Vincent van Gogh en Pokemon

• Kunstzinnige oriëntatie
• Basisschool
• Groep 6

Klaar voor een vraag?

Wat hebben

Vincent van Gogh

en

Pokémon

met elkaar te maken?

Je weet het aan het eind van deze les!

Om te beginnen: waar is dit schilderij gemaakt, denk jij?

HINT

Het is NIET waar je misschien op het eerste gezicht aan denkt...

Antwoord op de volgende slide.

Vincent van Gogh, Bloeiende pruimenboomgaard (naar Hiroshige), 1887

Van Gogh Museum, Amsterdam

Dit schilderij is gemaakt in... Frankrijk! In Parijs, in 1887, om precies te zijn.

Door...

Door Vincent van Gogh, de beroemdste Nederlandse kunstenaar uit de 19de eeuw.

Op de volgende slide volgt een korte introductiefilm over Vincent van Gogh (4:30m). Wanneer de leerlingen al voldoende met hem bekend zijn, kan deze worden overgeslagen. 

Zelfportret als schilder, 1888

Van Gogh Museum, Amsterdam

Hier gaan we in deze les

naar kijken:

We bespreken wat inspiratie is.

1

Je ontdekt een inspiratiebron van Vincent van Gogh.

2

En je ontdekt wat dit met Pokémon te maken heeft!

3

inspiratie

Ideeën krijgen door iets wat je ziet of beleeft, en dan enthousiast worden om zelf iets te gaan doen of maken.

Eerst even dit: wat is 'inspiratie'?

In de hotspot staat een omschrijving.

         Vincent van Gogh vond inspiratie in Japan.

Nou ja, niet echt IN Japan...

Rage

In Vincents tijd waren Japanse spullen een echte rage in Europa. Vincent was vooral dol op prenten: afbeeldingen die door Japanse kunstenaars op papier werden afgedrukt. Ze werden in enorme aantallen uit Japan geïmporteerd.

Achtergrondinfo

Japanse kunst bleef lang voor het Westen verborgen. Pas in de tweede helft van de 19de eeuw kwam de overzeese handel echt goed op gang. Oosterse kunst en gebruiksvoorwerpen overspoelden Europa. Vooral prenten waren populair bij westerse kunstenaars, want die waren anders dan zij gewend waren. De oriëntaalse taferelen, het bijzondere perspectief en de heldere kleuren trokken hen aan. Japanse voorbeelden gaven hun eigen kunst nieuwe richting.

De afbeeldingen zijn apart te bekijken via de website van het Van Gogh Museum. Deze link staat ook in de volgende slide.

'... je kunt volgens mij de Japanse kunst niet bestuderen zonder veel vrolijker en gelukkiger te worden.'

Dit vond Vincent ervan:

Het citaat komt uit een brief van Vincent aan zijn broer Theo uit september 1888.

Wat valt je op?

Wat vaak opvalt aan Japanse prenten:

• de grote vlakken in heldere kleuren
• de strakke lijnen om de vormen
• de 'afsnijding' van vormen
• weinig of geen schaduwen

Utagawa Hiroshige, De residentie met de pruimenbomen in Kameido (uit de prentenserie 'Honderd gezichten op beroemde plaatsen in Edo'), 1857

Van Gogh Museum, Amsterdam

Deze prent was van Vincent van Gogh. De kleuren zijn in de loop der tijden enigszins vervaagd.

Wat hier vooral opvalt is de afsnijding: je ziet niet de hele boom, maar wel een groot deel ervan. Zo lijkt het alsof je er heel dichtbij staat. Langs de stam en de takken kun je in de verte kijken. Daardoor krijgt de afbeelding diepte. Japanse kunstenaars waren heel goed in dit effect, en Vincent leerde daar veel van.

De tekens op Vincents schilderij zijn willekeurig gekozen. Iemand die Japans kan lezen, ziet er dus van alles door elkaar staan. Voor Vincent ging het echter niet om de 'tekst, maar om hoe het eruit zag.

