Onderzoek gender- en seksuele diversiteit binnen Durendael

Onderzoek naar gender- en seksuele diversiteit binnen de school.

Wat wil ik met jullie delen?

1. Het praktijkprobleem
2. Waarom van belang?
3. Delen van resultaten
4. Aanbevelingen delen en advies geven
5. Jullie mening

Het praktijkprobleem

"Gedurende mijn korte werkzame leven als docent ben ik steeds verbaast over de visie van leerlingen op het thema gender- en seksuele diversiteit in het algemeen maar ook over hun kijk op gender- en seksuele diversiteit onder leeftijdsgenoten. Met enige regelmaat bespeur ik onbegrip bij een grote groep leerlingen voor alles wat ook maar met gender- en seksuele diversiteit te maken heeft. Dit onbegrip heeft mogelijk gevolgen voor leerlingen die gedurende hun ontwikkeling ontdekken anders te zijn dan de heteronormatieve norm. Hoe veilig is  school als het gaat over écht jezelf kunnen zijn en je veilig voelen op school? En in welke mate leeft dit thema bij de leerlingen en bij mijn collega’s? "

Waarom is dit onderzoek van belang?

•  10% van de bevolking noemt zich LHBTIQ+.
  
• 20% van de jongeren fantaseert wel eens over seks met iemand van hetzelfde geslacht.
  
• 90% van de LHBTIQ+ jongeren heeft wel eens een negatieve ervaring of reactie gehad vanwege hun seksuele voorkeur.
  
• 5% krijgt minstens wekelijks met iets negatiefs te maken. Het gaat dan vooral over pesten, vervelende opmerkingen of belachelijk gemaakt worden. Maar ook om roddelen, negeren of zelfs fysiek geweld. (Schoolsoutweb.nl, 2023).
  

Tijdens de middelbare schoolperiode ontmoeten jongeren leeftijdsgenoten die op henzelf lijken of juist van hen verschillen. En dat heeft volgens Schoolenveiliheid.nl (z.d.) invloed op de ontwikkeling van hun gender- en seksuele identiteit. Deze periode is volgens hen de periode dat de meeste jongeren openlijk uitkomen voor hun gevoelens ten aanzien van gender en seksuele oriëntatie. Anderen doen dit volgens Schoolenveiligheid (z.d.) bewust niet. Deze groep is zich extra bewust van hun omgeving en voelt zich niet veilig genoeg om openlijk uit te komen voor zijn of haar gevoelens.

Leerlingen kunnen zich alleen goed voorbereiden op een beroep en samenleving wanneer zij zich veilig genoeg voelen om open te kunnen zijn en spreken over hun gender- en seksuele identiteit. Het respectvol om kunnen gaan met verschillen is essentieel voor een goede voorbereiding op werk en maatschappij. (Schoolenveiligheid.nl, z.d.).

Visie van de school

Wat zijn wij verplicht?

Scholen hebben verplichtingen ten aanzien van het onderwijzen over het thema gender- en seksuele diversiteit. In december 2012 zijn bepaalde kerndoelen gewijzigd. Aan de formulering van de kerndoelen is toen ‘en leert respectvol om te gaan met seksualiteit en met diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksuele diversiteit’, toegevoegd. (slo.nl, 2019). 

Resultaten collega's en leerlingen

100% beantwoordt de volgende stellingen met ‘niet waar’ en zegt hiermee dat deze niet zichtbaar zijn in de school of dat hier niet aan wordt voldaan:

De school realiseert vanuit een eigen visie doelen en een samenhangend onderwijsaanbod m.b.t. het thema’ : stakeholders zeggen dat er geen onderwijsaanbod is buiten de vakken waarbij het thema in het curriculum hoort.

‘De leerling leert respectvol om te gaan met diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksualiteit’. : stakeholders benoemen nogmaals dat deze onderwerpen weleens worden overgeslagen bij vakken zoals biologie en maatschappijleer.

‘Het klimaat op school is zo dat iedereen zich veilig en geaccepteerd voelt’. stakeholders antwoorden allen met ‘nee, dat is niet zo’.

Er zijn geen extra acties buiten de GSA zichtbaar in de school. Het klimaat binnen de school is niet zo, dat iedereen zich veilig en geaccepteerd voelt.

Volgens Heemelaar (2019) Wordt er bij seksuele voorlichting op school meestal geen aandacht besteed aan lesbische en homoseksuele seks. Dit strookt niet met mijn visie en die van de school omdat alle maatschappelijke thema’s bespreekbaar moeten zijn. Vrijwel alle jongeren zeggen te weinig informatie te hebben gekregen over homoseksualiteit en over seksuele diversiteit (Heemelaar, 2019).

Resultaten in beeld

Aanbevelingen en advies

1 Visie en kernwaarden

• Kerndoelen als handelingsdeel toetsen
• Aanknopingspunten zoeken en vinden bij vakken zoals biologie en maatschappijkunde, maar ook mens en natuur en mens en omgeving.
• Lesprogramma "Lang leve de liefde"
• Simpele verandering doorvoeren door in een verhaal als voorbeeld twee vrouwen te gebruiken i.p.v. een man en een vrouw.
•  

2 Weten hoe te handelen

• Voorafgaand aan gesprek of les groepsnorm bepalen
• Werkkaarten ontwerpen voor handvatten en stappenplan voor verschillende groepsnormen

3 Werkgroep starten om elkaar te helpen

• Een werkgroep samenstellen van collega's die niet handelingsverlegen zijn om dit thema te bespreken
• Personen scholen om 'op aanvraag' andere collega's te helpen bij het bespreken van het thema
• Het onderwerp/thema mag niet worden overgeslagen 

4 Lessenreeks ontwerpen voor mentoruren/lessen

• Lessenreeks per leerjaar ontwerpen voor in mentoruren
• Behandel vanaf leerjaar 1 de lessenreeks op maat
• Maak gebruik van elkaar en durf om hulp te vragen. Er zijn collega's die je dolgraag willen ondersteunen.  

Kanttekening

We mogen kunnen en mogen als school en als docenten anno 2023, dit thema niet uitsluiten. 

Jullie mening stel ik op prijs ;-)

Bedankt voor jullie aandacht!