BERGH: TH12 BS4 Het verteringsstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

Th12: Voeding en vertering

Lesverloop

1. Herhalingsopdrachten
2. Leerdoelen BS4 
3. Leer met je Boek en deze LessonUp
4. Kennis testen
5. Aan de slag: maak alle opdrachten in het boek.

Bekijk deze afbeelding goed

Leg uit wat je in de vorige grafiek ziet.

Zijn alle micro-organismen slecht voor de mens?

Waarom kan de mens niet leven zonder bacteriën ?

B4: Het verteringsstelsel

Th12: Voeding en vertering

• Verteringsstelsel
• Vertering
• Verteringssappen
• Darmperistaltiek

12.4.1 Je kunt omschrijven wat vertering is en de functie van verteringssappen en enzymen hierbij aangeven.

12.4.2 Je kunt beschrijven hoe de darmperistaltiek tot stand komt en de functies ervan benoemen.

• vertering 
• verteringsklieren
• verteringssap
  
• darmperistaltiek

Leerdoelen

Waar gaat deze basisstof over?

Begrippen

Vertering

Vertering: is het afbreken van voedingsstoffen die niet door de darmwand heen kunnen. Bij vertering ontstaan verteringsproducten die wel door de darmwand kunnen en in het bloed worden opgenomen. 

• Eiwitten, de meeste koolhydraten en vetten
  
• NIET hoeven verteerd te worden: glucose, mineralen, vitamines en water. 
  
• Niet al het voedsel kan worden verteerd. Onverteerde voedselresten (bijvoorbeeld voedingsvezels) verlaten het lichaam via de anus.

Waarom hoeven glucose, mineralen, vitamines en water niet verteerd te worden?

Verteren gebeurt op twee manieren

Mechanisch 

• Tanden snijden stukken van het voedsel af en kiezen malen de brokken helemaal plat en vermengen het voedsel goed met speeksel. 
• Het gehele spijsverteringsstelsel is gespierd >> het voedsel verder naar beneden duwen (peristaltische bewegingen). Het begint al in de slokdarm: hier gaat de mechanische vertering verder. De spieren van de slokdarm kneden de voedselbrok richting de maag.   
  

Chemisch

• In speciale spijsverteringsklieren worden spijsverteringsenzymen gemaakt. Deze enzymen breken de voedingsstoffen af tot hun bouwstenen. 
  

Verteringsklieren produceren verteringssap

Verteringsklieren maken verteringssappen (met enzymen)

 Bij de mens:

• Speekselklieren
  
• Maagsapklieren
  
• Lever
  
• Alvleesklier
  
• Darmsapklieren
  

SPIJSVERTERINGSSAPPEN maken enzymen

Contact voedingsstof >> productie verteringssap (met enzymen)

https://biologielessen.nl/de-spijsverteringssappen/

Op welke temperatuur in de mens werken de enzymen van de verteringssappen het best?

Welke orgaan van de verteringsstelsel heeft de laagste zuurgraad?

De belangrijkste spijsverteringsklieren zijn de speekselklieren, de maagsapklieren, de alvleesklier en darmsapklieren. De enzymen in deze klieren breken ieder een eigen voedingsstof af.

De namen van de enzymen hoeven je niet uit je hoofd te weten!

Kunnen de enzymen in de speeksel (amylase) blijven werken in de maag? waarom?

Darmperistaltiek

Darmperistaltiek

Het afwisselend samentrekken en ontspannen van kringspieren en lengtespieren in de verteringsstelsel.

Functie: voedselbrij verplaatsen + kneden + mengen met verteringssappen

Het voedsel wordt door peristaltische bewegingen door het verteringskanaal geduwd.

Geef nog een andere functie van peristaltische bewegingen.

Examenvraag - chocolade

In chocolade zit de stof theobromine. Als honden chocolade eten, kunnen ze door de theobromine allerlei klachten krijgen, zoals misselijkheid, koorts en soms zelfs een hartstilstand. In de volgende slide zie je in een tabel informatie over de ernst van de klachten die optreden als honden chocolade eten. 

De organen van honden hebben dezelfde namen als die van mensen.

Asha, de hond van Michel, heeft chocolade-eitjes opgegeten. Michel brengt Asha meteen naar de dierenarts. De dierenarts heeft een middel om de peristaltische bewegingen in een deel van Asha’s verteringskanaal om te keren.

Leg uit hoe een omkering van de richting van de peristaltische bewegingen kan vóórkomen dat Asha ziek wordt.

Aan de slag! (leerwijzer)

1. Lees de BS in je boek. 
2. Bekijk beschikbare videos in Malmberg + Biologie met Joost
3. Maak aantekeningen van wat je geleerd hebt. 
4. Plaatjes tekenen (als het nodig is). Zo leer je goed.
   


5. Maak alle opdrachten in je boek; extra opdrachten ook! 
6. KIJK NA!
   
7. Leg uit: leg aan iemand uit wat je hebt geleerd.
8. Doe de Test Jezelf online.
   
9. Ga naar Biologiepagina.nl om te oefenen.
   
10. Noteer je vragen. Komt naar mij toe voor uitleg.