(H2) les 5 - spelling tussenletters in samenstellingen

Nederlands 6e uur (klas h2b)
Spelling: tussenletters in samenstellingen
Zet je camera aan en laat je microfoon uit.
1 / 18
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

This lesson contains 18 slides, with interactive quiz and text slides.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Nederlands 6e uur (klas h2b)
Spelling: tussenletters in samenstellingen
Zet je camera aan en laat je microfoon uit.

Slide 1 - Slide

Wat gaan we doen?
  • Lesdoelen
  • Theorie
  • Opdracht
  • Huiswerk
  • Reflectie

Slide 2 - Slide

Lesdoelen
  • Je kunt samenstellingen met en zonder tussenletters correct spellen. 

Slide 3 - Slide

Theorie
  • Als je twee woorden aan elkaar plakt, maak je een samenstelling > tuin + stoel = tuinstoel.
  • Soms moet je een of twee letters tussen deze woorden toevoegen > tussenletters.
  • Tussenletters kunnen zijn: (e)n, e of s.

Slide 4 - Slide

Wanneer voeg je een -s- toe?
  • Als je een -s- hoort, dan schrijf je die ook.
  • liefdesverdriet, koningshuis

  • Twijfel je? Vervang het tweede deel van de samenstelling door een ander woord. Zo hoor je of er een -s- tussen moet.
  • meisjesstem (want: meisjesfiets), stationsstraat (want: stationsplein)

Slide 5 - Slide

Wanneer voeg je -(e)n toe?
  1. Het eerste deel van de samenstelling is een zelfstandig naamwoord
  2. Het zn heeft alléén een meervoud op -en-
  • paardenbloem > paard is een zn > meervoud = paarden

  • maar: groentesoep > groente is een zn > meervoud = groenten/groentes

Slide 6 - Slide

Uitzonderingen
  • Het eerste deel is geen zn.
  • Het eerste deel  heeft (ook) een meervoud op -s-.
  • Het eerste deel heeft geen meervoud.
  • Het eerste deel verwijst naar iets waarvan er maar één is.
  • Het eerste deel versterkt een bijvoeglijk naamwoord .

> in deze gevallen schrijf je alleen de tussenletter -e-.

Slide 7 - Slide

Het eerste deel is geen zn
  • knarsetanden > knarsen is een ww
  • armelui > arme is een bn
  • blindedarm > blinde is een bn

Slide 8 - Slide

Het eerste deel heeft (ook) een meervoud op -s-
  • secondewijzer > meervoud = secondes/seconden
  • aspergekwekerij > meervoud = asperges

Slide 9 - Slide

Het eerste deel heeft geen meervoud
  • rijstepap > rijst heeft geen meervoud

Slide 10 - Slide

Het eerste deel verwijst naar iets waarvan er maar één is
  • zonnebank > we hebben er maar één zon; de zon is uniek
  • maneschijn > we hebben maar één maan; de maan is uniek

Slide 11 - Slide

Het eerste deel versterkt een bn
  • reuzefijn > betekent: heel erg fijn
  • apetrots > betekent: heel erg trots 

Slide 12 - Slide

(e)n
s
e
kat + bak
tarwe + brood
pakje + avond
beer + sterk
dame + schoen

Slide 13 - Drag question

Verdere verloop van de les
  • 2 of meer fout? > We doen 2 opdrachten samen (+ extra uitleg).

  • 0 of 1 fout? > Begin zelfstandig aan het huiswerk voor morgen: opdracht 1, 2 en 3. 

Slide 14 - Slide

Opdracht 1
1. omgang + regeling
2. stad + centrum
3. eenman + zaak
4. bioscoop + stoel
5. onweer + bui

  • omgangsregeling
  • stadscentrum
  • eenmanszaak
  • bioscoopstoel
  • onweersbui 

Slide 15 - Slide

Opdracht 2
1. zwijn + stal
2. groente + soep
3. beer + leuk
4. spin + web
5. tarwe + brood


  • zwijnenstal
  • groentesoep
  • bereleuk
  • spinnenweb
  • tarwebrood

Slide 16 - Slide

Huiswerk

Maak opdracht 1, 2 en 3 voor morgen. 

Slide 17 - Slide

Reflectie
  • Je kunt samenstellingen met en zonder tussenletters correct spellen. 

Slide 18 - Slide