H4 - Starke Verben im Präsens und Perfekt

• Duits
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3-5

H4 - Woche 22 - Stunde 1

Planung

Grammatik:

• Starke Verben im Präsens (o.t.t.) und Perfekt (volt. dw)

Ziele

• Je kunt sterke werkwoorden met een a of e in de stam correct in de o.t.t. en volt. tijd gebruiken.

Was sind starken Verben?

• krijgen een klankverandering in de verleden tijd
• het voltooid deelwoord eindigt op -en 
• sterk in het Nederlands, dan meestal ook in het Duits

Voorbeelden: 

• lopen - liep - gelopen
• eten - at - gegeten

Sterk of zwak?

schwimmen - schwamm - geschwommen

1. sterk
2. zwak

Sterk of zwak?

machen - machte - gemacht

1. sterk
2. zwak

Sterke werkwoorden met een e in de stam

Sterke werkwoorden met een e in de stam krijgen een e/i(e)-wissel. Welke vormen krijgen deze e/i(e) - wissel (twee vormen) 

1. du - vorm

2. er/sie/es - vorm

i of ie? --> lang of kort 

Lange e wordt-ie	Korte e wordt-i
lesen ich lese du l ie st er/sie/es l ie st wir lesen ihr lest sie/Sie lesen	essen ich esse du i sst er/sie/es i sst wir essen ihr esst sie/Sie essen

Uitzondering 1 - lange e wordt korte i

1.  geben  - du gibt - er gibt

2. nehmen - du nimmst - er nimmt
--> bij du, er/sie/es wordt de h vervangen door een m

3. treten - de trittst - er tritt  
--> let op - geen extra e

Uitzondering 2 - geen e/i(e)-Wechsel

---> de werkwoorden gehen, stehen en bewegen zijn sterk, maar krijgen in de tegenwoordige tijd geen e/i(e)-wechsel

• du gehst, er/sie/es geht
• du stehst, er/sie/es steht
• du bewegst, er/sie/es bewegt 

Sterke werkwoorden met een a in de stam

Sterke werkwoorden met een a in de stam krijgen een a/ä-wissel. Welke vormen krijgen deze a/ä- wissel (twee vormen) 

1. du vorm

2. er/sie/es vorm

--> ook de werkwoorden laufen, stoßen 

Sterke werkwoorden met een a in de stam krijgen in de o.t.t bij du en er/sie/es een ä

fahren

ich fahre

du fährst

er/sie/es fährt

wir fahren

ihr fahrt

sie/Sie fahren

laufen

ich laufe

du läufst

er/sie/es läuft

 wir laufen

 ihr lauft

sie/Sie laufen

Uitzondering - stam op - d/- t

ich 

du 

er/sie/es

wir 

ihr 

sie/Sie 

halte
hältst
hält
halten
haltet
halten

Gebruik voor de sterke werkwoorden ook het overzicht in Handbuch 65 (Spickzetten Verben) 

voltooid deelwoord sterke werkwoorden

Het voltooid deelwoord van een sterk werkwoord kun je niet met grammaticaregeltjes afleiden. Vaak wordt het voltooid deelwoord gevormd door:

• ge + stam + en. (geschlafen, gelaufen, gehalten, gegessen)

Je moet het van ieder werkwoord opzoeken en los leren. Je kunt de voltooid deelwoorden van veelvoorkomende sterke werkwoorden vinden achter in het woordenboek of in het vakboekje.

1. Du (sprechen)..................immer so leise.

1. sprichst
2. spricht
3. sprecht
4. sprechst

2. Bij welke persoonlijke voornaamwoorden vindt de e/i(e)-Wechsel en a/ä-Wechsel plaats

1. ich + du
2. er/sie/es + ihr
3. du + er/sie/es
4. ihr + du

3 Wo (treffen)....................ihr euch?

1. treffen
2. trifft
3. trefft

4 GOED of FOUT?
er nihmt

1. goed
2. fout

5 Hij rijdt (fahren)

1. er fahrt
2. er fährt

6 (essen) Was _________ du am liebsten?

1. esst
2. ist
3. esse
4. isst

7 Bij sterke werkwoorden met een kort
e-klank in de stam:

1. e wordt ie
2. e wordt e
3. e wordt i

8 Du _________ mich nicht.

1. sehst
2. siehst
3. siehts
4. sieht

9 (schlafen) Er _________ sehr früh.

1. schlaft
2. schläft
3. schlafst
4. schläfst

11 (geben) Die Lehrerin ________ dem Mächen eine Apfel.

1. giebt
2. gibt
3. gibst
4. gebt

(helfen) Er ___________ dir.

1. helft
2. helfst
3. hilft
4. hielft

jetzt üben

Machen:

• Kapitel 5 - Lektion 1: Aufgabe 7, 8, 9 

       Hilfsmittel:  Handbuch (Teil 6 & 65) 

       Zeit: 20 Minuten, nächste stunde besprechen

Fertig = 

• Lernen: Kapitel 4 (Idioom D-N Lektion 1, 2, 4, 5, 7) Idioomtoets 

        (Freitag 10. Juni)

Nächste Stunde

Gemeinsam: Wiederholung Grammatik K3

Gruppe B & C

• Kapitel 5: Lektion 2: Lesen und Hören

Gruppe A 

• Sehen und Hören H4duF