3H1_H2_les3_theorie_spelling1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Spelling H2

Lesdoelen

Na deze les 

- is de theorie van grammatica zinsdelen H2 herhaald

- weet je wat zelfstandig gebruikte tw en bn zijn

- weet je wanneer je een meervouds-n moet gebruiken bij bn en zelfstandig gebruikte tw

- weet je hoe je homofonen moet spellen

Planning deze les

- herhalen theorie grammatica H2

- theorie spelling H2

- planning komende lessen

- huiswerk

Het huiswerk over samentrekkingen vond ik ...

lastig

een beetje lastig

wel prima

makkelijk

Herhalen theorie grammatica H2

• Wat is een samentrekking?

• Wat is het verschil tussen een voorwaartse en een achterwaartse samentrekking?
  

Theorie grammatica H2

• Als in een zin bepaalde woorden herhaald worden, mag je die in sommige gevallen een van beide keren weglaten = samentrekking.
  
• Hakim reisde naar Italië en (Hakim) bezocht Rome en Florence.
  
• Samentrekking komt voor:
  
• bij woorden : in voor- en tegenspoed
  
• bij woordgroepen: dure (…) en goedkope kleren
  
• bij zinsdelen : [Elsie studeert in Groningen] en [Marriëtte (studeert) in Amsterdam.]
  

Oefenen

1. Gebruikt u altijd katoenen zakdoekjes of papieren zakdoekjes?
2. De overvaller mishandelde zijn slachtoffer en de overvaller beroofde hem.
   

Wat kun je weglaten?

Is dat op woord-, woordgroeps- of zinsniveau?

a. Noteer de zin korter
b. woord-, woordgroeps- of zinsniveau?
Gebruikt u altijd katoenen zakdoekjes of papieren zakdoekjes?

a. Noteer de zin korter
b. woord-, woordgroeps- of zinsniveau?
De overvaller mishandelde zijn slachtoffer en de overvaller beroofde hem.

Theorie grammatica zinsdelen H2

Plaats van de samentrekking

• voorwaartse samentrekking: je noemt het gezamenlijke deel voorin
  
• een goedkope armband en een dure (-)
  
  
• achterwaartse samentrekking: je noemt het gezamenlijke deel achterin
  
• in voor- en tegenspoed
  

Mijn oma heeft een goedkope armband en een dure.

1. voorwaartse samentrekking
2. achterwaartse samentrekking

Je belooft bij elkaar te blijven in voor- en tegenspoed.

1. voorwaartse samentrekking
2. achterwaartse samentrekking

Spelling H2

Wat valt op aan de 'alle' in de volgende zinnen?

a. Alle inktpatronen die leeg waren, zijn in de chemobox gedaan.
b. Ze zijn alle vervangen door volle inktpatronen.

a. Alle leerlingen van de brugklas zijn bevorderd.
b. Ze hadden allen voldoende punten gescoord.

Alle of allen, beide of beiden?

Woorden als alle(n), beide(n), enkele(n), weinige(n) en vele(n) schrijf je soms zonder -n en soms met -n.

Voorbeeld:

1. Alle fietsen die voor school stonden, zijn verwijderd.
   --> Alle zijn ze verwijderd.
2. Alle kinderen die voor school stonden, hebben gymles.
   --> Allen hebben gymles.

Alle of allen?

Welke vorm je moet gebruiken hangt van twee dingen af:

1. Is het een zelfstandig naamwoord?
2. Gaat het om personen?

1. Vóór zelfstandig naamwoord

Als alle voor een zn staat --> altijd met een -e achteraan. 

Het maakt niet uit of het om personen gaat of niet. 

Bijvoorbeeld:

Alle leerlingen weten dat je alle zinnen met een hoofdletter moet beginnen.

Staat alle hier vóór een zelfstandig naamwoord?


'Ik ben blij met alle cadeautjes.'

1. Ja
2. Nee

Cadeautjes is een zelfstandig naamwoord. 

Staat alle hier vóór een zelfstandig naamwoord?


'De schoonmaakster moet alle wc's schrobben.'

1. Ja
2. Nee

Wc's is een zelfstandig naamwoord.

Staat alle hier vóór een zelfstandig naamwoord?


'Ik weet niet welke ik moet kiezen. Alle zijn leuk.'

1. Ja
2. Nee

Alle is hier zelf een zelfstandig naamwoord.

2. Zelfstandig naamwoord - 

geen personen

Als alle zelf een zn is, en het gaat niet om personen, dan schrijf je het ook met een -e achteraan.

 Bijvoorbeeld:

Schrijf tien zinnen. Begin ze alle met een hoofdletter.

(Alle klinkt heel formeel, hier gebruik je meestal allemaal)

3. Zelfstandig naamwoord - personen

Als alle zelf een zn is, en het gaat wel om personen, dan schrijf je het met -en achteraan.

Bijvoorbeeld:

10 leerlingen doen mee. Allen weten dat je een zin met een hoofdletter begint.

Uitzondering

• Hetgene waarnaar het woord verwijst moet je in gedachten erachter kunnen plaatsen.                  

De meisjes hadden geshopt en ze hadden alle veel gekocht.
In dit geval kun je 'meisjes' niet achter 'alle(n)' plaatsen, daarom zonder -n.

• Als hetgene waarnaar het verwijst al eerder in de zin wordt genoemd, schrijf je het woord zonder -n.

Waarover gaat alle?

'Denk aan de poezen: je moet ze alle op tijd eten geven.'

1. Over personen
2. Niet over personen

Alle gaat hier over de poezen. Poezen zijn dieren, geen personen. 

Waarover gaat allen?

'We helpen allen mee.'

1. Over personen
2. Niet over personen

Onthouden

Je schrijft dus alleen allen bij een zelfstandig naamwoord dat om personen gaat!

Beide of beiden?

Dezelfde regels gelden bij het kiezen tussen beide of beiden.

Kies de juiste uitgang:

Jullie moeten aardig zijn tegen all... kinderen die straks langskomen. 

1. -e
2. -en

Alle staat hier vóór een zelfstandig naamwoord, namelijk kinderen. 

Kies de juiste uitgang:

Denk aan je handen: houd ze beid... aan het stuur!

1. -e
2. -en

Beide is hier een zelfstandig naamwoord dat niet over personen gaat maar over handen. 

Kies de juiste uitgang:

Ik heb twee opa's. Beid... komen trouw naar al mijn verjaardagen.

1. -e
2. -en

Beide is hier een zelfstandig naamwoord dat niet over personen gaat, namelijk de opa's.

Kies de juiste uitgang:

Wij hebben tien docenten. Op de
vergadering komen ze all... bijeen.

1. -e
2. -en

Allen is hier een zelfstandig naamwoord dat om personen gaat, namelijk de docenten.

De (...) leerlingen waren opgelucht; slechts (...) moesten hun verslag opnieuw inleveren.

1. meeste, enkele
2. meeste, enkelen
3. meesten, enkele
4. meesten, enkelen

Extra uitleg?

Ga naar ELO > Methodesite van Nieuw Nederlands

Video met uitleg staat bij de opdrachten.

Huiswerk

H2 spelling:

Maak online de volgende opdrachten:

opdr. 1-4, 6, en 7

Let op: je leesboek moet de week na de toetsweek uit zijn

Planning komende lessen

10/1: Woordenschat H2

12/1: Grammatica zinsdelen H2

13/1: Formuleren H2

17/1: Spelling H2

???: herhalen grammatica H2

???: herhalen theorie/vragen stellen

Na de pww: Rep. hoofdstuk 2