4.15 Urine en incontinentie

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Waar hebben we het voor de vakantie over gehad?

Mictie?

Feces?

Persoonlijke verzorging

Deze les gaat over 'Urine en Incontinentie'

Leerdoelen

De student ...

...legt de functie van urine uit

....legt het begrip incontinentie uit,

...benoemt de verschillende vormen van incontinentie,

...benoemt welke aandachtspunten er zijn bij een incontinente zorgvrager

Wat is een ander woord voor urine?
Waaruit bestaat urine?

Urine

Bestaat uit: 

- Afvalstoffen

- Water

- Zouten

- Schadelijke stoffen

Verwijderen van urine uit het lichaam

- van het nierbekken gaat de

urine via de urineleider naar

de blaas

- in de blaas wordt de urine 

tijdelijk opgeslagen

- via de urinebuis verlaat de

urine het lichaam

Waarop zou je kunnen observeren
bij urine?

Observatiepunten bij urine

• Frequentie (hoe vaak)
• Hoeveelheid
• Kleur
• Helderheid
• Geur
• De manier waarop de cliënt urineert

Frequentie

Frequente mictie

 - Cystitis

Afname frequentie

 - Nierfunctiestoornissen

 - Braken

 - Transpiratie

Hoeveelheid

Urineproductie volwassenen:

- 1500 ml/24 uur

Hoeveelheid is afhankelijk van:

- Opgenomen hoeveelheid vocht

- Hoeveelheid vocht die op een andere wijze uitgescheiden wordt

- Mate waarin het lichaam vocht vasthoud

- Medicatie (diuretica)

- Ziekten (diabetes mellitus)

24-uurs urine meting:

- Start en eindigen lege blaas

- 24-uurs urine onderzoeken

Wijze waarop

Normale wijze van urine:

- Pijnloos

- In een keer ledigen van de blaas

- Urinestraal

Dysurie = vaak kleine plasjes produceren

Oorzaken dysurie:

- Blaashalsobstructie

- Oedeem

- Tumor/steen

- Prostaatvergroting

- Schrompelblaas

- Vernauwing urethra

Kleur

• Licht geel: veel water in de urine.
• Donker geel: weinig water in de urine.
• Donkergeel tot donkerbruin: kan duiden op leveraandoening.
• Roze, roodbruin of vleeskleurig: bloed bij de urine.

Helderheid

Urine is normaalgesproken helder, zoals appelsap.

Bij een infectie is de urine troebel en zitten er kleine stukjes of vlokjes in de urine.

Geur

• Normaal ruikt de urine naar ammoniak.

• Diabetes: zoete geur of naar aceton.
• Bij een infectie kan de urine scherp en onaangenaam ruiken.

Waar denk jij aan bij het woord
incontinentie?

Urine-incontinentie: de klacht van elk onvrijwillig urineverlies.

Fecale incontinentie: het onvrijwillig verlies van vaste of vloeibare ontlasting.
 

Fecale incontinentie: het onvrijwillig verlies van vaste of vloeibare ontlasting.

Oorzaken van incontinentie

Ziekten of beperkingen van blaas, sluitspieren, bekkenbodem, darmen, endeldarm (na trauma).

Ziekten van zenuwstelsel.

Problemen met mobiliteit en obstakels.

Problemen met cognitie (bijv. geheugen).

Bijwerkingen van medicijnen.

Vormen

Stressincontinentie

Ook wel druppelincontinentie genoemd, 

is het onvrijwillig urineverlies bij druk in en op

 de buik door bijv. niezen, hoesten 

of bewegen (sport)

Vormen

Functionele incontinentie

Ongewild urineverlies waarbij cliënten niet meer in staat zijn zelfstandig naar het toilet te gaan 

door lichamelijke beperkingen of  

geheugenproblemen.

Vormen

Aandrang incontinentie

ongewild urineverlies na een plots onhoudbare plasdrang door een overactieve blaas. 

Vaak heeft de cliënt vooraf al een 

(voortdurende) drang tot plassen.

 

Vormen

Overloop incontinentie

Onwillekeurig verliezen van kleine hoeveelheden urine uit een volle blaas doordat de blaas ongevoelig is geworden. De druk in de blaas wordt zo hoog, dat er kleine hoeveelheden urine weg druppelen. 

Heeft een man ook bekkenbodemspieren?

1. Ja natuurlijk
2. Nee natuurlijk niet
3. nee een man heeft geen bekkenbodem
4. ja, maar pas na de pubertijd

Een verhoogde urineproductie kan veroorzaakt worden door:

1. nieraandoening
2. diabetes mellitus
3. dementie
4. MS

Iemand die incontinent is, heeft een groter risico op:

1. vereenzaming, isolement
2. uitdroging
3. bacteriële infecties
4. huidproblemen zoals smetten of decubitus

Bij wie kan incontinentie voorkomen?

1. Kinderen
2. Volwassenen
3. Ouderen
4. Iedereen

schuimende urine kan duiden op

1. teveel bier gedronken hebben
2. nierstenen
3. diabetes
4. mogelijke ontsteking

Ga naar lessonup.app

Sleep de incontinentie materialen in het juiste vak. 

Van Links de meest "lichte"variant tot rechts de meest "zware"variant.

In de volgende slide sleep je de incontinentiematerialen naar het juiste vak.

Van links de meest "lichte" variant tot rechts de meest "zware" variant.

Welk incontinentiemateriaal bestaat er nog meer naast de inleggers en broekjes?

1. Inlegkruisjes en maandverband
2. Incontinentiebedmatjes, speciale badkleding
3. urinaal, po
4. Hydrofiel doeken

Huiswerk

Opdrachten Thema 4 Hoofdstuk 15

1abc

2a

3a

5abc