Week 1: Wat is maatschappijleer (thema 1)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Welkom!

[e-mail]

lessonup voor het terugkijken van lessen!

Programma 

Introductie: Wat gaan we doen? Wat is maatschappijleer? 

Start: Waarden en normen + Maatschappelijke problemen

Dit jaar (6 weken) 4 thema's 

• Wat is maatschappijleer?
• Jongeren
• Pluriforme samenleving
• Criminaliteit 
  

Maatschappijleer gaat over de samenleving 

• Samenleven doe je in groot verband (maatschappij), maar ook in kleinere groepen (sociale omgeving)!

• We zijn afhankelijk van elkaar 
• Daarom.. afspraken nodig 
  

Welke kant van de trap loop je naar boven?

Samenleven kan niet zonder regels!

Regels die je automatisch toepast 

en vanzelfsprekend vindt:

Iemand die je kent groeten

Regels die in wetten zijn vastgelegd:

Je mag niet door rood fietsen

Gedragsregels

Wetsregels

Waarden en normen

• Waarden zijn principes/idealen die mensen belangrijk vinden, meestal in één woord: 

- Trouw  

- Gelijkheid 

- Rechtvaardigheid 

• Normen zijn (gedrags)regels die voortkomen uit deze waarden:

- Niet vreemdgaan  

- Zelfde salaris mannen en vrouwen 

- Straf na moord is hoger dan straf na diefstal 

Dilemma 

Een lastige keuze tussen uit minimaal twee alternatieven met voor/nadelen. 

In waardendillema’s gaat het om de achterliggende waarde bij de alternatieven: 

Ontspanning VS discipline  

Privacy VS veiligheid 

Aan de slag met een dilemma!

In de maatschappij zijn er allerlei maatschappelijke vraagstukken/problemen. Achter deze vraagstukken zitten altijd waardendilemma’s. Daar gaan we mee oefenen. Pak je werkblad erbij op bladzijde 2.  

Stap 1) Individueel casus 1 lezen en maken (5 minuten) 

Stap 2) Uitwisselen met buurman/buurvrouw (2 minuten) 

Stap 3) Klassikaal bespreken van de casus.  

Dilemma 2 in groepjes 

Werk in twee of drietallen. 

Open je werkblad op bladzijde 3.  

Lees de casus samen goed door!  

Maak de vragen die eronder staan gezamenlijk, schrijf wel allemaal de antwoorden op in je eigen werkblad! 

Overleggen is de bedoeling, doe het wel op zo’n niveau dat iedereen elkaar nog kan verstaan! 

Er spelen vaak waardendilemmas in maatschappelijke problemen..

Welke maatschappelijke vraagstukken zijn jullie tegengekomen?

Maatschappelijke problemen 

• Veel mensen hebben er last van 
• Mensen hebben verschillende meningen voer de oorzaak en oplossing
• Het probleem krijgt veel aandacht in de media 
• De politiek bemoeit zich met een oplossing voor het probleem 

Opdrachten uit het werkboek 

Blz. 5: opdracht 7 

Blz 9: opdrachten 9 & 10

Blz 12: opdracht 6

Vandaag

Wat betekenen de kernbegrippen van maatschappijleer? 

Welke bindingen heb jij met mensen?

00:28

Welke waarde, die jij hopelijk wel nastreeft, wordt hier niet nageleefd?

Kernbegrippen binnen maatschappijleer

• Waarden 
• Normen 
• Belangen 
• Macht 
• Sociale ongelijkheid 

Wie heeft er volgens jou meer macht?

Macht 

De mogelijkheid om het gedrag van iemand anders te beïnvloeden

Middelen om dat te doen: beroep, kennis/ vaardigheden, overtuigingskracht, geld, aantal, geweld, toegang tot invloedrijke personen, toegang tot media

02:11

Welke machtsmiddelen gebruikt Israël?

1. Geweld
2. Kennis
3. Toegang tot invloedrijke personen
4. Beroep

Sociale ongelijkheid 

Niet iedereen heeft dezelfde kansen in de samenleving

• Kind van glazenwasser VS kind van een arts
  
• Rijtjeshuis in slechte wijk  VS vrijstaande woning in goede wijk
• Laag inkomen VS hoog inkomen 

Bindingen 

We hebben elkaar nodig en zijn verbonden met elkaar

 

• Economische bindingen 
• Kennisbindingen
• Gevoelsbindingen
• Politieke bindingen 

Jouw sociale netwerk 

Gebruik bladzijden 10 en 11!

1) Teken jouw sociale omgeving (familie, vrienden, werk, etc minimaal 10 personen!) 

2) Geef voor elke persoon aan onder welk type binding dit valt (economisch, kennis, gevoels- of politiek)

3) Met welke mensen deel je een wij-gevoel?

3b) Kan je voor deze groep(en) aangeven wanneer je wel of niet bij deze groep hoort?

Belangrijkst:

• De kernbegrippen: waarden, normen, belangen, macht, sociale ongelijkheid
• Verbondenheid: economisch, kennis, gevoel, politiek
• Maatschappelijk probleem: 4 kenmerken 
  

Opdrachten uit het werkboek

Blz. 5: opdracht 7

Blz. 7: opdracht 8

Blz. 9: opdrachten 9 & 10

Blz. 10: opdracht 12

Blz. 12: opdracht 6