taalvariatie en taalverandering

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo, vwo
• Leerjaar 1

Wat gaan we vandaag doen?

* We zetten verschillende soorten taalvariatie op een rijtje

* We bestuderen straattaal: Wat is straattaal? Welke veranderingen zien we in straattaal?

maar nu eerst:

* tijd om aan de net-versie van de "Gooise R" te werken

We beginnen met de net-versie van de Gooise "R"

Je werkt zelfstandig (in stilte) aan de net-versie

Als je klaar bent: (nog steeds zelfstandig en in stilte) neem een klladblaadje en schrijf op wat je weet over straattaal. Wat is het? Welke woorden ken je? Spreek je zelf straattaal en zo ja, met wie? 

Taalvariatie leidt tot taalverandering.

Wat is het verschil tussen taalvariatie en taalverandering?

Welke soorten taalvariatie kennen we?

Wat maak je voor je schrift?

Woordweb over straattaal

Hou de klad versie bij tijdens de les en werk deze thuis uit in het net

Taalvariatie

- Standaardtaal 

- Gooise "R" (verspreidt zich)

- Dialect

- Streektaal 

- Groepstaal: vakjargon en Straattaal

0

Groepstaal

• Straattaal
• Vaktaal/vakjargon
• Gametaal
  
• Voetbaltaal
• enzovoorts.....
  
• Gesproken door een bepaalde groep   (dus niet in een bepaald gebied zoals bij dialect/streektaal)

Vaktaal = vakjargon

Vaktaal of vakjargon is taalgebruik binnen een bepaalde beroepsgroep of vakgebied. Het taalgebruik is zo specifiek op het beroep gericht dat buitenstaanders de woorden of uitdrukkingen moeilijk kunnen begrijpen. In plaats van vakjargon heeft men het ook wel over vaktaal.

De rap van Nina "Straattaal"

Opdracht: Luister goed naar de rap. Lees vervolgens de songtekst nog eens goed door en onderstreep de woorden die je niet kent. De straattaalwoorden die je wel kent omcirkel je en die schrijf je met de betekenis onder te tekst.

De nieuwste variant in de straattaal

Welke diem tavt het? 

Stromae

Verlan = Franse jongerentaal: lettergrepen worden verwisseld en/of omgedraaid:

Stro + Mae

Mae + Stro

Femme (vrouw) --> fem + me --> me + f =

une meuf

https:

Wat gebeurt er?

1. Het achterstevoren uitspreken van het woord bijvoorbeeld bij ams < sma, arrap < parra, assif < fissa, doeg < goed, diem< meid.  

2. De stam van het woord wordt achterstevoren uitgesproken, achtervoegsels zoals –je of –en blijven staan bijvoorbeeld lavven < vallen, meeten < teemen, koomsen < smoken. 

3. De omkering van klinkers duo < oud 

4. De medeklinkers van de eerste lettergreep worden omgedraaid bijvoorbeeld: comro < mocro, fino < info, gawie < waggie.

Leenwoorden

In de straattaal zien we veel nieuwe woorden, maar ook veel woorden die we uit andere talen halen. We noemen die woorden leenwoorden.

Ook in onze standaardtaal gebruiken we leenwoorden.

Is dit nieuw? en uit welke talen halen we onze leenwoorden?

Leenwoorden

veel gebruikte leenwoorden

WhatsAppen

saven

scannen

shoppen

updaten

stressen

lunchen