5.2 Grondwet en grondrechten

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3,4

5.2 Grondwet en grondrechten

Planning

• Nieuws kijken
• Herhaling 5.1
• Uitleg 5.2
• Zelfstandig werken
• Afsluiten 

Herhaling: wat is de betekenis van deze begrippen?

• Rechtsstaat
• Autoritaire staat
• Dictatuur
• Censuur

Antwoord:

• Een rechtsstaat is een land waar de rechten en plichten van de burgers en van de overheid zijn vastgelegd én worden nageleefd.
  

• Autoritaire staten zijn landen waarin een kleine groep mensen de macht heeft en de regels bepaalt.
  

• Dictaturen zijn landen waar één persoon of een kleine groep mensen alle macht heeft en inwoners vrijwel helemaal geen rechten hebben.
  
• Censuur is het expres weglaten of veranderen van bepaalde informatie

Leerdoelen 

• Je kunt uitleggen hoe de Grondwet burgers beschermt tegen de macht van de overheid
• Je kunt een voorbeelden geven van een situatie, waarin grondrechten botsen
• Je kunt uitleggen wat een boycot is  

Grondwet

• Belangrijkste rechten en plichten van burgers en overheid 

Klassieke grondrechten

Beschermen ons tegen de overheid 

Geven ons rechten tegen een te machtige overheid

Hiervoor mag je naar de rechter stappen als je denkt dat hier niet aan voldaan is 

Bijvoorbeeld:

• Artikel 1: Anti-discriminatie 


• Artikel 4: Kiesrecht


• Artikel 7: Vrijheid van meningsuiting


• Artikel 8: Recht op vereniging

Stel je voor...

Je werkt in een winkel. Om daar te mogen werken, moet je een contract ondertekenen. In dat contract staat dat mannen make-up moeten dragen en vrouwen hoeven dat niet per se. 

1. Wat vind je daarvan? 

2. Wat zegt dit over de botsing van klassieke grondrechten?

Sociale grondrechten

Plichten van de overheid: 

zorgen voor een goed bestaan

Zijn pas later in de Grondwet gekomen

Overheid moet zich ervoor inspannen, maar je kan er niet voor naar de rechter stappen 

bijvoorbeeld:

• Recht op onderwijs


• Recht op gezondheidszorg


• Recht op wonen


• Recht op bewoonbaar gebied


• Recht op werk

Boycot

Actiegroepen vragen soms om een boycot tegen een land vanwege ​

het schenden van mensenrechten.​

​

Een boycot betekent dat we geen producten kopen die uit een​

bepaald land komen.​

​

Een boycot wordt ook ingesteld als de internationale vrede wordt ​

bedreigd.

Aan het werk

5.2 Grondwet en Grondrechten

Lezen: Blz 76 t/m 77

Maken: 1 t/m 13