3.1 Urinewegproblemen 2021-2022

• MBO
• Studiejaar 1

Triage da leerjaar 1

module 3 les 1

Urinewegproblemen  

                                                                         

                                                                        Gemaakt door: Riëtte Koops

• Symptomen/uitingen
• Waarom stellen we `die` gerichte vragen
• Urgenties 
• (Tussentijdse) adviezen
• Vangnet adviezen
• medicatie

Urinewegproblemen

Blaasontsteking

Welke klachten kun je hebben bij een blaasontsteking?

Klachten kunnen zijn:

Branderig gevoel..

Aandrang tot...

Kleine beetjes plassen

Sterk ruikende urine

Troebele urine

bloed in de urine

Pijn onderin de buik

Pijn onderin de rug

Hooguit wat verhoging

Bij een blaasontsteking heb je geen koorts (uiterst verhoging) . Dit is vaak wel het geval bij een nierbekkenontsteking

Waardoor komt een blaasontsteking?

Een blaasontsteking komt door bacteriën.

 

Bacteriën komen via de plasbuis in de blaas.

Ze gaan aan de binnenkant van de blaas vastzitten. Die gaat ontsteken.

Vaak is het de bacterie die bij iedereen in de darm leeft. Deze zit ook rond de anus en de plasbuis.

Waarom krijgen vrouwen vaker een blaasontsteking dan mannen? 

Doordat bij vrouwen de uitgang van de plasbuis dichterbij de anus ligt.

 

Ook is de plasbuis van vrouwen korter.

Bacteriën uit de anus komen zo makkelijker bij de plasbuis en blaas.

Ook tijdens het vrijen komen bacteriën in de plasbuis. Daarom kun je na het vrijen (coitus) blaasontsteking krijgen.

Welke klachten kun je hebben bij een nierbekkenontsteking?

UWI (=cystitis) die opstijgt naar nieren, kans op pyelitis. Koorts, koude rilling, buikpijn. Kan bij niet snel behandelen soms leiden tot urosepsis.

• Urosepsis= bloedvergiftiging door urineweginf. Bacterie in bloedbaan.

Bij een nierbekkenontsteking wordt je plotseling ziek met 1 of meer van deze klachten:

- hoge koorts (in het begin en bij

  ouderen is er soms geen koorts)

- koude rillingen

- misselijk zijn

- pijn in uw rug of zij, aan 1 of beide

   kanten

- verward zijn bij ouderen (delier)

Bij een nierbekkenontsteking kunt je ook 1 of meer klachten van een blaasontsteking hebben, maar dat hoeft niet:

Plassen doet pijn of geeft een branderig gevoel.

U voelt vaker dat u moet plassen. Maar u plast elke keer maar een klein beetje.

Het gevoel te moeten plassen kan al pijn doen.

De plas ziet er anders uit (troebel) of er kan bloed in zitten.

De plas kan sterk ruiken of vies ruiken.

Gecompliceerde UWI/Risicogroepen	Ongecompliceerde UWI
Mannen	Vrouwen
Kinderen tot 12 jaar
Zwangeren
Verminderde weerstand (bv. Diabetes, Blaas-of Nierziekte)
Verblijfscatheter
Koorts

Gecompliceerde Urineweginfectie moet altijd gezien worden op het spreekuur!

Moet een ongecompliceerde urineweginfectie altijd urine brengen?

Infectie bij een gezonde, niet-zwangere vrouw zonder koorts. 

De diagnose kan worden gesteld op basis van urineonderzoek of herkenning van de klachten door de vrouw (dus zonder urine beoordeling) . In dat geval wordt een AB voorgeschreven.

Let op! Niet zomaar bij;

•bij klachten na afloop van de kuur

•na driemaal een ongecompliceerde UWI in een jaar.

De ervaringen in de praktijk zijn vaak anders. Vaak wordt hierin wel altijd aangegeven urine te brengen. In principe (protocollair) hoeft dat niet bij herkenning.

Klopt deze stelling?

Bij vrouwen kan een incidentele urineweginfectie zonder koorts spontaan genezen.

Dat kan zeker. Je geeft dan adviezen.

Klachten zijn na 1 week (zonder bijkomende klachten)  niet minder, dan bellen!!

Drink veel. Plas de blaas regelmatig en goed leeg. Stel bij aandrang het plassen niet uit. Ga direct plassen na seksueel contact (vrouw).

Is een blaasontsteking besmettelijk?

NEE!

