Lezen 4 en lezen 6

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Lezen 4, les 3

• Binnenkomst en aanwezigheid (5 min)
• Lesdoelen (2 min)
• Signaalwoorden (15 min)
• Samenvatten (12 min)
• Huiswerkopdracht (20 min)

Lesdoelen

• Na de les weet iedereen wat hij al wel en nog niet weet over signaalwoorden
• Na deze les kunnen jullie, met behulp van kernzinnen, een samenvatting maken van een informatieve tekst 

Welke signaalwoorden ken jij?

Op welk tekstverband wijzen de signaalwoorden maar, toch en echter?

1. opsomming
2. tegenstelling
3. reden
4. conclusie

Op welk tekstverband wijzen de signaalwoorden want en omdat?

1. opsomming
2. conclusie
3. tegenstelling
4. reden

Om welk tekstverband gaat hier?
'Ik kreeg een hapje en een drankje'

1. reden
2. opsomming
3. oorzaak-gevolg
4. tegenstelling

 Welk rood signaalwoord in de tekst wijst op een tegenstelling?

 Bij welk tekstverband hoor het signaallwoord 'omdat'?

Wat is een kernzin?

1. De eerste zin van de inleiding
2. De laatste zin van het slot
3. De belangrijkste zin van een tekst
4. De belangrijkste zin van een alinea

De hoofdGEDACHTE is...

1. de kernzin
2. de hoofdzaken
3. het belangrijkste van een tekst in één zin.
4. de samenvatting

Samenvatting schrijven

- Jij moet de belangrijkste zinnen (kernzinnen) noteren en samenvoegen tot een goedlopend geheel. 

- Je mag het aantal woorden niet overschrijden. 

Hierna volgt een stappenplan hoe je een samenvatting kan maken. 

Stappenplan samenvatting

Elke alinea van een tekst bevat een kernzin. Een kernzin is de belangrijkste zin in een alinea. 

Wanneer je alle kernzinnen van een tekst onder elkaar zou zetten, heb je al een vrij goede samenvatting te pakken. 

De kernzin is vrijwel altijd de eerste, tweede of laatste zin van een alinea.

Stappenplan

1. Lees eerst de tekst (bijvoorbeeld een hoofdstuk) helemaal door. (Als je de tekst niet begrijpt, kun je geen samenvatting schrijven.) 

2. Probeer uit elke alinea de kernzin te onderstrepen of te markeren.

3. Schrijf deze kernzinnen onder elkaar en controleer of je geen belangrijke informatie hebt gemist. 

4. Schrijf zo nodig nog wat extra zinnen over, maar let wel op dat je niet te veel overneemt. GEEN VOOBEELDEN OF EXTRA INFORMATIE.

Stappenplan

4. Schrijf de kernzinnen nu in je eigen woorden en gebruik signaalwoorden om de kernzinnen goed op elkaar te laten aansluiten. Het moet een duidelijk lopend verhaal worden.

5. Hou in je samenvatting de structuur van de tekst aan:

- neem de titels van paragrafen en tussenkopjes over en zet hier de belangrijkste informatie onder die jij gevonden hebt.

Stappenplan

Klaar? 

Lees je samenvatting dan kritisch door:

- Is het een logisch verhaal geworden? 

- Begrijp je alles wat er staat? 

- Zou je dit volgende week ook nog begrijpen? 

Pas als je al deze vragen met JA kunt beantwoorden is je samenvatting compleet!

Huiswerk

• Je kiest één van de twee teksten
• Je maakt een samenvatting van die tekst met behulp van het stappenplan
• Je wisselt van samenvatting en geeft elkaar feedback in een andere kleur 
• Je geeft per gemarkeerd woord aan of het een signaalwoord is en geeft aan voor welk verband (zie voorbeeld in ELO)
• Je levert het voor de volgende les in de ELO in