaling te vinden?

• waar
• wanneer
• hoe
• hoeveel
• waarom
• waarheen
• waardoor
• waarmee 

Extra info

• In een enkelvoudige zin kan maar 1 onderwerp, gezegde, lijdend of meewerkend voorwerp staan, maar er kunnen meerdere bijwoordelijke bepalingen in voorkomen. 
• Een bijwoordelijke bepaling die uit een aantal woorden bestaat, begint vaak met een voorzetsel.
• Ook zinsdelen die geen duidelijke vraag beantwoorden, zoals niet, misschien, toch en hopelijk kunnen bijwoordelijke bepalingen zijn.

Ontleed onderstaande zinnen volgens het ontleedschema.

Tijdens de wedstrijd heeft Luuk zijn enkel lelijk verstuikt. 

Over een paar weken komt hij gelukkig weer thuis. 

Bijwoordelijke bepaling(en)

Ik

nooit

heb

gewonnen.

met de andere quizzen

Bijwoordelijke bepaling(en)

Ik

mijn huiswerk

heb

af.

bijna altijd

lijdend voorwerp

Bijwoordelijke bepaling

onderwerp

bijwoordelijke bepaling

werkwoordelijk gezegde

Hij 

viert

zijn verjaardag

dit weekend.

inderdaad

In een zin kunnen meerdere bijwoordelijke bepalingen staan, maar het kan ook zo zijn dat er geen bijwoordelijke bepaling in de zin staat.

1. juist
2. onjuist

Rico : Een zin kan meer dan een bijwoordelijke bepaling
hebben.

Raya : Het woord 'niet' is in een zin altijd een bijwoordelijke
bepaling.

1. Rico en Raya hebben beide gelijk.
2. Rico en Raya hebben beide ongelijk.
3. Rico heeft gelijk; Raya niet.
4. Raya heeft gelijk; Rico niet.

Opdrachten maken

Opdracht 1, 3, 4, 5, 6, 8

Opdracht 10 tot en met 17 kun je maken als extra herhalingsopdrachten ter voorbereiding op het proefwerk.