Thema 2 - 2.6 Het immuunsysteem

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

WELKOM 

Welkom bij 

Biologie 

Mevr. el Hamiti

2B

Donderdag 12 december 2024

Wat wordt er van jullie verwacht?

Doe je jas uit 

Pak je spullen op tafel 

Je telefoon weg 

Ga rustig zitten 

Lesprogramma

• Leerdoelen
• Uitleg

• Afsluiten 
• Huiswerk volgende les noteren in agenda 

Wat gaan we deze les doen?

Thema 2. Ademhaling en bloedsomloop

2.6 - Het immuunsysteem

Waardoor kunnen wij
ziek worden?

Leerdoelen

1. Je kunt de functie van verschillende onderdelen van het immuunsysteem beschrijven.
   
2. Je kunt verschillende soorten ziekteverwekkers noemen.
   
3. Je kunt omschrijven hoe een vaccinatie je kan beschermen tegen sommige ziektes.

ziekteverwekkers

bacteriën, virussen , schimmels

ziekteverwekkers

Lichaamsvreemd

Lichaamsvreemde stoffen horen niet thuis in je lichaam.

Je lichaam kan op 3 manieren lichaamsvreemde stoffen tegenhouden.

Bescherming tegen ziekteverwekkers

De huid

De slijmvliezen  (in luchtwegen)

Zoutzuur in je maag

Bescherming tegen ziekteverwekkers

- De huid voorkomt dat 

ziekteverwekkers binnenkomen

Bescherming tegen ziekteverwekkers

- De slijmvliezen voorkomen 

dat ziekteverwekkers 

binnenkomen

-

Bescherming tegen ziekteverwekkers

- Zoutzuur in je maag 

dood ziekteverwekkers.

Afweer door witte bloedcellen

Infectie

• Ziekteverwekkers komen toch in je lichaam terecht > infectie
• Afweersysteem treedt in actie.

tegen een infectie:

• Opperhuid/hoornlaag
• Slijmvliezen
• Maagsap
  

van een infectie:

• Koorts
• Medicijnen bv. antibiotica
• Witte bloedcellen
• Antistoffen
  

Bescherming

Bestrijden

2 type witte bloedcellen

1) Eet de ziekteverwekker op

2) maakt antistoffen tegen de ziekteverwekker

Antistoffen

• Sommige witte bloedcellen maken antistoffen aan.
• Deze antistoffen binden met ziekteverwekkers.
• Op deze manier worden deze uitgeschakeld.

Antigenen

Alle cellen hebben antigenen aan de buitenkant:

• De antigenen aan de buitenkant van je eigen cellen zijn lichaamseigen
• Ziekteverwekkers hebben andere antigenen dan jouw eigen cellen, die zijn lichaamsvreemd

Antistoffen passen op de antigenen van de indringer en sluiten deze in, waardoor deze onschadelijk wordt gemaakt.

Afweer

Immuun

• Als je ziek wordt, maken witte bloedcellen antilichamen aan tegen de indringer.  Na een tijdje wordt je dan ook weer beter.
• Wordt je later weer ziek door dezelfde ziekteverwekker, dan maken je witte bloedcellen direct de goede antistof aan.  Je bent nu immuun geworden.

Levenslang immuun?

Je bent eerder geïnfecteerd door een ziekteverwekker 

(ziek geweest)

Dankzij een vaccin maakt het lichaam antistoffen aan

Natuurlijke immuniteit

Kunstmatige immuniteit

Vaccineren

• = kunstmatige immuniteit
  
• Vaccin = dode of verzwakte ziekteverwekkers
  
• Je voelt je verzwakt of je bent een beetje ziek
  

Rijksvaccinatieprogramma

Leerdoelen check

1. Je kunt de functie van verschillende onderdelen van het immuunsysteem beschrijven.
   
2. Je kunt verschillende soorten ziekteverwekkers noemen.
   
3. Je kunt omschrijven hoe een vaccinatie je kan beschermen tegen sommige ziektes.

Wat zorgt voor de afweer van ziekteverwekkers?

1. bloedplasma
2. rode bloedcellen
3. bloedplaatjes
4. witte bloedcellen

Wat is de eerste barrière van de afweer?

1. Een ontsteking
2. koorts
3. Huid/slijmvliezen
4. antistoffen

Wat is de belangrijkste taak
van de rode bloedcellen?

1. Vervoeren van zuurstof
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen
4. Afweer

Bloedplaatjes

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

Bloedstolling

Afweer

Zuurstof vervoeren

Hemoglobine

Antistoffen maken

Aantekeningen

Immuunsysteem = het systeem dat je lichaam beschermt tegen ziekteverwekkers

Ziekteverwekker = een bacterie virus of schimmel die je ziek maakt.

Immuun = het immuunsysteem herkent de ziekteverwekker en ruimt deze op voor je ziek wordt.

Vaccineren (inenten) = een injectie die je immuunsysteem leert reageren op ziekteverwekkers zodat je daar niet meer ziek van wordt.

Allergie

• Wanneer je lichaam reageert op andere stoffen dan ziekteverwekkers, bijvoorbeeld graspollen, ben je allergisch.
• Je afweersysteem reageert hier dan ook op.

Allergie

- Allergische reacties zijn een reactie op stoffen waar je lichaam overgevoelig voor is (denk aan hooikoort)

Het immuunsysteem kan erg heftig reageren!

- Er ontstaat dan huiduitslag, branderig gevoel, jeuk, ontstekingen of rode plekken.

Anafylactische reactie

Komt je lichaam vaker in aanraking met deze stoffen . Dan kan de reactie verergeren.

Je kunt dan:

- Dikke lippen krijgen,

- Slijmvliezen opzwellen,

- Rode vlekken op de huid,

- Je wordt benauwd,

- Bloedvaten kunnen verwijden, bloeddruk daalt.

Gevaar

Bij de verwijding van bloedvaten is er acuut gevaar.

Daarvoor is een EpiPen die de anafylactische reactie tegengaat dmv injectie met Adrenaline