Extra info: 

Je hebt meer kans op een blaasontsteking als;

- De blaas niet volledig geleegd is 

- na de overgang

- als je blaas- of nierstenen hebt

- als je weerstand minder goed is, zoals - - bij diabetes of door medicijnen die de

  weerstand verminderen

- als je een urinekatheter hebt (een

  slangetje door de plasbuis naar de

  blaas)

- als u vrijt met een condoom of

  pessarium. Vooral als daar een zaad-

  dodend glijmiddel op zit.

Urineretentie

                        U3

Volle blaas, aandrang maar niet in staat te plassen; is vaak zeer pijnlijk, leidt bij ouderen tot onrust.

Wat is een ​Suprapubische katheter?

U2

Waarom staat SP-katheter gesneuveld of verstopt bij een U2?

Koude rillingen   = U2

•  Wat verstaan we daaronder?
•  Wanneer ontstaat dit bij een urineweg probleem
•  Is dit hetzelfde als rillingen (bij grieperigheid)?

Koude rilling

Onbedwingbaar rillen tijdens het stijgen van de lichaamstemperatuur.

Dit kan zeker ontstaan bij een urosepsis of nierbekkenontsteking

• Urosepsis= bloedvergiftiging door urineweginf. Bacterie in bloedbaan.

 pijn bij het plassen 

• Komt dit alleen voor bij een blaas- en/of nierbekkenontsteking?

Nee!

Deze klacht kan ook voorkomen bij;

- SOA

Soa betekent seksueel overdraagbare aandoening. Dus: een ziekte die je kunt krijgen door (onveilige) seks.

Je kunt een soa hebben zonder dat je het merkt.

Soms merk je wél iets. Bijvoorbeeld wratjes, blaasjes of wondjes op penis, vagina, anus (poepgat) of in je mond. Of pijn bij het plassen.

Je kunt ook (meer) vocht uit je vagina of penis hebben.

- Vaginale schimmelweginfectie

Klachten zijn jeuk, wit slijm zonder geur, pijn bij plassen en pijn bij het vrijen.

Welke (tussentijdse) adviezen kun je geven bij een blaasontsteking?

Bij blaasontsteking:

- Drink veel: 2 tot 3 liter per dag

  (bijvoorbeeld water, thee of melk).

- PCM

- Terugbellen als klachten met kuur na 2 dagen niet verbeteren 

- Bij afwachtende  klachten (zonder kuur)  na 1 week niet minder.

Voorkoming:

Cranberry of vitamine C slikken helpt niet als u een blaasontsteking heeft.

Zo voorkomt u dat u weer blaasontsteking krijgt:

Blijf veel drinken: 2 tot 3 liter per dag (bijvoorbeeld water, thee of melk).

Ga direct plassen als u voelt dat u moet.

Plas de blaas helemaal leeg.

Plas direct na het vrijen. Bacteriën die tijdens het vrijen in de plasbuis zijn gekomen, plast u dan snel weer uit.

Gebruik geen zaad-dodend glijmiddel bij het vrijen.

Let op! Bij hevige BUIKPIJN

Buikpijn volwassene, urgent: neem de temperatuur op. Eet en drink niet. Vang urine op.

 Buikpijn kind: neem de temperatuur op. Niet eten of drinken. Vang de urine op

In je NHG triagewijzer staat bij U2 hevige buikpijn. 

Dit kan meerdere oorzaken hebben

 

Bij bewegingsdrang/ijsberen kan dit komen door nierstenen 

www.thuisarts.nl

Medicatie bij een ongecompliceerde UWI

1ste keuze	Nitrofurantoïne (caps.)
2de keuze	Fosfomycine (zakje)
3de keuze	Trimethoprim (tabl.)

Medicatieadvies bij ongecompliceerde urineweginfectie (UWI)

 

Nitrofurantoïne 2 dd 100 mg retard of 4 dd 50 mg, 5 dagen; 

tweede keus fosfomycine eenmalig 3 gram; 

derde keus trimethoprim 1 dd 300 mg, 3 dagen.

Adviezen urine opvangen

Ochtendurine
Gewassen urine	wat houdt dit in?
Mid-stream urine	wa houdt dit in?
Opvangen in een urinecontainer	Wat als de Pt. dit niet in huis heeft?
2uur ->buiten koelkast
24uur -> in koelkast

o Gewassen urine, met washandje ZONDER zeep de vagina/penis reinigen

o MID stream opvangen in een schoon potje. 1e gedeelte uitplassen in toilet, middenstuk opvangen, laatste gedeelte weer uitplassen.

Let op!

Bij check SOA is het nooit de MID-stream urine maar de 1ste plas opvangen. Dus niet de middelste!

www.thuisarts.nl

In deze week gaan we vanuit dit onderwerp oefenen met casussen

Zijn er nog vragen?