4.4 het verteringsstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Planning

1. PTA planning bekijken

2. Uitleg over verteringsstelsel (4.4)

3. Aan de slag met toets voor toetsweek

PTA

Herhaling
Schrijf het antwoord in je schriftje

1. Welke 6 groepen voedingsstoffen heb je?

2. Wat is de taak van eiwitten? In welke voedingsmiddelen zitten veel eiwitten?

Lesdoelen

• Je kunt de functie van vertering, verteringssappen en enzymen beschrijven.

• Je kunt de delen van een gebit noemen met hun functie.
  

• Je kunt de werking en functie van de darmperistaltiek beschrijven.

Verteringsstelsel

= Orgaanstelsel met organen die samen zorgen voor de spijsvertering. 

Doel: voedingsstoffen opnemen in het bloed

• dit gebeurt direct
• of via vertering = het bewerken van voedingsstoffen voordat het in het darmkanaal kan worden opgenomen (kleiner maken van voedsel)

• Vertering: het omzetten van voedingsstoffen die niet door de darmwand heen in het bloed kunnen worden opgenomen, in verteringsproducten die wel in het bloed kunnen worden 
• Afbraak door te kauwen (mechanisch) en door verteringssappen (chemisch) toe te voegen.
• 
  

Dit is een aantekening

Opdracht

Welke voedingsstoffen moeten er eerst worden verteerd voordat ze worden opgenomen in het bloed?

kies uit: water, glucose, vitaminen, mineralen, eiwitten, koolhydraten en vetten

Tip; lees 2.2

Antwoord

• Eiwitten, koolhydraten en vetten kunnen niet door de darmwand heen, deze voedingsstoffen moeten eerst verteerd worden.

• Water, glucose, vitaminen en mineralen passen zonder vertering door de darmwand!

Mechanische vertering:

• kneden, kauwen en mengen van het voedsel door gebit en spieren. bijv. kauwen, darmperistaltiek
  

Chemische vertering:

• het fijn gekauwde voedsel verder afbreken door verterings- sappen met enzymen.

Soorten vertering

Dit is een aantekening

Opdracht

1. Wat zijn verteringssappen?

2. Welke verteringssappen heb je?

3. Wat zijn enzymen?

Tip; lees 4.4

Antwoorden

1. Verteringssappen= sappen gemaakt door spijsverteringsklieren.

2.

• Speekselklieren
• Maagsapklieren
• Lever
• Alvleesklier
• Darmsapklieren

Bevat vaak enzymen = helpen met het omzetten van de ene stof in een andere stof.

Enzymen

• Enzymen zijn stoffen die  reacties sneller laten verlopen. Ze zetten stoffen om in andere stoffen.
• Het enzym zelf verandert niet en kan opnieuw gebruikt worden.

Enzym-werking:

Mechanische vertering:

• kneden, kauwen en mengen van het voedsel door gebit en spieren. bijv. kauwen, darmperistaltiek
  

Chemische vertering:

• het fijn gekauwde voedsel verder afbreken door verterings- sappen met enzymen.

Vormen van vertering

Opdracht

1. Wat is de taak van kauwen?
2. Wat doen lengtespieren en kringspieren in de darmen?

3. Wat zijn peristaltische bewegingen?

4. Wat doen voedingsvezels?

Antwoorden

1. Functie: voeding in kleinere stukken verdelen

, zodat: 

• je het voedsel beter door kan slikken 
• het oppervlak van het voedsel wordt 

       vergroot --> enzymen kunnen beter 

       inwerken 

peristaltische bewegingen

2. kringspieren (vernauwen) en lengtespieren (verwijden) de darmen.

3. Peristaltische bewegingen = het afwisselend samentrekken en ontspannen van de kring- en lengtespieren.

4. Voedingsvezels stimuleren de spieren in de darmwand en zorgen zo voor een goede darmwerking

Antwoorden

Tekst

Aan de slag

4 opdrachten bij 4.4