Thema 3, basisstof 7 en 8

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

Thema 3, basisstof 7 en 8

5 minuten opstarten
Zometeen komt de uitleg, zorg ervoor dat je mee kan schrijven!

Wat gaan we vandaag doen?

 opstarten

Oefening stambomen

Uitleg basisstof 7 en 8

 zelfstandig aan de slag 

afsluiten

Oefening 1

Er is een ziekte waarbij in de nieren cysten ontstaan. Cysten zijn blaasjes gevuld met vocht. Als er veel van zulke cysten aanwezig zijn, kan de functie van de nieren verstoord worden. Deze ziekte wordt veroorzaakt door een dominant gen (A).

Indra en Pieter verwachten een kind. Indra is heterozygoot voor deze nierziekte. Pieter heeft de ziekte niet.

Hoe groot is de kans dat het kind van Indra en Pieter deze nierziekte zal krijgen?

Oefening 2

• De stamboom op het bord:
• Beschrijf van zoveel mogelijk familieleden het genotype

Leerdoelen basisstof 7

• Ik kan uitleggen wat een mutatie inhoud met hulp van de volgende termen: mutatie, genotype, geslachtscel, mutant
• Ik kan uitleggen wat mutagene invloeden zijn en 4 voorbeelden benoemen
  

Mutaties

• Bij een gewone celdeling wordt het genotype van de moedercel doorgegeven aan de dochtercellen
• Het genotype kan (soms) hierbij beschadigen
• Een plotselinge verandering van het genotype: mutatie
  

Mutaties

• Bij de gewone celdeling is er maar 1 cel die wordt aangepast
• De gevolgen van een mutatie is een geslachtscel kunnen veel meer gevolgen hebben, waarom?
• Stel je voor: een gemuteerde zaadcel bevrucht een eicel
  

Mutagenen

• Bepaalde stoffen kunnen er voor zorgen dat deze mutaties vaker plaatsvinden
• Asbest
• UV-straling
• Sigarettenrook
• Andere stralingen, voorbeeld?
  

Leerdoelen basisstof 8

• Ik kan uitleggen wat een drager van een gen zijn inhoud
• Ik kan uitleggen wat een prenataal onderzoek is en drie voorbeelden hiervan benoemen

Onderzoek

• De meeste genen voor erfelijke ziekten zijn recessief
• Mensen kunnen drager zijn (Aa), maar dat zie je niet
• Dus je kan genetisch advies krijgen, door middel van een onderzoek
• Prenataal onderzoek
  

Echoscopie

• Groei en ligging in de gaten houden
• Wordt gedaan door middel van geluidsgolven
• Hiermee kan je achterhalen wat het geslacht is
  

Vlokkentest

• 8e week
  
• Weefsel van de placenta bekijken
  
• Dit weefsel bevat cellen van de embryo
• Hiermee kan ook het geslacht al worden gezien (xx/xy)
  

Vruchtwaterpunctie

• 16e week
• Vanuit het vruchtwater worden cellen van het embryo gevangen om te onderzoeken
• Deze onderzoeken (ook vlokkentest) worden niet zomaar gedaan
  

Zelfstandig aan de slag

Eerste 10 minuten in stilte zelfstandig

Tweede 10 minuten mag je overleggen

Bezig t/m basisstof 8 van thema 3

Klaar? maak kruisingsschema's

Oefening 3

• De stamboom op het bord:
• Beschrijf van zoveel mogelijk familieleden het genotype