Anatomie 2.2.2 Werking van het oog

• Anatomie Fysiologie Pathologie
• MBO
• Studiejaar 2

Anatomie, Fysiologie en Pathologie

Leerjaar 2 Periode 2

Week 1 les 2

Lesindeling

1. Welkom + Osiris

2. Lesdoelen 

3. Vorige les, ken je de onderdelen?

4. Vervolg anatomie van het oog 

5. Werking van het oog 

6. Voorbereiding presentaties

7. Huiswerk en afsluiting 

Lesdoelen

Aan het eind van de les:

• Kunnen jullie benoemen uit welke onderdelen het oog bestaat
• Uitleggen welke functie de verschillende anatomische onderdelen van het oog hebben

Zelf aan de slag!

Puzzel oog

Ter controle

Voeg jouw antwoord toe

Waar zit dat dan ook weer?

Met behulp van anatomisch model studenten laten aanwijzen

Aanvulling anatomie

Lens

Glasachtig lichaam

Voorste oogkamer

Achterste oogkamer

Lens: zorgt voor breking van het licht en is noodzakelijk om beelden scherp op het netvlies te krijgen

- werking van lens heet accommoderen

Glasachtig lichaam: gelei -> geeft het oog vorm en zorgt ervoor het het netvlies tegen het vaatvlies aan blijft zitten

Oogkamers bevatten kamervocht

Oogdruk

Tussen de cornea en de lens bevindt zich vocht dat een bepaalde druk heeft. 

Te laag: de ruimte tussen de cornea en de lens zakt in.

Te hoog: bloedvaatjes worden dichtgedrukt en hierdoor wordt de bloedvoorziening in de retina verstoort en de oogzenuw beschadigt. (glaucoom)
Hier gaan we later dieper op in. 

Retina = netvlies

Kegeltjes: kan je kleuren mee waarnemen

Staafjes: verschil tussen licht en donker

Macula (gele vlek) = 'kegeltjes rijk'

hier kijken we overdag vooral mee, in het donker kijken we iets naast dit centrale punt

Met behulp van anatomisch model studenten laten aanwijzen

Bescherming

Het oog ligt in de oogkas (orbita) 
De oogkas wordt gevormd door bepaalde schedelbeenderen.
Functie: bescherming
Aan de voorkant wordt het oog beschermd door:
-de oogleden + traanklieren
Aan de achterkant door:
-vet 

Door dat de traanklieren vocht afscheiden worden stofjes weggespoeld van het cornea (hoornvlies) Zo worden beschadigingen van de cornea in veel gevallen vermeden. 

Het zien wordt bepaald door:

Zoek eens uit:
-De gezichtsscherpte:
*Wat is de Latijnse naam en wat betekent het?
-De contrastgevoeligheid:
*Wat betekent dit?
-De mate van verstrooiing van het licht?
*Wat betekent dit?

Zie blz. 14 Medische terminologie AF

Studenten in eigen woorden laten uitleggen wat hier staat

Werking van het oog

Twee reacties: Pupilreflex en Accommodatie

In en om je oog zitten veel spiertjes die ervoor zorgen dat je goed en scherp kunt zien.

1. Pupilreflex

Kringspieren

Straalsgewijs lopende spieren

In en om je oog zitten veel spiertjes die ervoor zorgen dat je goed en scherp kunt zien.

Als een spier zich samentrekt, dan wordt hij korter

Pupilreflex

Dit hoort dus eigenlijk niet...

2. Accommoderen

Om een beeld scherp te kunnen zien, is niet alleen voldoende licht nodig wat door de pupil heen valt. Het beeld zal ook scherp op het netvlies moeten vallen.

Je kunt dit vergelijken met het scherpstellen van een camera.

Het licht kaatst van het object af waar je naar kijkt en valt door het hoornvlies en de lens op het netvlies. Als de lichtstralen door de lens heen vallen, dan worden deze gebroken (denk maar aan een regenboog als je schuin door glas heen kijkt)

Vallen deze lichtstralen weer op één punt, dan heb je een scherp beeld.

Accommoderen

Als je in de verte kijkt, dan hoeven de lichtstralen minder sterk te breken en de is lens plat.

- Net als bij de pupil zijn hierbij de rechte spieren (de lensbandjes) strakgetrokken en de kringspieren zijn ontspannen

Als je dichtbij kijkt, moeten de lichtstralen sterk breken (een scherpe hoek maken (denk maar aan een bocht tijdens het autorijden) en wordt de lens boller. 

- Hierbij zijn de kringspieren aangespannen en de lensbandjes ontspannen

Dit aanpassen door de lens noemen we accommoderen

Accommoderen

Als je naar iets in de verte kijkt, dan is de lens...

1. BOL
2. PLAT

Als je naar iets in de verte kijkt, dan zijn de lensbandjes...

1. Ontspannen
2. Strak gespannen

Als de lens bol staat, dan kijk je naar iets...

1. In de verte
2. Wat dichtbij is

Als je naar iets kijkt wat dichtbij is, dan zijn de kringspieren...

1. Aangespannen
2. Ontspannen

Opdracht oogonderzoeken

1. Visusmeting: Gezichtsscherpte

2. Oftalmoscopie en spleetlamp: Conditie van het netvlies

3. Tonometrie: Oogdruk

4. Perimetrie: Blikveld

5. Fluorescentieangiografie: Bloedvaten van het oog

Uitwerken van één onderzoek:

• Wat wordt er onderzocht?

• Voor welke ziektes is dit onderzoek?

• Hoe gaat het onderzoek?

• Moet de patiënt nog iets voorbereiden?

• Wat moet de patiënt weten voor na die tijd?

Presenteren in max 5 minuten, met één pagina/poster

Huiswerk

Leren: je kent volgende week de onderdelen en werking van het oog

Presenteren: oogonderzoek met je groepje