5.3 Brandstof en milieu deel 1

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Wat gaan we vandaag doen?

• 5.3 leerdoelen bij langs 
  
• 5.2 enkele opgaven bespreken 
• Aan de slag met de opgaven  van 5.3

5.3

Brandstof

en milieu

Lesdoelen

• je kunt uitleggen wat de koolstofkringloop is
• je kunt uitleggen wat het versterkt broeikaseffect inhoudt en wat de gevolgen ervan zijn 

Fotosynthese 

• Ontstaat biomassa
• Koolstofdioxide wordt verbruikt 

Koolstofkringloop

• Ook koolstofdioxide uitgestoten                                                  (verbranding/ verotting)
  
• Stabiel evenwicht  
• Het verbruiken en weer                                                                       uitstoten van CO2 in de atmosfeer 

Broeikaseffect

• Koolstofdioxide en andere broeikasgassen houden de warmte in de atmosfeer
• Zonder deze stoffen zou het heel koud zijn op de aarde 
• Broeikasgassen:  CO2, methaan, waterdamp

Geef de betekenis van het broeikaseffect?

1. Het verbouwen van planten in kassen.
2. Gaslaag in de atmosfeer die ons beschermt tegen zonnestraling.
3. Het vasthouden van koude lucht door koolzuurgas.
4. Het vasthouden van warme lucht door gassen in de dampkring

Zonder het broeikaseffect zou er geen leven
op aarde mogelijk zijn zoals nu.

1. Waar
2. Niet waar

Broeikaseffect

Versterkt broeikaseffect

Gevolgen milieuschade

• ander, extremer klimaat
  
• stijging zeespiegel
• opwarming aarde
• uitsterven planten-en diersoorten
• schaarste grondstoffen en energie
• minder natuur- en stiltegebieden

Wat gebeurt er met de temperatuur als het versterkte broeikaseffect door gaat?

1. gaat naar beneden
2. gaat omhoog

Welk gas veroorzaakt het versterkte broeikaseffect?

1. zuurstof
2. koolstofdioxide ( CO2)
3. stikstof
4. biogassen

Fossiele brandstoffen 

• Zorgen voor uitstoot van CO2 en werken daarbij mee aan het versterkte broeikaseffect 
  

Van een vorige les: welke fossiele brandstoffen ken je?

Hoe kun je ervoor zorgen dat je het broeikaseffect minder sterk maakt?

1. Fietsen, in plaats van de auto pakken.
2. Windturbines gebruiken.
3. Meer gebruik maken van zonnepanelen.
4. Zuiniger omgaan met energie.

Wat nu doen?

1. Maak de opgaven bij 5.3
2. Vond je naamgeving nog lastig? Maak nogmaals de opdrachten van het blad (zie MagisterMe)/ stel vragen. 

• Klaar? Aan mij laten zien  

Lesdoelen

• je kunt uitleggen wat de koolstofkringloop is
• je kunt uitleggen wat het versterkt broeikaseffect inhoudt en wat de gevolgen ervan zijn 

Vorige les 

• Naamgeving van moleculen
• Huiswerk: blad opgaven + 5 en 6 van 5.2 

5.2 opdracht 5b 

5.2 opdracht 5b 

Stap 1: bepaal de stamnaam (van langste koolstofketen met functionele groep) 

Hexan-2-ol

1

2

3

4

5

6

5.2 opdracht 5b 

Stap 3: nummer de zijgroep

3-ethyl

1

2

3

4

5

6

5.2 opdracht 5b 

Stap 3: nummer de zijgroep

3-ethyl

Dus: 3-ethylhexan-2-ol

1

2

3

4

5

6

5.2 opdracht 5e 

Stap 1: bepaal de stamnaam (van langste koolstofketen met functionele groep) 

Alkenol

Butenol

But-3-en-1-ol

5.2 opdracht 5e 

Stap 2: bepaal de zijgroep

Propyl

5.2 opdracht 5e 

Stap 3: nummer de zijgroep

2-propyl

Dus: 2-propylbut-3-en-1-ol

5.2 opdracht 6c 

3-methylhex-2-en-1-ol

Stap 1: teken aantal C-atomen stam

Stap 2: teken functionele groepen

Stap 3: teken zijgroep 

Lesdoelen

• je kunt uitleggen wat de koolstofkringloop is
• je kunt uitleggen wat het versterkt broeikaseffect inhoudt en wat de gevolgen ervan zijn 

Lesdoelen deel 2 

• je weet welke schadelijke stoffen door verbranding de lucht in komen
• je kunt uitleggen wat smog is en onder welke omstandigheden het ontstaat 
• je kunt uitleggen wat biobrandstoffen zijn en wat de voor- en nadelen ervan zijn