OAV 9 dementie

• Orthoagogische vaardigheden
• Secundair onderwijs

Jeugd- en gehandicaptenzorg

OAV - orthoagogische vraagstellingen

les 9

dementie

WELKOM!

vandaag

Quiz angststoornissen en dwangstoornissen

Dementie (casus, filmfragmenten, stellingen, ...)

• wat?
  
• kernsymptomen en symptomen van 2de orde
• fasen in het dementieproces
• oorzaken
• behandeling en benadering

Info les 10

quizztime!

angst of dwang?

wat weet je er nog van?

OCD is een ...

1. angststoornis
2. dwangstoornis

angststoornissen zijn...

1. genetisch bepaald
2. aangeleerd

Bij angsstoornissen is ook vaak sprake van een dwangstoornis, maar niet altijd

1. fout, het is omgekeerd
2. juist, dat klopt

Sommige mensen schrobben urenlang hun handen, vermijden contact met kranen en wc’s of durven niemand nog een hand geven. Anderen moeten na ieder uitstapje opnieuw douchen. Nog anderen stofzuigen dagelijks urenlang.

1. Controledwang
2. Was-, schoonmaak- of poetsdwang
3. Dwanggedachten over geweld
4. Dwangmatige perfectie of netheid

Een persoon met deze dwanggedachten ziet in zijn hoofd bv. beelden dat hij iemand aanvalt, in elkaar slaat of aanrijdt. Of is bang dat hij met eens schaar of mes zijn eigen kinderen iets aan doet..

1. Controledwang
2. Was-, schoonmaak- of poetsdwang
3. Dwanggedachten over geweld
4. Dwangmatige perfectie of netheid

Zo iemand controleert bv. steeds opnieuw of het gas uit is, de deur op slot is, de auto wel in de garage staat. Vaak moet hij een bepaalde handeling enkele keren herhalen, bv. vijf maal de sleutel in het slot omdraaien.

1. Controledwang
2. Was-, schoonmaak- of poetsdwang
3. Dwanggedachten over geweld
4. Dwangmatige perfectie of netheid

gedachten: het is niet goed, netjes of perfect genoeg. Zo iemand is de hele tijd bezig dingen recht te zetten en op te ruimen. Hij kan bv. urenlang bezig zijn om zich goed te scheren of om bloemen in een vaas te schikken.

1. Controledwang
2. Was-, schoonmaak- of poetsdwang
3. Dwanggedachten over geweld
4. Dwangmatige perfectie of netheid

goed gedaan!

Dementie

    wat?
    kernsymptomen en symptomen van 2de orde
    fasen in het dementieproces
    oorzaken
    behandeling en benadering

Wat weten jullie al over dementie?

Dementie is...

• Een gevolg van een ziekteproces dat de werking van de hersenen verstoort.
• Daardoor krijgt de persoon een aantal symptomen die samen het syndroom dementie vormen.
• Lees de casus van Roger...
  

ROGER

Ze hadden er zo naar uitgekeken. Na vele jaren hard werken wilde Roger en Irene volop genieten van het leven. Het draaide anders ui. Roger takelt af door dementie.

Vijf jaar geleden is het begonnen. In het begin waren het kleinigheden: op het verkeerde uur de kleinkinderen ophalen, naar de kelder gaan en niet meer weten wat hij nodig had of naar Gent rijden terwijl hij eigenlijk in Lokeren moest zijn.

Toen begon zijn karakter te veranderen. Hij verzorgde zich niet meer en zat hele dagen thuis in de zetel, terwijl hij vroeger heel actief was. Een depressie dachten ze eerst. Het heeft jaren geduurd voor de juiste diagnose. En toen kwam het harde verdict: dementie. Stukje bij beetje ziet Irene haar man achteruit gaan.

ROGER (2)

Tot begin dit jaar kon Roger nog vlot praten, vandaag zijn zijn woorden soms onverstaanbaar.

“Toon eens je kleinkinderen”. Irene geeft haar man een fotoalbum. Traag bladert Roger door het boekje tot zijn vinger blijft hangen boven enkele beelden met lachende kindergezichtjes. “Goed zo”, geeft Irene hem een compliment. Roger lacht. “Dat doet hij heel vaak. Dat hij zo opgewekt is, geeft mij de kracht om vol te houden en voor hem te zorgen.”

Irene krijgt hulp van de dienst maatschappelijk werk van CM. Zij brachten haar in contact met heel wat diensten die haar in de thuiszorg kunnen ondersteunen. In oktober gaat zij met Roger op reis met Samana (vroeger Ziekenzorg). Als Irene zelf niet op haar man kan passen, helpt een thuisoppas. Elke donderdag gaat Roger naar het passantenhuis, een dagverzorgingscentrum. Dan kan Irene haar boodschappen doen of papieren in orde brengen.

