H3 Verdienen en uitgeven: innovatie, lonen en ongelijkheid

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H3 Verdienen en uitgeven: innovatie, lonen en ongelijkheid

Lesdoelen

- uitleggen wat de relatie is tussen innovatie en arbeidsproducitviteit

je kan uitleggen hoe ontwikkelingen in de arbeidsproductiviteit de prijzen van producten beïnvloeden

- uitleggen wat de relatie is tussen inkomensongelijkheid en economische groei

- uitleggen waarom een lage tijdsvoorkeur leidt tot meer vermogensvorming

We starten met het verband tussen investeringen, innovatie en lonen.

We kennen twee effecten. Ze lijken elkaar tegen te spreken, maar dat is niet zo!

Effect 1: Als de lonen in een land toenemen, zien we een daling van de investeringen door bedrijven via de concurrentie positie.

Effect 2: Als de lonen in een land toenemen, zien we een stijging van de investeringen door bedrijven via de bestedingen van consumenten.

Internationale concurrentiepositie is:

1. goedkoper produceren dan andere landen
2. Sneller te kunnen produceren dan andere binnenlandse bedrijven
3. Beter en goedkoper te kunnen produceren dan andere landen
4. een slechte zaak

Als de lonen stijgen, leidt dit tot lagere investeringen door bedrijven doordat

1. de concurrentiepositie verbetert, de export stijgt en winsten toenemen
2. de concurrentie positie verslechtert, de export stijgt en winsten afnemen
3. de concurrentiepositie verslechtert, de export daalt en winsten afnemen
4. de concurrentie positie verslechtert, de export daalt en winsten toenemen

Hoe zorgen hogere lonen via de bestedingen van consumenten tot hogere investeringen?

1. door hogere netto lonen nemen de bestedingen toe en stijgen de toekomstige winstverwachtingen en investeren ze meer
2. door hogere bruto lonen nemen de bestedingen toe en dalen de winstverwachtingen en investeren ze meer
3. consumenten zullen meer geld over houden en investeren op de kapitaalmarkt
4. consumenten zullen in plaats van te werken kiezen voor beleggen

Nu kijken we naar innovatie en de arbeidsproductiviteit.

We spreken van innovatie als er vernieuwing van producten en/of productieprocessen is. Bij procesinnovatie veranderen de producten niet, maar wordt het productie proces productiever. De arbeidsproductiviteit stijgt hierdoor.

Het aanschaffen van een nieuwe machine is een voorbeeld van:

1. productinnovatie
2. procesinnovatie

Als gevolg van ... is de arbeidsproductiviteit de afgelopen honderd jaar fors gestegen

1. productinnovatie
2. procesinnovatie

PROCESINNOVATIE

PRODUCTINNOVATIE

Betere camera op smartphone

Automatisch luchtvochtigheid bepaling kassen

IDEAL betalingen

Metselmachine

Klimaatneutrale woning

Hamburgersmaak kauwgum

kapitaalintensief

Arbeidsintensief

automatisering

werkloosheid

hogere arbeidsproductiviteit

Vroeger

Ambachterlijk

Lagere loonkosten per product

Hogere loonkosten per product

Lonen stijgen met 3%

Arbeidsproductiviteit stijgt met 4%

Lonen dalen met 5%

Arbeidsproductiviteit daalt met 10%

Lonen stijgen met 3%

Arbeidsproductiviteit daalt met 4%

Lonen dalen met 3%

Arbeidsproductiviteit stijgt met 4%

Juist

Onjuist

Arbeidsproductiviteit kan toenemen door scholing

Als bedrijven duurzaam gaan ondernemen zullen de bedrijfskosten op korte termijn dalen

Bij het stijgen van de arbeidsproductiviteit daalt de kostprijs van een product

We gaan nu kijken naar het verband tussen economische groei en ongelijkheid.

Inkomensongelijkheid heeft volgens economen voor- en nadelen. 

Als voordeel zeggen ze: bij grote ongelijkheid is er een prikkel harder te werken of een opleiding te volgen, om zo een hoger loon te verdienen.

Als nadeel zeggen Economen: rijke mensen sparen een groot deel van hun inkomen, dus veel rijke mensen zorgen voor lagere bestedingen. Dat komt door een lage tijdsvoorkeur: De voorkeur van huidige consumptie boven toekomstige consumptie.  

Als iemand een hoge tijdsvoorkeur heeft, zal deze persoon

1. Consumptie naar voren halen en dus sneller lenen
2. Consumptie naar voren halen en dus sneller sparen
3. Consumptie uitstellen en dus sneller lenen
4. Consumptie uitstellen en dus sneller sparen

Consumenten die sparen hebben juist een ... tijdsvoorkeur.

1. hoge
2. lage

Consumenten die lenen hebben een ... tijdsvoorkeur

1. hoge
2. lage

Ook zeggen economen dat grote ongelijkheid zorgt voor minder investeringen in menselijk kapitaal. Arme mensen kunnen geen opleiding betalen en blijven hierdoor laag productief. 

Bij welke productiefactor hoort het begrip menselijk kapitaal?

1. natuur
2. arbeid
3. kapitaal
4. ondernemerschap

Door als werkgever te investeren in scholing van de werknemer kan het menselijk kapitaal toenemen

1. Juist
2. Onjuist

Leg uit dat een lage tijdsvoorkeur tot meer vermogensvorming leidt.

Welke drie andere inkomens uit vermogen kennen we. Naast rente ook....

Inkomensongelijkheid geven we weer in een Lorenz curve.

Kijk naar de grafiek.
Wat geeft de Lorenz curve aan?

1. de armste 30% van de mensen verdient 30% van het inkomen
2. de armste 30% van de mensen verdient 3% van het inkomen
3. de rijkste 70 % van de mensen verdient 40 % van het inkomen
4. de rijkste 30 % van de mensen verdient 60% van het inkomen

Hoe krommer de Lorenz curve des te ongelijkeer is het inkomen verdeeld

1. Waar
2. Niet waar

Hoeveel verdient de armste 40% volgens de Lorenz curve?

1. 90% van het inkomen
2. 10% van het inkomen
3. 40% van het inkomen
4. 20% van het inkomen

Hoeveel verdient de rijkste 20% volgens de Lorenz curve?

1. 90% van het inkomen
2. 10% van het inkomen
3. 50% van het inkomen
4. 20% van het inkomen

De Lorenz curve in Nederland is veel vlakker dus minder krom dan in de VS

1. Goed
2. Fout

Welk begrip omschrijft 'dat de inkomensverschillen kleiner worden'?

Zet de juiste uitspraak bij het juiste stelsel

Inkomensongelijkheid wordt bij dit stelsel groter

Dit stelsel zorgt voor nivellering

Progressief belastingstelsel

Degressief belastingstelsel

Nivellering

Denivellering

Het percentage van de hoogste schijf in box 1 wordt verhoogd

Door bezuinigingen besluit de regering tot verlaging van de huurtoeslag

Ik begreep deze Lesson up goed.

😒🙁😐🙂😃