Ethiek- 4

• Godsdienst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Leerdoelen

Je bent instaat om aan te geven wat ethiek inhoudt.

Je kunt de juiste omschrijvingen geven van de gebruikte termen en weten waar deze voor staan.

 

welke uitspraak is het beste?

1. Het gaat bij ethiek over je eigen mening
2. Het gaat bij ethiek over het filosofisch benaderen van een vraag over goed en kwaad
3. Het gaat bij ethiek over waar en niet waar.
4. Het gaat bij ethiek over belangrijk en onbelangrijk.

Keuzes maken

• Moraal: is het geheel van normen en waarden.

• Norm: is een gedragsregel.
• Waarde: is een ideaal (materieel /immaterieel)
• Normen komen voort uit waarden. 
• Deugden: karaktereigenschappen die we waarderen.

Intrinsieke waarden:

Waarden die op zich zelf belangrijk zijn.

Instrumentele waarden

zijn waarden die nodig zijn om intrinsieke waarden te bereiken.

Dus waar ik menswaardigheid & rechtvaardigheid mee kan realiseren!

Wat is geen intrinsieke waarde?

1. liefde
2. geld
3. goedheid
4. vriendelijkheid

READER ETHIEK —> 2 vragen m.b.t. ethisch juist handelen

* 1. Welke doelen moeten wij in ons leven kiezen en

nastreven?

* 2. Door welke morele uitgangspunten moeten we ons

laten leiden in het maken en nastreven van deze

doelen?

Ethische optiek

* Dat is: de benadering dat mensen goed behoren te handelen

A Goed - B behoren - C Handelen

Dit staat centraal in ieder vakgebied/profiel: sociaal, cultureel, medisch, technisch enz.enz.

A. Goed

* Wat wordt hier bedoeld met het woord "Goed"?

* Ons handelen moet Menswaardig zijn

* Een ethische visie hebben we hiervoor  nodig

Vraag is steeds (in ieder vakgebied) : is ons handelen menswaardig te noemen?

noemen? 

B. behoren

Ons goede handelen is in ieders vakgebied géén vrijblijvende zaak

Doe je het niet dan benadeel je de medemens en daarmee ook jezelf en jouw omgeving.

C. ETHISCH Handelen

Het is iets praktisch —> je moet het doen! 

Daarvoor is een ethische visie nodig: vanuit welke ethische visie kan ik dan het beste handelen om menswaardige en rechtvaardige keuzes te maken? 

We kunnen teleologisch handelen (doel/gevolg-gericht) 

of  deontologisch handelen (deugd/plicht-gericht )

Gevolgenethiek kijkt naar het resultaat (doel) van ons handelen

Plichtsethiek gaat uit van deugden en plichtsbesef.

Bentham en Kant staan hier tegenover elkaar:

Bentham met utilisme en Kant met de categorische imperatief.

Wat is een norm?

1. Hetzelfde als een waarde
2. Een karaktereigenschap
3. Een deugd.
4. Een gedragsregel.

Wat is een deugd?

1. Hetzelfde als een norm
2. Een positief karaktereigenschap
3. Een kind dat niet luistert
4. Een gedragsregel

Gemeenschappelijk moraal:

• Komt tot uiting in de grondwet.
• Normen en waarden van een samenleving.
• Nieuwe normen en waarden.

Korte Herhaling
Wat is Ethiek?

1. Leer van het goede/juiste handelen
2. Leer van het menselijk handelen
3. Leer van het leven
4. Leer van de vrije wil

Christelijke ethiek

Elk mens is door God gewild 

bepaald doel

• Normen en waarden veranderen bijna niet.
• Want God verandert niet.

Vraag!

Wat is een groot verschil tussen wijsgerige ethiek en christelijke ethiek? (zie reader/elo)

HUISWERK

Maakwerk: par.3: vr. 33,35 t/m 38, 51a en b, 52,54

DEZE WEEK AFRONDEN! Dan verder met de gekozen case-opdracht!

Wanneer in te leveren? De uitgeprinte reader opdrachten en case opdracht inleveren in week/les  na de kerstvakantie 

Succes met de case opdracht!!

Zet hem op en maak er iets moois van.

stappenplan en cases

• Fase 2: welke optieken spelen een rol?
  
• Bijvoorbeeld:
• Economische optiek: met welke middelen bereiken we economisch een zo goed mogelijk resultaat
• Juridische optiek: hoe passen we regels/wetten eerlijk toe?
• Medische optiek: hoe kunnen we medisch het goede doen en (be)handelen. 

stappenplan en cases

• Fase 3: welke waarden spelen een rol?
• Waarden zijn datgene wat uiteindelijk belangrijk is.
• Doe dit per optiek.
• Fase 4: wat is het ethische probleem?
• Welke waarden conflicteren?
• Fase 5: Welke belanghebbenden spelen een rol?
• Benoem iedereen die voor- of nadeel kan hebben. 

stappenplan en cases

• Fase 6: wie is moreel verantwoordelijk?
  
• Wie neemt de uiteindelijke beslissing en wie heeft invloed?
• Fase 7: het formuleren van een oplossing.
• Neem een standpunt in en geef argumenten.
• Hanteer hierbij een ethische visie.