KERNSYMPTOMEN

• geheugenstoornissen: korte termijn en (later) lange termijn
• desoriëntatie in tijd, ruimte (gevolg van geheugenstoornis)
• desoriëntatie in persoon (later, als de waarneming verslechtert, wekt ook angst op)
• afasie
  
• apraxie
• agnosie
• stoornis in executieve functies (nadenken, planning opmaken, methodisch handelen)
  

Secundaire symptomen

• confabulatie (eerlijk liegen, fantasie)

•  stemmingswisselingen, gedrags- en persoonlijkheidsveranderingen
• verzameldrang (op zoek naar ...? gevoel iets kwijt te zijn)
• persevereren = herhalen van gedrag, bewegingen, emoties, communicatie
  
• wanen en hallucinaties
• decorumverlies (fatsoen en beleefheid)
  

filmfragment

pluk de dag deel 1 en 2 (elk 16')

welke symptomen herken je bij

AMELIA
LENA
JULIA
(MARTINA
JULIA 2)

https:

https:

quizztime!

wat weet je over de oorzaken van dementie....

tip: het staat NIET in de cursus ;)

1. Dementie is een ander woord voor de ziekte van Alzheimer

1. juist
2. fout

2. Het syndroom dementie is een geheel van symptomen

1. juist
2. fout

3. Bij 50 à 60% van de personen met dementie is er sprake van de ziekte van Alzheimer

1. juist
2. fout

4. Dementie begint altijd met geheugenstoornissen

1. juist
2. fout

5. In de loop van het dementieproces komen er altijd geheugenstoornissen voor

1. juist
2. fout

6. Bij dementie is er altijd een geleidelijke toename van symptomen

1. juist
2. fout

7. Het dementeringsproces kan door sommige geneesmiddelen stilgelegd worden

1. juist
2. fout

oorzaken van dementie

• bij de ziekte van Alzheimer (50 à 60%) stapelen eiwitten zich op in en tussen de hersencellen, waardoor de hersenen niet meer goed kunnen functioneren. Eerste symptomen: problemen in recente geheugen.
  
• bij  vasculaire dementie (10 à 15 %) ligt de oorzaak bij een slechte doorbloeding van de hersenen, zoals bij een beroerte (herseninfarct).  Eerste symptomen: spierzwakte, duizeligheidsverschijnselen en lichte spraakproblemen. Begint vaak onverwacht & schommelend verloop.
  
• bij Lewy body dementie (10%, >65) gaat een eiwit zich ophopen in de hersenen= ‘Lewy lichaampjes’. Schommelend verloop. Symptomen doen denken aan de ziekte van Alzheimer en aan de ziekte van Parkinson (bijvoorbeeld beven, stramheid, langzame bewegingen, …) en hebben vaak visuele hallucinaties (het zien van voorwerpen, dieren of personen die niet aanwezig zijn).
  

oorzaken van dementie (2)

• ziekte alzheimer, vasculaire, lewy body
  
• Bij frontotemporale dementie takelen het voorste deel van de hersenen en/of de temporale kwab af. De symptomen verschillen naargelang de plaats in de hersenen waar de ziekte begint. Eerste symptomen: gedragsveranderingen en/of taalstoornissen, met pas later ook geheugenproblemen. vb sociale normen moeilijk inschatten en vertonen vaak normoverschrijdend gedrag. Hun empathisch vermogen neemt af. Daarnaast hebben ze vaak weinig ziekte-inzicht. Frontotemporale dementie komt vaker op jonge leeftijd voor, doorgaans voor de leeftijd van 65 jaar.

fasen in het dementieproces

Pluk de dag deel 3 (16')

julia, martina, jarige julia, lena, amelia

https:

benadering

wat hebben jullie al gezien?

behandeling

medicatie

psychotherapie

revalidatie: muziektherapie, creatieve therapie, ergotherapie, cognitieve training, logopedie, kinesitherapie

beweging

muziek

reminiscentie: herinneringen ophalen

relaxatie en snoezelen

Volgende week

• les 10: een opdracht
• +- 2 uur werk

• Kijk ‘de kemping’ aflevering 1 (50 min)
  Volg Jelle en Misha, zij vertellen over zichzelf en hun toekomstdromen en hebben allebei een (andere)  beperking die wij gezien hebben in OAV.
  -    Welke symptomen herken je?
  -    Welke stoornis hebben ze?
  -    Welke impact heeft het op hun leven?
  -    Wat helpt om er beter mee om te gaan (zelf/van anderen)?
• laad tenslotte je antwoorden op in de uplaodzone
  
  

So long...

Dit is ons voorlopig afscheid...

Veel succes met jullie stages!

En merci voor jullie aandacht in de lessen en jullie enthousiasme voor het JGZ-avontuur...  :)