De kleuter

• Toegepaste psychologie
• Secundair onderwijs

De kleuter

6 OPB - Toegepaste psychologie 

Lesdoelen

De leerlingen:

- Beschrijven de lichamelijke groei van de kleuter

- Beschrijven de grove motoriek van de kleuter

- Beschrijven de fijne motoriek van de kleuter

- Sommen de verschillende stappen in kleutertekeningen op

- Beschrijven de waarneming van de kleuter

- Beschrijven het geheugen van de kleuter

- Leggen het belang van fantasie(spel) voor kleuters uit

- Beschrijven het denken van de kleuter

- Leggen de drie belangrijke kenmerken van het denken van de kleuter uit

- Beschrijven wat het conservatie-experiment inhoudt

Lesdoelen

De leerlingen:

- Leggen de link tussen het conservatie-experiment en een van de kenmerken van het denken van de kleuter

- Beschrijven de taalontwikkeling van de kleuter

- Beschrijven de relatie van de kleuter met gezinsleden

- Beschrijven de relatie van de kleuter met leeftijdsgenoten

- Beschrijven het sociaal inzicht van de kleuter

- Geven de belangrijkste taak van de kleuterschool

- Leggen uit wat wordt bedoeld met ‘rijpheid voor opvang in groep’

- Beschrijven het belang van de relatie tussen het kind en de kleuterleerkracht

 

Lesdoelen

De leerlingen:

- Beschrijven het contact met andere kleuters in de kleuterschool

- Beschrijven de ontwikkeling van het geweten

- Geven de definitie van het spiegelgeweten

- Beschrijven de (positieve) wil van de kleuter

- Leggen de link tussen de wil van de peuter en die van de kleuter

- Beschrijven het ontstaan van taakbereidheid bij de kleuter

- Beschrijven de seksuele identiteit van de kleuter

- Leggen uit hoe de differentiatie van gevoelens verband houdt met andere ontwikkelingsaspecten 

- Beschrijven het bewegingsspel of motorisch functiespel

 

 

Lesdoelen

De leerlingen:

- Beschrijven het constructiespel

- Beschrijven het imitatie- en fantasiespel

- Leggen uit wat receptieve spelen inhouden

- Leggen uit wat regelspelen inhouden

- Herkennen het soort spel in een casus

 

 

5.3. Socio-emotionele ontwikkeling

5.3.1. Sociale ontwikkeling

5.3.2. Emotionele ontwikkeling

5.3.3. Morele ontwikkeling

5.3.1. Sociale ontwikkeling

Langzaam shift van volwassenen naar leeftijdsgenoten

Heeft voornamelijk te maken met spelgedrag!

Kleuter = speelkind 

5.3.1. Sociale ontwikkeling

4 voorwaarden (Garvey):

• Activiteit 
• Leuk
• Vrijwillig 
• Geen doel 

Mildred Parten: indeling op basis van de graad van interacties tussen kinderen

1. Niet sociaal of solitair spel
2. Parallel spel
3. Associatief spel
4. Coöperatief spel 

Piaget: 

1. Sensomotorisch spel (oefen- of functiespel)
2. Symbolisch spel (fantasiespel)
3. Gereglementeerd spel/ regelspel

Aanvullend op Piaget zijn er nog:

- Taal- en denkspelletjes 

- Constructiespel

- Expressiespel

- Sociale spellen

5.3.1. Sociale ontwikkeling

Evolutie fantasiespel:

• Flexibeler in erbij horende gebruiksvoorwerpen
• Minder op de eigen persoon gericht
• Complexere activiteiten 

5.3.1. Sociale ontwikkeling

Eerste vriendschapsrelaties

Wisselvallig en oppervlakkig, maar belangrijk! 

5.3.2. Emotionele ontwikkeling

De wil: 

• Positief willen 
• Groeiend taakbewustzijn
• Leren grenzen van het haalbare ervaren
• Op het einde van kleutertijd taakbereidheid of werkrijpheid  (resultaat staat voorop)

5.3.2. Emotionele ontwikkeling

Seksuele identiteit: rond 3 à 4 jaar bewustwording van geslacht en gender

Gevoelens: differentiatie hangt samen met andere ontwikkelingsaspecten

Kernconflict (Erikson): initiatief vs. schuld

5.3.3. Morele ontwikkeling

Verinnerlijking van geweten

Spiegelgeweten

Absolute wijze hanteren

Kohlberg: pre-conventioneel niveau (zoals peuters)

1. Strafvermijding 
2. Belang van het goede 

5.4. Naar de kleuterschool

5.4. Naar de kleuterschool

• Vanaf 2,5 jaar 
• NIET verplicht
• Bevorderen van sociale ontwikkeling
• Kind moet rijp zijn 
• Relatie tussen kleuter en meester/juf erg belangrijk
• Contact met kleuters loopt in het begin vaak moeilijk

5.5. De evolutie van de kindertekening

5.5. De evolutie van de kindertekening

Krabbels

Toevallig realisme 

Mislukt realisme

Verstandelijk realisme

Visueel realisme 

5.6. De ontwikkeling stimuleren bij de kleuter