12.2 Het zit in de familie & Op zoek naar je biologische vader

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Thema 12: Erfelijkheid en evolutie!

Benodigheden

- Werkboek en schrift

- Pen, potlood, etc.

- iPad/mobiel/laptop

Cijfer

- NEE

Lesson Up

Ja

leerstof

huiswerk nakijken en - controle

terugblik vorige les, kleine formatieve toets

leerdoelen:

je kunt  manieren beschrijven waarop aandoeningen worden overgedragen van ouders naar kinderen

je kunt vertellen wat monogeen, polygeen en drager zijn. 

je kunt uitleggen hoe geslachtsgebonden overerving werkt 

het genotype voor een eigenschap bestaat steeds uit twee

1. allelen
2. genen
3. chromosomen
4. mensen

als twee allelen gelijk zijn, heet dit

1. heterozygoot
2. homozygoot
3. homoloog

BB betekent

1. homozygoot dominant
2. heterozygoot
3. homozygoot recessief

F1 generatie betekent

1. kinderen, 1e generatie
2. kinderen, 2e generatie
3. ouders , 1e generatie
4. ouders, 2e generatie

Hoe krijg je een erfelijke aandoening? 

Erfelijke aandoening is :

• polygeen/ monogeen = wordt bepaald door meerdere genen / een enkel gen

Overerving is:

• autosomaal recessief / autosomaal dominant

           (PKU)                                   (ziekte van Steinert) 

als de ziekte autosomaal recessief is, kun je drager zijn van het allel maar wordt deze niet zichtbaar in het fenotype (= toon je geen ziekteverschijnselen)

Hoe krijg je een erfelijke aandoening? 

Erfelijke aandoening is :

• polygenetisch / monogenetisch

Overerving is:

• autosomaal recessief / autosomaal dominant
• X-chromosomaal recessief / X-chromosomaal dominant

 (hemofilie, kleurenblindheid)

X-chromosomaal = geslachtsgebonden 

huiswerk

maak nu eerst opdrachten 3 tot en met 8; 

-->je krijgt alvast 5 minuten, de rest maak je thuis

De ziekte van Huntington is een erfelijke aandoening die bepaalde delen van de
hersenen aantast.
Hiernaast is van twee verschillende personen een chromosomenpaar afgebeeld.
De genen die bepalen of iemand de ziekte van Huntington wel of niet heeft,
zijn aangegeven met letters.

Is het gen voor de ziekte van Huntington dominant of recessief? Of is dit niet uit de gegevens op te maken?

1. het gen is dominant
2. het gen is recessief
3. het is niet uit de gegevens op te maken

huiswerk

maak nu opdrachten 9 tot en met 12