Les 1A - Verlichting

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 4: Tijd van Pruiken en revoluties

1700-1800

Vroegmoderne tijd

§4.1 De pruikentijd

Plan vandaag

Basis informatie H4

Uitleg §4.1 De pruikentijd

Uitleg posterproject 

Start zelfstandig werken

Leerdoelen:

- Je kunt verklaren hoe de verlichting zorgde voor een andere manier van denken.

- Je kunt uitleggen welke kritiek er was op de samenleving.

Hoofdstuk 4

tijdvak: tijd van pruiken en revoluties

jaartallen: 1700-1800

periode: vroegmoderne tijd

jaartallen: 1500-1800

kenmerkende gebeurtenissen: de Verlichting, drie democratische revoluties, en de afschaffing van slavernij

Uitleg posteropdracht (1x)

• De poster maak je analoog (dus niet digitaal), maar je mag afbeeldingen van het internet gebruiken. Je moet zelf zorgen dat je deze afbeeldingen hebt uitgeprint voor het begin van de les
• Per paragraaf krijg je een checklist: hierin staat wat je per paragraaf moet verwerken op je poster.
  
• Je krijgt 1 cijfer met z'n tweeën: zorg er dus voor dat jullie evenveel doen.
  

Uitleg begin 18e eeuw

• Rond 1700 verloor Nederland haar economische voorsprong:

1. Nijverheid en handel gaan achteruit
2. De VOC maakte steeds minder winst. 
3. In veel steden groeiden werkloosheid en armoede.

Maar!! het ging wel goed met de banken. Amsterdam is het
financiële centrum van Europa

• Groot-Brittannië (Engeland en Schotland) en Frankrijk
  profiteren van de slechte Nederlandse economie, maar
  niet iedereen: er is veel armoede.
  

Pruikentijd

Populair gemaakt door Franse koning Lodewijk XIV

• trendsetter

• Maar waarom? geslachtsziekte syfilis werd je kaal
• symbool van elite

Wit door de poeder die erover werd gestrooid tegen de geur

Uitleg posteropdracht (1x)

• In tweetallen maak je een informatieve poster met illustraties (plaatjes)  waarin de informatie van paragraaf 4.2 t/m 4.4 is verwerkt
• Jullie werken de §4.2: De Amerikaanse Revolutie, §4.3: De Franse Revolutie, en §4.4: De Bataafse Revolutie uit en gebruiken de informatie van de paragrafen en mijn uitleg in je poster.
• Per week werk je aan één paragraaf.
• deadline: week 7 (voor de voorjaarsvakantie)
   
  

Uitleg Verlichting

In de Franse standenmaatschappij zijn er verschillende standen hadden verschillende privileges en rechten

1. Geestelijkheid: weinig belasting en heerlijke rechten
   
2. Adel: weinig belasting en heerlijke rechten
   
3. Boeren en burgers: bijna alle belasting

Hoe zo veel belasting?

• Indirecte belasting: belasting bij aankoop van
  producten
• betalen voor het gebruik van de grond en tegen
  betaling verplicht de graanmolen van hun heer gebruiken.
  

Eerste stand: geestelijkheid

Tweede stand:

Edelen

Derde stand:

boeren en burgers

Uitleg Verlichting

Er kwam kritiek op de Franse standenmaatschappij 

Uitleg posteropdracht (1x)

• In tweetallen maak je een informatieve poster met illustraties (plaatjes)  waarin de informatie van paragraaf 4.2 t/m 4.4 is verwerkt
• Jullie werken de §4.2: De Amerikaanse Revolutie, §4.3: De Franse Revolutie, en §4.4: De Bataafse Revolutie uit en gebruiken de informatie van de paragrafen en mijn uitleg in je poster.
• Per week werk je aan één paragraaf.
• deadline: week 7 (voor de voorjaarsvakantie)
   
  

Uitleg posteropdracht (1x)

• De poster maak je analoog (dus niet digitaal), maar je mag afbeeldingen van het internet gebruiken. Je moet zelf zorgen dat je deze afbeeldingen hebt uitgeprint voor het begin van de les
• Per paragraaf krijg je een checklist: hierin staat wat je per paragraaf moet verwerken op je poster.
  
• Je zorgt er dus voor dat jullie evenveel doen.
  

Zelfstandig werken:

• Maak opdr 1 t/m 5 in je werkboek
• Begin aan een samenvatting van 4.1
  - financieel centrum
  - standenmaatschappij
  - rechten en privileges
  - indirecte belasting
  

Hoofdstuk 4: Tijd van Pruiken en revoluties

1700-1800

Vroegmoderne tijd

§4.1 De pruikentijd

Plan vandaag

Uitleg §4.1 De Verlichting

Opdracht kenmerken verlichting

Leerdoelen:

- Je kunt verklaren hoe de verlichting zorgde voor een andere manier van denken.

- Ik kan een omschrijving geven van de verlichting aan de hand van vier kenmerken: godsdienst, kennis, mensenrechten en politiek

Uitleg Verlichting

• Door de wetenschappelijke revolutie veel
  belangrijke ontdekkingen gedaan
• In westerse landen veel belangstelling voor
    zelfstandig nadenken
• Alles kunnen begrijpen en verklaren door hun
    verstand (rede) te gebruiken (rationeel denken)
• Kwaad en ellende kwam doordat mensen
   te dom waren: dus kennis nodig

Uitleg Verlichting

• De Verlichting: het lampje (of kaars) van de kennis gaat aan. Mensen komen uit de duisternis van domheid
• Centrum van de verlichting is Parijs, specifiek in salons: hier werden de ideeën besproken en gedeeld
• Ideeën komen van filosofen, zij dachten
  na over vier onderwerpen: kennis, 
  godsdienst, mensenrechten en politiek

Hoofdstuk 4: Tijd van Pruiken en revoluties

1700-1800

Vroegmoderne tijd

§4.1 De pruikentijd

Kennis                 Godsdienst

Mensen-                       Politiek
rechten

Opdracht verlichting

1. Verdeel je schrift in vier vlakken met in ieder vlak een onderwerp
2. Lees §4.1 
3. Zoek welke nieuwe ideeën er waren over de onderwerpen in het schema en schrijf deze in je schrift
4. Welke filosofen hadden deze ideeën? Schrijf hun namen er bij. 

Filosofen: Diderot en d’Alembert

Filosoof: Voltaire 

Filosofen: John Locke en Charles Montesquieu

Filosoof: Rousseau

Trias politica

1. de wetgevende macht (het parlement) moet de wetten maken
   
   
2. de uitvoerende macht (de regering) moet de wetten naleven en zorgen dat ook anderen dat doen
   
   
3. de rechterlijke macht, die bestond uit onafhankelijke rechters, moet volgens de wetten rechtspreken.

controleert

controleert