Les 4: briefgeheim
Les 4: briefgeheim
1 / 21
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5
This lesson contains 21 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.
Items in this lesson
Les 4: briefgeheim
Slide 1 - Slide
Uitje bijzondere collecties
Wat willen jullie bekijken?
Slide 2 - Slide
Programma
- Beste Beatrijs
- Jullie verzegelde brieven
- Wanneer speelt briefgeheim een rol?
- Versleutelde brieven: geheimschrift
- opdracht
Slide 3 - Slide
Brieven voorlezen en feedback geven
Leg ook uit waarom jouw familiewapen er zo uitziet.
Slide 4 - Slide
Geef jouw antwoord op de vraag van de briefschrijver
timer
5:00
Slide 5 - Open question
Slide 6 - Slide
Wanneer speelt het briefgeheim een belangrijke rol?
Slide 7 - Open question
Slide 8 - Slide
Versleutelde brief
Slide 9 - Slide
Ceasar cypher
Versleutelde boodschappen zijn van alle tijden en Julius Ceasar bedacht ooit misschien wel
de simpelste coderingswijze.
Kan je met behulp van het wiel >>>>>>> onderstaande boodschap kraken?
Vhwxkxg dtg cx exkxg
En snap je wat het getal 19 betekent?
de simpelste coderingswijze.
Kan je met behulp van het wiel >>>>>>> onderstaande boodschap kraken?
Vhwxkxg dtg cx exkxg
En snap je wat het getal 19 betekent?
Slide 10 - Slide
Ceasar cypher
Vhwxkxg dtg cx exkxg
Coderen kan je leren
De sleutel is het getal 19. Dan weet je namelijk dat de letters in de boodschap gecodeerd zijn met een letter die 19 plekken verder in het alfabet staat.
Dus a (1) wordt t(20), b(2) wordt u(21) enz.
Slide 11 - Slide
Ga naar https://cryptii.com/pipes/caesar-cipher
& codeer een eigen boodschap van minimaal 20 woorden.
Laat hieronder je code achter mét de sleutel erbij (getal van 1 t/m 26).
Klaar? Ontcijfer de berichten van de anderen.
& codeer een eigen boodschap van minimaal 20 woorden.
Laat hieronder je code achter mét de sleutel erbij (getal van 1 t/m 26).
Klaar? Ontcijfer de berichten van de anderen.
Slide 12 - Open question
enigma
Elke letter wordt m.b.v. drie rotors (met de 26 alfabetletters) in drie stappen gecodeerd.
Bijvoorbeeld:
Je voert een A in en dat wordt een F
Die F wordt een H
Die H wordt uiteindelijk een G.
Na elke letter veranderen de rotors van positie waardoor je een bijna oneindig aantal mogelijke sleutels krijgt.
Bijvoorbeeld:
Je voert een A in en dat wordt een F
Die F wordt een H
Die H wordt uiteindelijk een G.
Na elke letter veranderen de rotors van positie waardoor je een bijna oneindig aantal mogelijke sleutels krijgt.
Slide 13 - Slide
enigma
Het enige wat de zender en ontvanger moeten afspreken is de dagelijks wisselende begininstelling van de machine.
Zonder enigma-machine & begininstelling was je als mens kansloos tegen dit coderings-systeem. Gedurende WOII konden de nazi's zo vrijuit boodschappen verspreiden.
Tot Alan Turing zich realiseerde dat bepaalde woorden in elk bericht terugkwamen... >>>
Zonder enigma-machine & begininstelling was je als mens kansloos tegen dit coderings-systeem. Gedurende WOII konden de nazi's zo vrijuit boodschappen verspreiden.
Tot Alan Turing zich realiseerde dat bepaalde woorden in elk bericht terugkwamen... >>>
Slide 14 - Slide
Slide 15 - Video
substitutie-
versleuteling
versleuteling
(= moeilijke naam voor elke letter uit je bericht vervangen door een andere letter/symbool)
Andere coderingen volgens zelfde systeem:
Andere coderingen volgens zelfde systeem:
- Book Cipher
- Ongeordend alfabet
Slide 16 - Slide
Opdracht: een eigen versleutelde boodschap
Op school is een groot complot gaande waar docenten niks van mogen weten. Je zoekt hulp bij een bondgenoot en schrijft hem / haar een brief.
