Ordening van bacteriën en schimmels (herhaling evolutie)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Ordening

Cellen van planten, dieren, bacteriën en schimmels

Planning

- Herhaling Evolutie theorie

- Bespreken van de rijken (Thema 4)

- Zelfstandig aan de slag

- Opdracht inleveren voor donderdag

Voor deze les een demonstratie met een kaars doen.

Misschien ook een pinda?

Tijdsbalk

 Steeds complexere organismen over de jaren heen

Stambomen en verwantschap

• Soorten die een gemeenschappelijke voorouder hebben, vertonen verwantschap
• Hoe jonger de gemeenschappelijke voorouder in een stamboom zit, hoe verwanter groepen zijn.

Aan welke soort is nummer 5 het meest verwant?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Aan welk dier is de neushoorn volgens deze stamboom het meest verwant?

1. kangoeroe
2. nijlpaard
3. ringelrob
4. zebra

Evolutie herhaling 

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Deel 2: De 4 rijken

Leerdoelen

1. Je kunt de kenmerken noemen van de cellen van bacteriën, schimmels, planten en dieren.

2. Je kunt organismen indelen door te kijken naar gemeenschappelijke kenmerken.

3. Je kan zelfstandig de cellen van de 4verschillende rijken tekenen met bijbehorende kenmerken. 

Begrippen

Cellen, celwand, celmembraan, cytoplasma, kern, DNA, vacuole, bladgroenkorrels, fotosynthese

Voor deze les een demonstratie met een kaars doen.

Misschien ook een pinda?

Ordening

• Ordening
  

Ordening is het indelen van een verzameling organismen op basis van de eigenschappen van de organismen.

Mensen willen graag dingen overzichtelijk maken:
-dieren

-planten

-schimmels

-bacterien

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Ordening (deze moet je allemaal kennen)

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Opdracht boek

Om de voorkennis van ordening en cellen op te frissen open je je boek op pagina 238 (Boek A). 

Maak de voorkennis om er achter te komen wat je nog weet van het onderwerp waar we het deze periode over gaan hebben. 

verschil plantencel / dierlijke cel

Zie jij de verschillen tussen de dierlijke cel en de plantaardige cel?

Dit is een dierlijke cel.

Dit zie je omdat deze geen bladgroenkorrels, celwand en vacuole heeft

Dit is een plantaardige cel.

Dit zie je omdat je wel een celwand, vacuole en bladgroenkorrel kunt zien

Opdracht 1

In de onderbouw heb je het al gehad over de planten cel en de dieren cel

Teken  een plantencel en een dierencel (liefst groot)

Welke verschillen waren er ook al weer tussen deze cellen? Zorg dat de verschillen duidelijk zijn in je tekening

Tip: Weet je het niet meer? Maar gebruik van je boek of het internet. Of overleg met je buurman/vrouw

Deze opdracht lever je digitaal in. 

Dit is de cel 

van een.......

plant

celwand

bladgroenkorrel

celkern

vacuole

cytoplasma

Controleer nu opdracht 1 aan de hand van deze afbeelding, werk je tekening bij als je iets gemist hebt.

Dierlijke cel

een dierlijke cel heeft:

• wel celmembraan
  
• wel celkern
  
• wel cytoplasma
  
• geen celwand
  
• geen vacuole
  
• geen bladgroenkorrels
  

celmembraan

celkern

cytoplasma

Dit is de cel 

van een.......

dier

Controleer nu opdracht 1 aan de hand van deze afbeelding, werk je tekening bij als je iets gemist hebt.

Celkern

Vacuole

Bladgroenkorrel

Cytoplasma

Celmembraan

Celwand

bladgroenkorrel

celmembraan

celkern

vacuole

cytoplasma

celwand

Ordening (deze moet je allemaal kennen)

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Kijk de video's 

Kijk de video's  op de volgende slide.

Als deze niet kan openen, gebruik dan deze linkjes:

https://npo.nl/start/serie/de-buitendienst/seizoen-31/bacterien/afspelen

https://npo.nl/start/serie/de-buitendienst/seizoen-5_3/waarom-zijn-schimmels-eigenlijk-heel-tof/afspelen

npo.nl

npo.nl

Lees in je boek

Lees de informatie in je boek opvan bladzijden 246 tm 248 en 254 tm 258. 

Bedenk goed wat de verschillen zijn tussen de verschillende rijken. 

Maak vervolgens de opdrachten die je tegenkomt in de slides

Schimmels/Bacteriën

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Je mobiel bevat 25 000 bacteriën 

per vierkante centimenter

Kenmerken bacteriën

• één cel
• erg klein
• zweepharen
• geen kernmembraan
• kringchromosomen

Bacterie met zweepharen

Kenmerken

Schimmels

• eencellig of meercellig
• eencellig zijn gisten 
• meercelligen zijn lange draden 

Een paddenstoel is een meercellige schimmel! 

Gistcel

Bakkersgist

Beschimmeld brood

Schimmeldraden onder de microscoop

Voortplanting bacteriën

• celdeling
• elk halfuur delen
• eencellige schimmels delen ook

Voortplanting schimmels

• sporen = cel waar nieuwe schimmel uit komt
• aan uiteinde schimmeldraad
• of onder de paddenstoel

Nuttige en schadelijke bacteriën en schimmels

ze voeden zich met dode resten van organismen 

reducenten 

hierbij komen voedingsstoffen vrij die door planten kunnen worden gebruikt

Bederven

Bacteriën en schimmels kunnen voedsel bederven

Dit kun je tegengaan door:

conserveren of koelen

yoghurt, zuurkool, yakult, geneesmiddelen, asmiddel, hormonen

brood, wijn, bier schimmelkaas, antibiotica 

bacteriële infectie

schimmelinfectie zwemmerseczeem

Antibiotica 

maken schimmels en bacteriën dood

Penicilline 

een antibiotica gemaakt door een penseelschimmel 

Opdracht 2

Teken een schimmelcel en een bacteriecel (liefst groot)

Welke verschillen waren er ook al weer tussen deze cellen? Zorg dat de verschillen duidelijk zijn in je tekening.

Deze opdracht lever je digitaal in. 

Opdracht 3

Vul het schema in. Zet een kruisje of vul het juist antwoord in

Inleveren opdrachten

Lever opdracht 1 tm 3 (uit de slides) in via teams. 

Maak een foto of screenschot van je opdracht en stuur deze naar mij toe.