blokkadeweek Verlichting, Romantiek en Realisme

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

pitch - of VLOG-boekpresentatie Nederlands

2020-2021

presentatie over

twee boeken van een auteur van de Reviuslijst

Presentatie duurt vijf minuten

Doel:

je klasgenoten kennis laten maken met deze auteur zodat de keuze voor een onderwerpsschrijver in V6 makkelijker is.

U-Talent

21 mei: Straatpoëzie: gedichten ontdekken in het wild

27 mei: Wie zijn onze Duitse buren? Ontdek de verschillen

14 juni: Tekenen met licht: fotografie als kunst

De Verlichting, de Romantiek 

en het Realisme

Welke vijf belangrijke begrippen van de Verlichting ken jij?

De middeleeuwen waren theocentrisch. Wat was de Verlichting?

In de achttiende eeuw werd er veel gediscussieerd over

1. het optimisme
2. de ratio
3. de verbanning van Baruch Spinoza
4. het geluk

Wie schreef kindergedichtjes?

1. Baruch Spinoza
2. Justus van Effen
3. Hiëronymus van Alphen
4. Sara Burgerhart

De taal van deze gedichtjes was best ingewikkeld voor kleine kinderen

1. juist
2. onjuist

'Proeve van kleine gedichten voor kinderen' was enorm populair. Hoe wordt dit succes verklaard?

1. Het was het eerste kinderboek in de historie van Nederland
2. Het was door een kind geschreven, dat echter anoniem wilde blijven
3. Het werd geschreven vanuit het perspectief van een kind
4. Het werd geschreven in moeilijke taal, zodat kinderen taal leerden

Welke verlichte ideeën kwam je zoal tegen in 'Proeve van kleine gedichten voor kinderen'?

1. er bestaat geen sinterklaas
2. als kind moet je al het leger in
3. je moet bang zijn voor dode mensen
4. de duivel bestaat niet

Wat is de moraal van dit gedichtje?

Drie belangrijke begrippen van de Verlichting

1. optimisme, gevoel, ratio
2. optimisme, pruikentijd, didactisch-moralistisch
3. ratio,God, didactisch-moralistisch
4. Pruikentijd, optimisme, boekdrukkunst

Verlichtingsliteratuur

1. didactisch-moralistisch tijdschrift

2. kinderliteratuur

3. imaginaire reisverhalen

4. briefroman

5. Frans-classicistisch toneel

Justus van Effen had een duidelijk opvatting over hoe je een beter mens kon worden.

1. je moet altijd gehoorzaam wezen
2. je moet goed je best doen op school
3. je moet vroeg opstaan + je tijd goed gebruiken
4. je moet kritisch naar jezelf kijken

Wat is de rede om imaginaire reisverhalen te schrijven?

Jules Verne schreef avontuurlijke reisbeschrijvingen met nieuwe technieken naar vele delen van de aarde en onbekende gebieden. Hij is een typisch voorbeeld voor:

1. de Verlichting
2. de Romantiek
3. hij is een uitzondering
4. hij was Amerikaan en doet niet ter zake

Vijf elementen die je vaak terug vindt in de literatuur uit de Romantiek?

Sehnsucht is

1. het verlangen naar het verleden
2. het verlangen naar de onbereikbare geliefde
3. het verlangen naar het onbereikbare
4. het verlangen naar exotische oorden

De grondwet komt voort uit

1. de Verlichting
2. de Romantiek
3. de Napoleontische tijd
4. de schrik na de afscheiding met België

Sprookjes horen bij de Romantiek omdat men toen

1. geïnteresseerd was in oude volksverhalen
2. geïnteresseerd was in het verleden
3. wilde vluchten naar het platteland
4. wilde vluchten uit het hier en nu

Een ander woord voor vluchten is

1. sciencefiction
2. industrialisering
3. escapisme
4. detectives

Door de industrialisatie ontstaat er een vlucht ...

1. uit het land
2. uit de stad
3. uit de realiteit
4. uit de techniek

1848 is een belangrijk voor de Nederlandse staat. Waarom?