1. Leg de situatie uit en vraag dringend om hulp; geef je bondgenoot een opdracht en leg ook uit waarom het van levensbelang is dat hij/zij hieraan gehoor geeft.
2. Codeer je bericht m.b.v. een systeem dat voorbij is gekomen of verzin een eigen systeem.
1. Leg de situatie uit en vraag dringend om hulp; geef je bondgenoot een opdracht en leg ook uit waarom het van levensbelang is dat hij/zij hieraan gehoor geeft.
2. Codeer je bericht m.b.v. een systeem dat voorbij is gekomen of verzin een eigen systeem.
3. Schrijf je gecodeerde bericht op papier & voeg de sleutel er op discrete wijze aan toe (bijvoorbeeld met citroensap als nzichtbare inkt).
4. Verzegel je brief en stuur deze naar jouw penvriend (adres in de chat)!
Slide 17 - Slide
Book Cipher
Begin van Doornroosje als sleutel:
In oeroude tijden leefden er eens een koning en een koningin, die zeiden elke dag tegen elkaar: "hadden we maar een kindje!" en ze kregen er maar geen. Maar eens op een keer, toen de koningin juist in bad was, kwam er een kikker uit de vijver naar het land gekropen en hij ging naar de koningin toe en zei: "Uw wens zal vervuld worden; voor het jaar om is, zult u een dochtertje krijgen."
Wat de kikker gezegd had, dat gebeurde, en de koning kreeg een dochtertje. Het was zo'n prachtig kind, dat de koning uitgelaten van vreugde was en een groot feest aanrichtte. Hij nodigde daarop niet alleen de hele familie, vrienden en bekenden, maar ook alle wijze feeën uit, dat ze 't kind genegen zouden zijn en het beschermen. Er waren er dertien in zijn rijk. Maar hij had maar twaalf gouden borden voor hen om van te eten; en daarom moest er één thuis blijven.
In oeroude tijden leefden er eens een koning en een koningin, die zeiden elke dag tegen elkaar: "hadden we maar een kindje!" en ze kregen er maar geen. Maar eens op een keer, toen de koningin juist in bad was, kwam er een kikker uit de vijver naar het land gekropen en hij ging naar de koningin toe en zei: "Uw wens zal vervuld worden; voor het jaar om is, zult u een dochtertje krijgen."
Wat de kikker gezegd had, dat gebeurde, en de koning kreeg een dochtertje. Het was zo'n prachtig kind, dat de koning uitgelaten van vreugde was en een groot feest aanrichtte. Hij nodigde daarop niet alleen de hele familie, vrienden en bekenden, maar ook alle wijze feeën uit, dat ze 't kind genegen zouden zijn en het beschermen. Er waren er dertien in zijn rijk. Maar hij had maar twaalf gouden borden voor hen om van te eten; en daarom moest er één thuis blijven.
Voorwaarde = dat zender en ontvanger precies dezelfde editie van het te gebruiken boek hebben.
Code = alinea - regel - woord - (letter)
1-4-13 | 2-5-5 | 1-1-11 | 1-2-8-1 | 1-1-1-1 | 2-3-1-6 | 1-3-7 | 1-1-2 | 2-7-6 | 1-3-1-1 | 1-1-2-1|
2-1-2-2 | 2-8-1-2 | 1-6-4-4
Code = alinea - regel - woord - (letter)
1-4-13 | 2-5-5 | 1-1-11 | 1-2-8-1 | 1-1-1-1 | 2-3-1-6 | 1-3-7 | 1-1-2 | 2-7-6 | 1-3-1-1 | 1-1-2-1|
2-1-2-2 | 2-8-1-2 | 1-6-4-4
Slide 18 - Slide
Book Cipher
Begin van Doornroosje als sleutel:
In oeroude tijden leefden er eens een koning en een koningin, die zeiden elke dag tegen elkaar: "hadden we maar een kindje!" en ze kregen er maar geen. Maar eens op een keer, toen de koningin juist in bad was, kwam er een kikker uit de vijver naar het land gekropen en hij ging naar de koningin toe en zei: "Uw wens zal vervuld worden; voor het jaar om is, zult u een dochtertje krijgen."
