Maandag Formuleren 3.1 Signaalwoorden

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Wat staat er op de planning?

Wat gaan we vandaag doen?

• Herhalen: Formuleren 1.1 Zinsbouw, 1.2 Verwijswoorden

• Nieuwe theorie: Formuleren 1.3 Signaalwoorden

Algemene opbouw van een tekst

Weet je het nog?

• Inleiding
• middenstuk 
• slot

Herhalen: de inleiding

• De schrijver introduceert het onderwerp: een verschijnsel of een probleem. 
• De schrijver probeert de aandacht te trekken van de lezer. Dat kan door middel van: een vraag te stellen, een herkenbare situatie te beschrijven, een anekdote te vertellen of de aanleiding van een probleem/verschijnsel te beschrijven.
• Het doel is de aandacht van de lezer te krijgen.

Voorbeelden van inleidingen

Titel en Inleiding: aspectenstructuur

Inleiding: aankondiging van het onderwerp

Kern: diverse aspecten belichten

Slot: Samenvatting

Vraag-antwoordstructuur

Inleiding: Vraag

Kern: Antwoorden/Zoektocht naar de oplossing

Slot: Conclusie/Antwoord

Argumentatiestructuur

Inleiding: Standpunt (van de burgerorganistatie Meten = Weten)

Kern: argumenten voor de bevindingen, standpunten door uitleg en voorbeelden, weerlegging met tegenargumenten.

Slot: Herhaling standpunt

Herhalen: het middenstuk of de kern

• In het middenstuk/kern staat de feitelijke informatie, zoals kenmerken, voorbeelden, oorzaken en gevolgen van het verschijnsel of probleem.
• De kern is langer dan de andere tekstdelen. Elk deelonderwerp in het middenstuk vormt een aparte alinea. Hierdoor bestaat de kern uit meerdere alinea's. 

Voorbeelden van een middenstuk

Aspectenstructuur

Kern:  diverse aspecten van het onderwerp. Hier het aspect: hoe de werkt het?

De kern: deelonderwerpen

Herhalen: het slot

Het slot is de laatste alina('s) van een tekst. Dat inhoud kan zijn:

• Een samenvatting: de schrijver herhaalt in het kort de middenstuk.
• Een conclusie:  De schrijver geeft in het kort zijn mening.
• Een oplossing: de schrijver geeft de oplossing voor het probleem.
• Een aansporing: de schrijver spoort de lezer aan iets te gaan doen.

Voorbeeld van een slot

Introductie

Middenstuk

Slot

Het KNMI heeft code rood afgekondigd voor het westen van Nederland. Er worden daar gevaarlijke situaties verwacht door storm Eunice.

In het hele land zijn al voorzorgsmaatregelen genomen. Zo rijden vanmiddag de treinen niet en zijn ook veerdiensten uit de vaart gehaald. Bussen van regionale vervoerders rijden alleen nog op bepaalde trajecten. Scholen gaan eerder dicht zodat leerlingen op tijd veilig thuis kunnen komen.

Bij verzekeraars zijn gisteren al honderden schademeldingen binnengekomen. Dat worden er na vandaag waarschijnlijk nog veel meer, want Eunice is veel krachtiger en dus verwoestender.

Hoe herken je de start van een nieuw 'deelonderwerp'?

Maak een inleiding bij het onderwerp: ALCOHOLGEBRUIK BIJ JONGEREN.

Wat zou een mogelijk deelonderwerp zijn bij het onderwerp ALCOHOLGEBRUIK BIJ JONGEREN?

Hoe zou je een slot kunnen eindigen bij het onderwerp: ALCOHOLGEBRUIK BIJ JONGEREN.

Dit onderwerp is ook behandeld bij LEZEN 2.3 Tekstverbanden en signaalwoorden 

Even vooraf:
Welke signaalwoorden ken jij?

Waar wordt op gelet bij het examen Schrijven 2F?

 Opdracht 1: lees de tekst en beantwoord daarna vragen

 Welke twee signaalwoorden zitten er in zin 2?

1. ze - aan
2. aan - met
3. toen - haal
4. eerst - toen

EERST: volgorde

TOEN: tijd

  Om welk tekstverband gaat het in zin 2?

1. volgorde in tijd
2. opsomming
3. reden
4. conclusie

Signaalwoord 

       tijd

Signaalwoord  

conclusie

Signaalwoord
doel-middel

Intussen

Daarmee

Dus

Daarna

Tijdens 

Daartoe

Met de bedoeling 

Vandaar

Aan de slag!

Maken opdrachten:

1, 2, 4 en 5