Afsnijden van vormen

Vincent werd dus flink geïnspireerd door zijn Japanse prenten. Hier zie je een ander voorbeeld van het afsnijden van vormen. Dat bleef hij ook in zijn eigen werk doen.

Nóg een voorbeeld

Laat de leerlingen benoemen of aanwijzen waar de afsnijdingen in deze werken te zien zijn. Herhaal kort het effect ervan.

Bloeiende boomgaarden, gezicht op Arles, 1888

Amandelbloesem, 1890

Van Gogh Museum, Amsterdam

Vincent werd geïnspireerd door Japanse kunstenaars...

In zijn wereldberoemde schilderij De slaapkamer (1888) gebruikte hij heldere kleuren in grote vlakken. Ook liet hij alle schaduwen weg. Net als in Japanse prenten, schreef hij in een brief.

...maar Japanse kunstenaars nu ook door Vincent!

Dit schilderij heet Munchlax & Snorlax geïnspireerd op 'De slaapkamer'. Het is in 2022 geschilderd door Pokémon-illustrator sowsow. Vincents schilderij werd de inspiratiebron voor deze nieuwe variant... 134 jaar na het origineel. Inspiratie is dus tijdloos!

Ben jij een Pokémon-kenner? Naast Munchlax en Snorlax vind je hier nog andere Pokémon. Welke?

Links naast het raam (waar bij Vincent een spiegel hangt) zie je een lijstje met een portret van Cubone.

Achter het raam zie je Mew.

Daarnaast zie je nog een stukje van een lijstje met Pikachu.

Rechts aan de muur hangen portretjes van Ditto en Munchlax.

Illustrator sowsow heeft het schilderij later nog iets aangepast.

Wat is het grootste verschil met de eerste versie?

De links in het antwoord leiden naar de pagina van de specifieke Pokémon in de Pokédex.

Drie Pokémon illustratoren maakten

samen zes Van Gogh Pokémon

schilderijen.

sowsow

Tomokazu Komiya

Naoyo Kimura

Tot en met 7 januari kun je deze schilderijen in het echt zien in het Van Gogh Museum in Amsterdam. 

Welke Pokémon geef jij Vincents hoed?

Illustrator Naoyo Kimura koos Pikachu.

Maar welke

Pokémon

kies jij?

Maak je eigen Van Gogh Pokémon!

Maak een keuze uit één van de drie opdrachten uit deze en de volgende slides, of laat deze keuze aan de leerlingen. Toon in dat geval alle drie de slides. Zorg vooraf voor voldoende exemplaren van de benodigde werkbladen (zie bijlagen).

Welke Pokémon verstop jij in Vincents zonnebloemen?

Illustrator Tomokazu Komiya koos Sunflora.

Maar welke

Pokémon

kies jij?

Maak je eigen Van Gogh Pokémon!

Welke Pokémon zet jij in een schilderij van Vincent?

Illustrator sowsow koos Munchlax en Snorlax.

Maar welke

Pokémon

kies jij?

Maak je eigen Van Gogh Pokémon!

Vincent was heel goed in het mengen van 

kleur en het kiezen van kleuren die 
complimenteren. 
We gebruiken de primaire kleuren geel, 

rood en blauw. 

Probeer door te mengen zo veel mogelijk 

kleurnuances te krijgen.

Mengen van kleuren

Pointillisme = verven met stipjes

of korte penseelstreken. 
Hierdoor is het makkelijker 
om in je schildering kleuren in 
elkaar over te laten gaan.
Het mooiste is om de richting van de
voorwerpen die je kleurt te volgen.

Probeer jij het ook? 

Pointillisme - verven met stipjes

- Maak de uitlijning van je ontwerp met
potlood (niet te dikke lijnen)

- Gebruik de streepjes techniek: maak
korte penseelstreken

- Kies verfkleuren en meng deze in 

verschillende tinten (van donker naar licht)

- Werk cirkelvormig of in de richting 

van het object dat je inkleurt

Wat laatste tips!