1. Eindelijk onderwijs voor iedereen
2. Eindelijk werd kinderarbeid verboden
3. De macht kwam meer bij het kabinet en het parlement te liggen
4. We hadden eindelijk ook een stoomtrein

Welke twee Duitse begrippen behoren bij de romantiek en wat betekenen ze?

Welke literaire uitingen horen bij de romantiek

1. sprookjes, historische romans, moraliserende gedichten
2. sprookjes, briefromans, kindergedichtjes
3. sprookjes. historische romans, griezelroman
4. sprookjes, science-fiction, imaginaire reisverhalen

Wat is literair gezien de grootste verandering t.o.v. de literatuur in de 19e eeuw (verlichting vs romantiek)

1. het moraliseren komt op
2. de creativiteit wordt gewaardeerd
3. de natuur speelt eindelijk een rol
4. de wetenschap wordt verbonden met de letterkunde

Waar maakte Eduard Douwes Dekker zich druk over? Noem minstens twee zaken

Stelling: Realisme is een reactie op de romantiek

1. ja
2. nee

Piet Paaltjens past in de romantiek omdat hij

1. een pseudoniem had
2. een onvervuld verlangen heeft
3. zoekt naar geluk
4. de rede verwaarloost

Waarom noemde Gerrit van de Linde zich 'schoolmeester'?

1. omdat hij een student was
2. omdat hij de toon van al die betweters zat was
3. omdat hij een kostschool bestierde
4. omdat zijn gedichten duidelijk didactisch zijn

Droogstoppel kun je zien als een man van de verlichting. Hoe dan?

De maatschappij in de 19e eeuw verandert snel. Waardoor?

1. industrialisatie
2. vrijheid van onderwijs
3. vrijheid van meningsuiting
4. A,B, C en ook nog vrijheid van godsdienst

Waarom moet Barbertje hangen?

1. Hij is schuldig aan moord
2. Hij is schuldig aan het inzouten van het lijk
3. Hij is schuldig aan verwaandheid
4. Hij is schuldig aan alle drie

Ik ben makelaar in koffie op de Lauriergracht No 37
Wie is die ik?

1. Max Havelaar
2. Stern
3. Sjaalmans
4. Droogstoppel

Wat vertelt Droogstoppel over zichzelf?

1. Hij is zakenman, houdt van boeken en is gelovig
2. Hij is zakenman, houdt niet van boeken, twijfelt aan God
3. Hij is makelaar in koffie, houdt van lezen en is diepgelovig
4. Hij is een zakenman, houdt niet van lezen en is gelovig

Waarom krijgt Droogstoppel uiteindelijk toch interesse in het pak van Sjaalmans. p. 44

1. Er staan toch wel mooie gedichten in
2. De vreemde talen in het pak zijn interessant
3. Sjaalman had ook in de koffie gewerkt
4. Er werd ook over de koning gesproken

Droogstoppel vindt dat zijn boek de wereld in moet. Waarom?

1. Om de toestand in Indië aan de kaak te stellen
2. Om iedereen te laten zien wat een lapzwans Havelaar was
3. Omdat de artikelen over de koffie interessant voor de handel zijn
4. Omdat hij vindt dat de waarheid via een verhaal verteld moet worden

Welk dier werd gevorderd bij Saïdjah en Adinda?

1. een koe
2. een paard
3. een buffel
4. een tijger

Saïdjah vroeg Adinda de maanden te tellen, hoe deed zij dit?

1. Door op op een boom kerven te plaatsen
2. Door stokjes in de grond te steken
3. Door kleine stukje stof te verzamelen
4. Door op het rijstblok kerven te plaatsen

De Max Havelaar is een ...

1. raamvertelling
2. briefroman
3. non-fictieverhaal
4. lang gedicht

Wat maakt de Max Havelaar tot een werk uit de Romantiek?

Dominee Wawelaar is een ...

1. pseudoniem
2. speaking name
3. alter ego van Havelaar
4. typetje

VRAGEN?