Poëzie les 1 havo 3 beeldspraak

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

3 havo     POËZIE

Poëzie

Lesdoelen

Je weet wat beeldspraak is; 

Je weet wat een vergelijking is en kan deze herkennen in een tekst; 

Je weet wat een metafoor is en kan deze herkennen in een tekst; 

Je weet wat een personficatie is en kan deze herkennen in een tekst.

Dichters

Ellen Deckwitz

Dichters

Anne Vegter

De Tuiman en de dood

Ons bestaan stelt ons voor raadselen.

Gedichten brengen troost.

Dit gedicht is van Hafez (1320) uit Perzië / huidige Iran

Kenmerken poëzie

regels zijn kort, veel wit

opbouw in stukjes tekst die bij elkaar horen (strofe)

woorden en zinnen zijn vaak bijzonder:

- woorden rijmen soms

- woorden en zinnen kunnen meer dan 1 betekenis hebben

- woorden en zinnen worden soms herhaald

- er wordt gebruik gemaakt van beelden

Vaak weining tijd nodig om een gedicht te lezen, maar veel tijd nodig om het te begrijpen.

In de zin "Zij is een koele kikker"
is gebruik gemaakt van beeldspraak.

1. WAAR
2. NIET WAAR

Als iemand zegt:
"Hij spring een gat in de lucht",
dan is dat letterlijk bedoeld.

1. WAAR
2. NIET WAAR

Beeldspraak is altijd figuurlijk.

1. WAAR
2. NIET WAAR

Letterlijk of figuurlijk?
Die man heeft een gat in zijn hand, zoveel geld geeft hij uit.

1. LETTERLIJK
2. FIGUURLIJK

Letterlijk of figuurlijk?
Het kind viel en had een gat
in zijn hoofd.

1. LETTERLIJK
2. FIGUURLIJK

Beeldspraak

= je zegt op een figuurlijke manier (niet letterlijk) wat je bedoelt.

Ik neem het met een korrel zout.

1. Vergelijking = object wordt vergeleken met een beeld. Er is een overeenkomst.

voorbeeld:

Mijn buurman (object) is een boom (beeld) van een kerel.

=

Welke vergelijking wordt er op de afbeelding gemaakt?

Bedenk nu zelf een vergelijking.

2. Metafoor = je geeft iets de naam van iets anders omdat er een overeenkomst is.

Die hark staat tijdens het dansen steeds op mijn tenen.

Iemand die houterig danst (object) wordt vergeleken met een hark (beeld). De overeenkomst is dat beiden houterig en stijf zijn.

De giraf van het team dunkte op de basket.

Met giraf wordt een lang persoon bedoeld in het basktbalteam die dezelfde eigenschappen heeft (lang zijn) als een giraf.

Zit in onderstaande zin een metafoor?

We zagen de zilveren reiger landen op Schiphol.

1. Ja
2. Nee

3. Personificatie = je geeft niet menselijke objecten menselijke eigenschappen.

 De wind huilde door de bomen.

Soms lacht de toekomst je toe.

Mijn badkamer smeekt om een opknapbeurt.

Welke menselijke eigenschap wordt in onderstaande zin aan het object gekoppeld?
De auto kwam hoestend en proestend op gang.

Lesdoelen

Je weet wat beeldspraak is; 

Je weet wat een vergelijking is en kan deze herkennen in een tekst; 

Je weet wat een metafoor is en kan deze herkennen in een tekst; 

Je weet wat een personficatie is en kan deze herkennen in een tekst. 

Les afsluiten

Wat heb je geleerd deze les?

Opdracht

Maak een Word-document aan:

voornaam.po3.poezie.docx

Kies van één van deze dichters een gedicht: Google

 

1. Remco Campert	8. Gerrit Achterberg
2. Gerrit Komrij	9. Neeltje Maria Min
3. Ellen Deckwitz	10. Joost Zwagerman
4. Stefan Hertmans	11. Tjitske Jansen
5. Leo Vroman	12. Anne Vegter
6. Lieke Marsman	13 Jules Deelder
7. Toon Tellegen	14. Hagar Peeters

De dichters

Remco Campert

Dichters

Gerrit Komrij

Dichters

Ellen Deckwitz

Dichters

Stefan Hertmans

Dichters

Leo Vroman

Dichters

Lieke Marsman

Dichters

Toon Tellegen

Dichters

Gerrit Achterberg

Dichters

Neeltje Maria Min

Dichters

Joost Zwagerman

Dichters

Tjitske Jansen

Dichters

Anne Vegter

Dichters

Jules Deelder

Dichters

Hagar Peeters