pv, ow, wg

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

2B Nederlands

5 maart 2024

Planning

- Lesdoel bespreken

- Uitleg theorie

- Klassikaal oefenen

- Zelfstandig oefenen

- Afsluiting

Lesdoel

- Ik kan de persoonsvorm van een zin vinden.

- Ik kan het onderwerp van een zin vinden.

- Ik kan het werkwoordelijk gezegde van een zin vinden.

Persoonsvorm

Chantal en Kirsten gaan in hetzelfde team voetballen.

In elke zin staan één of meer werkwoorden. Welke werkwoorden staan er in bovenstaande zin?

Persoonsvorm

Er zijn twee manieren om te bepalen welk werkwoord in de zin de persoonsvorm is.

1. Vraagproef

2. Tijdproef

Persoonsvorm

1. De vraagproef

Maak van de zin een vraag met precies dezelfde woorden. Het werkwoord dat vooraan komt te staan, is de persoonsvorm.

Chantal en Kirsten gaan in hetzelfde team voetballen.

De persoonsvorm

2. Tijdproef

Zet de zin in een andere tijd. Maak van tegenwoordige tijd de verleden tijd of andersom. Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

Chantal en Kirsten gaan in hetzelfde team voetballen.

Oefenzinnen

Mevrouw Van Deest probeert de persoonsvorm uit te leggen.

2B is goed aan het oefenen. 

Werkwoordelijk gezegde 

Vrijdag wil ik met jou gaan hardlopen.

In deze zin staan meerdere werkwoorden. Een daarvan is de persoonsvorm. Alle werkwoorden samen vormen het werkwoordelijk gezegde.

Het werkwoordelijk gezegde zegt wat het onderwerp 'doet' of wat het onderwerp 'overkomt'.

Werkwoordelijk gezegde

Soms bevat het werkwoordelijk gezegde maar één werkwoord (de persoonsvorm), soms zijn het er meer.

Ik fiets elke dag naar school.

Overmorgen wil ik mijn verjaardag gaan vieren.

Werkwoordelijk gezegde

Bij scheidbare werkwoorden horen alle stukjes van het werkwoord bij het werkwoordelijk gezegde.

Thomas zet samen met Sofia de tent op.

Onderwerp

Mijn buurmeisje loopt naar het restaurant.

Wat is in deze zin de persoonsvorm?

Onderwerp

Mijn buurmeisje loopt naar het restaurant.

Vaak is het onderwerp van de zin de persoon die iets doet. Het kan ook een dier of ding zijn. Een onderwerp kan uit meerdere woorden bestaan.

 Het onderwerp en de persoonsvorm horen bij elkaar. Ze moeten allebei enkelvoud zijn of allebei meervoud.

Onderwerp

Mijn buurmeisje loopt naar het restaurant.

1. Zoek de persoonsvorm (pv)

2. Stel de vraag: wie (wat) + persoonsvorm?

Het antwoord op die vraag is het onderwerp

Klassikaal oefenen

Vouw en scheur je blad in drie delen. Op blad 1 schrijf je persoonsvorm. Op blad 2 schrijf je onderwerp. Op blad 3 schrijf je werkwoordelijk gezegde.

Je ziet straks voorbeeldzinnen op het bord. Doe het blaadje met het juiste zinsdeel in de lucht.

Voorbeeldzinnen

We hebben een stukje gezeild.

Ik zal morgen vroeg moeten opstaan.

Ik wil binnenkort iets leuks kopen voor mijn vriendje.

Ga je hardlopen met dit warme weer?

Hila is haar koptelefoon vergeten.

Sofie wil morgen graag gaan zwemmen.

Aan de slag

Magister --> leermiddelen --> juiste boek --> cursus 5 - grammatica --> paragraaf 2 herhaling zinsdelen lj1

Afsluiting

- Ik kan de persoonsvorm van een zin vinden.

- Ik kan het onderwerp van een zin vinden.

- Ik kan het werkwoordelijk gezegde van een zin vinden.