7.1 Wat is de overheid?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

7.1 Wat is de overheid?

Aan het einde van deze paragraaf

1) Kan je de 4 overheden én hun taken beschrijven

2) Weet je hoe de overheid ons gedrag kan beïnvloeden

3) Weet je waarom de overheid sommige taken zelf doet

4) Weet je het verschil tussen collectieve en particuliere sector

5) Weet je wat privatisering is

Centrale overheid 

Centrale overheid = het rijk / de rijksoverheid

• Maken maatregelen voor het hele land
  
• Zien toe op de wetten
  
• Ministers vormen bestuur
  

Lagere overheden

• Provincies
  
• Gemeenten
  
• Waterschappen
  

Provincies

• bedrijventerreinen en recreatiegebieden aanwijzen
  
• aanleg infrastructuur
  

Gemeenten

• jeugd- en ouderenzorg
  
• afgifte paspoort en rijbewijs
  

Waterschappen

maatregelen tegen overstromingen

zuivering afvalwater

Benoem de 4 overheden

Aan het einde van deze paragraaf

1) Kan je de 4 overheden én hun taken beschrijven √

2) Weet je hoe de overheid ons (koop)gedrag kan beïnvloeden

3) Weet je waarom de overheid sommige taken zelf doet

4) Weet je het verschil tussen collectieve en particuliere sector

5) Weet je wat privatisering is

Hoe kan de overheid ons (koop)gedrag beïnvloeden?

Gedrag stimuleren

 Door subsidies voor bijvoorbeeld duurzame innovaties 

(zonnepanelen, elektrische auto's)

Hoe kan de overheid ons (koop)gedrag beïnvloeden?

Gedrag afremmen

Milieubelasting

Energiebelasting

Accijnzen op ongezonde producten (tabak, alcohol)

Aan het einde van deze paragraaf

1) Kan je de 4 overheden én hun taken beschrijven √

2) Weet je hoe de overheid ons (koop)gedrag kan beïnvloeden √

3) Weet je waarom de overheid sommige taken zelf doet

4) Weet je het verschil tussen collectieve en particuliere sector

5) Weet je wat privatisering is

Maak opdracht 1 t/m 5 (blz. 190 + 191)

Tijd: 8 minuten

Werkvorm: Zelfstandig, overleg op fluistertoon met buurman/buurvrouw toegestaan

Klaar: Maak opdrachten 6 t/m 10 op blz. 191

Collectieve goederen/voorzieningen

= voorzieningen voor iedereen, betaald en geleverd door de overheid.

Waarom levert de overheid collectieve goederen/voorzieningen?

Waarom levert de overheid collectieve goederen/voorzieningen?

1. Niet iedereen apart laten betalen
   
2. Kwaliteit in eigen hand houden
   
3. Voor iedereen betaalbaar blijven

Collectieve vs particuliere sector

Collectieve sector

• overheid en instellingen voor sociale zekerheid, zoals UWV
  
• geen doel om winst te maken
  

Particuliere sector

• burgers en bedrijven
  
• bedrijven wel doel om winst te maken
  

Zou het logisch zijn als de Belastingdienst winst kon maken?

Zou het logisch zijn als de overheid eigenaar wordt van een voetbalclub?

Aan het einde van deze paragraaf

1) Kan je de 4 overheden én hun taken beschrijven √

2) Weet je hoe de overheid ons (koop)gedrag kan beïnvloeden √

3) Weet je waarom de overheid sommige taken zelf doet √

4) Weet je het verschil tussen collectieve en particuliere sector √

5) Weet je wat privatisering is 

Privatiseren of marktwerking gebruiken?

Bij privatiseren verkoopt overheid een (collectieve) dienst of activiteit aan particuliere sector.

Redenen om te privatiseren:

• taken geen verantwoordelijkheid meer voor overheid
  
• bedrijven doen het beter en/of goedkoper
  

Privatiseren of marktwerking gebruiken?

Overheid gebruikt soms marktwerking.

= De overheid schakelt een commercieel bedrijf in om taken uit te voeren.

• bedrijven concurreren op prijs / kwaliteit om overheidstaak uit te voeren
  
• overheid betaalt het beste / goedkoopste bedrijf
  

Aan het einde van deze paragraaf

1) Kan je de 4 overheden én hun taken beschrijven √

2) Weet je hoe de overheid ons (koop)gedrag kan beïnvloeden √

3) Weet je waarom de overheid sommige taken zelf doet √

4) Weet je het verschil tussen collectieve en particuliere sector √

5) Weet je wat privatisering is √

Maak opdracht 6 t/m 10 (blz. 192) = huiswerk

Tijd: 8 minuten

Werkvorm: Zelfstandig, overleg op fluistertoon met buurman/buurvrouw toegestaan

Klaar: Plusopdrachten op blz. 210