Wat de kikker gezegd had, dat gebeurde, en de koning kreeg een dochtertje. Het was zo'n prachtig kind, dat de koning uitgelaten van vreugde was en een groot feest aanrichtte. Hij nodigde daarop niet alleen de hele familie, vrienden en bekenden, maar ook alle wijze feeën uit, dat ze 't kind genegen zouden zijn en het beschermen. Er waren er dertien in zijn rijk. Maar hij had maar twaalf gouden borden voor hen om van te eten; en daarom moest er één thuis blijven.
In oeroude tijden leefden er eens een koning en een koningin, die zeiden elke dag tegen elkaar: "hadden we maar een kindje!" en ze kregen er maar geen. Maar eens op een keer, toen de koningin juist in bad was, kwam er een kikker uit de vijver naar het land gekropen en hij ging naar de koningin toe en zei: "Uw wens zal vervuld worden; voor het jaar om is, zult u een dochtertje krijgen."
Wat de kikker gezegd had, dat gebeurde, en de koning kreeg een dochtertje. Het was zo'n prachtig kind, dat de koning uitgelaten van vreugde was en een groot feest aanrichtte. Hij nodigde daarop niet alleen de hele familie, vrienden en bekenden, maar ook alle wijze feeën uit, dat ze 't kind genegen zouden zijn en het beschermen. Er waren er dertien in zijn rijk. Maar hij had maar twaalf gouden borden voor hen om van te eten; en daarom moest er één thuis blijven.
Voorwaarde = dat zender en ontvanger precies dezelfde editie van het te gebruiken boek hebben.
Code = alinea - regel - woord - (letter)
1-4-13 | 2-5-5 | 1-1-11 | 1-2-8-1 | 1-1-1-1 | 2-3-1-6 | 1-3-7 | 1-1-2 | 2-7-6 | 1-3-1-1 | 1-1-2-1|
2-1-2-2 | 2-8-1-2 | 1-6-4-4
Een wijze koningin wil geen oeroude koets.
Code = alinea - regel - woord - (letter)
1-4-13 | 2-5-5 | 1-1-11 | 1-2-8-1 | 1-1-1-1 | 2-3-1-6 | 1-3-7 | 1-1-2 | 2-7-6 | 1-3-1-1 | 1-1-2-1|
2-1-2-2 | 2-8-1-2 | 1-6-4-4
Een wijze koningin wil geen oeroude koets.
Slide 19 - Slide
Ongeordend alfabet
Voorbeeld:
UUQWU EUKXU UMIKU CXIPO PQEUK FWVJX UIPQE UKFWV JALST PJIUS PPJAW VQLSI XLQJF LIXUI SLZUK UQYLJ WJPQE UKFWV JYUIK UMIXU ISLZU KPQEU KFWVJ ALSGU KOSWC XIAWV QLRYL etc.
Welke letter is in deze versleutelde tekst waarschijnlijk de 'e'? En welke de 'n'?
Nodig: letterfrequentie i/h Nederlands
Er zit geen systeem achter welke letter in de code welke letter uit het oorspronkelijke bericht vervangt.
Ook zonder sleutel te kraken door te kijken of de meest voorkomende letter in de code ook de meest voorkomende letter in de taal van het bericht kan zijn. Zo ja, ga je van daaruit kijken of je al woorden herkent om zo de rest van de sleutel te vormen.
Slide 20 - Slide
Ongeordend alfabet
Voorbeeld:
UUQWU EUKXU UMIKU CXIPO PQEUK FWVJX UIPQE UKFWV JALST PJIUS PPJAW VQLSI XLQJF LIXUI SLZUK UQYLJ WJPQE UKFWV JYUIK UMIXU ISLZU KPQEU KFWVJ ALSGU KOSWC XIAWV QLRYL etc.
De 'e' komt in het Nederlands het meest voor, net als de letter U in de code. De 'n' komt daarna het vaakst voor en dat geldt in de code voor de Q
Wil je dit stukje tekst verder
ontcijferen?
Hierbij de hele sleutel >>>>>>>>>
Wil je dit stukje tekst verder
ontcijferen?
Hierbij de hele sleutel >>>>>>>>>
a
b
c
d
e
f
g
L
Y
C
E
U
M
Z
h
i
j
k
l
m
n
X
W
V
T
S
R
Q
o
p
q
r
s
t
u
P
O
N
K
J
I
H
v
w
x
y
z
G
F
D
B
A
